Sierpniowy nieudany irański start obserwował satelita USA 224. Opublikowany obraz pozwala na spojrzenie na możliwości obserwacyjne amerykańskich satelitów rozpoznawczych.
Nieudany start irańskiej rakiety Safir-1B nastąpił 29 sierpnia 2019 roku. Rakieta eksplodowała w pierwszych sekundach lotu, tuż nad wyrzutnią startową. Informacja o tym starcie pojawiła się dzięki obserwacjom satelitarnym. Pierwsze dostępne zdjęcie pochodziło od komercyjnego małego satelity. To zdjęcie prezentujemy poniżej.
Dzień po tym nieudanym starcie prezydent USA opublikował zdjęcie z amerykańskiego satelity zwiadowczego (ściśle – zdjęcie planszy z analizą zdjęcia satelitarnego). To zdjęcie ukazuje zniszczenia wokół wyrzutni startowej. Bardzo szybko pojawiły się komentarze, że prezydent USA ujawnił tajne informacje. Niewątpliwie wszelkie oficjalnie prezentowane wcześniej zdjęcia z amerykańskich satelitów wywiadowczych miały znacznie niższą rozdzielczość.
Co ciekawe, jest to z pewnością zdjęcie wydrukowanej planszy. W środkowej części zdjęcia widać odblask, powstały wskutek odbicia światła od planszy, a w dolnej części zdjęcia można zobaczyć cień sylwetki osoby, która wykonała to zdjęcie (prawdopodobnie jest to sam prezydent USA).
Co można zobaczyć na opublikowanym zdjęciu?
Na zdjęciu można zobaczyć dużą ilość szczegółów wyrzutni, jak i poszczególnych uszkodzeń. Na zdjęciu można zobaczyć wiele małych szczegółów, takich jak słupki czy elementy ogrodzenia. Widać także stopnie schodów, szczegóły uszkodzonych pojazdów i wiele innych elementów otoczenia wyrzutni. Szacunkowa rozdzielczość tego zdjęcia to około 10 cm. Jest to rozdzielczość wielokrotnie przekraczająca wszystkie komercyjnie dostępnie źródła satelitarne jak również wcześniej (oficjalnie) publikowane zdjęcia z amerykańskich satelitów zwiadu optycznego.
Jakie możliwości obserwacyjne mają amerykańskie satelity zwiadowcze?
W ciągu kilkunastu godzin od publikacji tego zdjęcia pojawiło się kilka ciekawych analiz zdjęcia jak również możliwości amerykańskich satelitów rozpoznawczych. Szybko okazało się, że satelitą, który obserwował tę irańską wyrzutnie był USA 224 (NROL-49). Jest to amerykański satelita zwiadu optycznego, należący do generacji KH-11.
Wyrzutnia została sfotografowana przez satelitę pod pewnym kątem, co oznacza, że satelita w momencie obserwacji tego miejsca startowego nie przebywał dokładnie nad (w zenicie) wyrzutnią. Niezależne wyliczenia sugerują, że w momencie wykonania zdjęcia satelita USA 224 znajdował się w odległości około 382 km od wyrzutni. Wówczas satelita znajdował się na wysokości około 46,2 stopnia nad horyzontem.
Możliwość wykonania precyzyjnego zdjęcia z wysoką rozdzielczością ze stosunkowo dużej odległości pod pewnym kątem ukazuje możliwości techniczne amerykańskich satelitów zwiadowczych. Przede wszystkim te satelity są zdolne do bardzo precyzyjnego pozycjonowania, dzięki czemu mogą obserwować obszary o przekątnej rzędu kilkudziesięciu metrów z odległości kilkuset kilometrów. Ponadto, możliwość obserwacji “pod kątem”, która oznacza duże ryzyko “rozmycia” obrazu wskutek drżenia atmosfery, sugeruje zaawansowane możliwości systemu optycznego satelity.
Amerykańskie satelity KH prawdopodobnie wyglądem są zbliżone do kosmicznego teleskopu Hubble (HST). Ich lustro prawdopodobnie ma średnicę 2,4 metra. Oczywiście, nie ma wiele zdjęć lub grafik prezentujących te satelity.
Zaawansowani obserwatorzy nocnego nieba i satelitów wykonali kilka zdjęć amerykańskich satelitów rozpoznawczych. Poniższe zdjęcie satelity USA 129 zostało wykonane w 2010 roku przez Ralfa Vandenbergha przy użyciu 10 calowego teleskopu. Ten obraz zdaje się potwierdzać, że część amerykańskich satelitów rozpoznania optycznego może być podobna kształtem do teleskopu HST.
Opublikowane zdjęcie planszy z danymi z satelity USA 224 to prawdopodobnie pierwsze takie publiczne zaprezentowanie najnowszych amerykańskich możliwości rozpoznawczych. Satelity tej generacji będą jeszcze służyć przynajmniej przez kilkanaście lat.
Satelita USA 224 (NROL-49) został wyniesiony na orbitę w styczniu 2011 roku za pomocą potężnej rakiety Delta IV Heavy. Masa startowa tego satelity to prawdopodobnie około 20 ton, z czego nawet 7 ton mogło przypadać na paliwo do manewrowania. Satelita został umieszczony na dość eliptycznej orbicie z perygeum o wysokości około 280 km, zaś apogeum wynosi około 985 km.
Informacje o satelitach zwiadowczych zawsze są bardzo skąpe. W niektórych przypadkach dochodzi do publikacji danych na ich temat ze źródeł “trzecich”. Przykładowo, w 2015 roku Rosjanie zaprezentowali kształty kilku amerykańskich satelitów zwiadowczych.
(Tw, Pt, PFA, C-N)
