Siedem skalistych planet w układzie TRAPPIST-1

9

Kosmiczne obserwatorium Spitzer wykryło aż siedem skalistych obiektów w układzie czerwonego karła TRAPPIST-1. Kilka z tych z tych egzoplanet krąży w ekosferze gwiazdy.

W maju 2016 roku doniesiono o istnieniu trzech egzoplanet krążących wokół słabego czerwonego karła w układzie  TRAPPIST-1. Dalsze badania wykonane m.in. przez kosmiczny teleskop Spitzer, że w tym układzie krąży więcej egzoplanet – aktualnie znamy ich aż siedem. Co ciekawe, masy tylko dwóch z nich są większe od masy Ziemi – pozostałe obiekty są lżejsze od naszej planety.

Porównanie układu TRAPPIST-1 do wewnętrznego Układu Słonecznego oraz do księżyców krążących wokół Jowisza / Credits - NASA

Porównanie układu TRAPPIST-1 do wewnętrznego Układu Słonecznego oraz do księżyców krążących wokół Jowisza / Credits – NASA

Wszystkie egzoplanety w układzie TRAPPIST-1 krążą bardzo blisko swej gwiazdy. Najbliższa z nich (TRAPPIST-1 b)  krąży zaledwie ok. 1,65 mln kilometrów od gwiazdy z czasem około 36 godzin. Najdalszą jest TRAPPIST-1 h, która krąży w odległości około 9 mln kilometrów z czasem około 20 dni. Jest to dość porównywalne z odległościami, w jakich krążą największe księżyce wokół Jowisza.

Jedynie  TRAPPIST-1 c i  TRAPPIST-1 g są masywniejsze od Ziemi – ich szacowane masy to około 1,38 i 1,34 masy Ziemi. Są to zatem obiekty skaliste. Wszystkie pozostałe obiekty są lżejsze od Ziemi a szacowany zakres ich mas to od około połowy masy Wenus (ok. 0,41 masy Ziemi) do około 0,68 masy naszej planety. Oznacza to, że na większości z tych obiektów powinna się utrzymać atmosfera.

Porównanie wielkości planet w wewnętrznym Układzie Słonecznym z planetami w układzie TRAPPIST-1 / Credits - NASA

Porównanie wielkości planet w wewnętrznym Układzie Słonecznym z planetami w układzie TRAPPIST-1 / Credits – NASA

Jakie warunki mogą występować na planetach układu TRAPPIST-1? Prawdopodobnie jedna strona każdej z tych egzoplanet jest stale zwrócona ku czerwonemu karłowi, natomiast po drugiej stronie tych planet panuje wieczna noc. W przypadku planet z cienką atmosferą może to oznaczać duże różnice temperaturowe. Jeśli jednak atmosfera jest wystarczająco gruba dla aktywnych zjawisk atmosferycznych – wówczas jest możliwy transport ciepła z dziennej na nocną stronę.

NASA przedstawi 22 lutego w godzinach wieczornych na specjalnej konferencji wyniki najnowszych badań z teleskopu Spitzer. Tuż przed tą konferencją na łamach czasopisma Nature nastąpi publikacja pracy naukowej dotyczącej układu TRAPPIST-1. Ten artykuł zostanie zaktualizowany po konferencji NASA.

Aktualizacja: trzy z siedmiu egzoplanet w układzie TRAPPIST-1 (planety e, f, g) krążą wewnątrz teoretycznie wyliczonej ekosfery tej gwiazdy. Oznacza to, że na tych obiektach może istnieć woda w stanie ciekłym. Egzoplaneta TRAPPIST-1 e otrzymuje podobną ilość energii co Ziemia. Z kolei TRAPPIST-1 f otrzymuje podobną ilość energii od swojej gwiazdy co Mars w naszym Układzie Słonecznym.

Co ciekawe, orbity tych planet są tak zbliżone do siebie, że z powierzchni jednej z nich inne pobliskie planety byłyby wyraźnie widocznymi dyskami, na których możliwe byłoby zaobserwowanie szczegółów powierzchni lub atmosfery.

Możliwy widok z powierzchni TRAPPIST-1 d / Credits – NASA Jet Propulsion Laboratory

Układ TRAPPIST-1 znajduje się stosunkowo blisko Układu Słonecznego – odległość to około 39 lat świetlnych. Szacuje się, że nawet 15% gwiazd w Drodze Mlecznej to chłodne czerwone karły, podobne do TRAPPIST-1.  Oznacza to, że z dużym prawdopodobieństwem wokół innych czerwonych karłów krążą podobne „miniaturowe układy planetarne” z kilkoma skalistymi obiektami.

(NASA, Nature)

9 komentarzy

    • Obracają podobnie jak księżyc wokół ziemi. Jeden obrót na jeden obieg wokół gwiazdy.

  1. Nie wiem czemu, ale układ ten kojarzy mi się z Fioriną “Fury” 161 z trzeciego “Obcego”.
    Ciekawe jak z wpływem gwiazdy na atmosfery tych planet, o ile dobrze pamiętam czerwone karły wyrzucają sporo wiatru słonecznego.

  2. Czerwony karzeł – to już przerabialiśmy. Promieniowanie prawdopodobnie będzie zbyt wysokie.

  3. “…są to zatem planety skaliste.”
    Yyyy… czy bycie planeta większą od Ziemi od razu świadczy o jej skalistosci?

    • “Jedynie TRAPPIST-1 c i TRAPPIST-1 g są masywniejsze od Ziemi – ich szacowane masy to około 1,38 i 1,34 masy Ziemi. Są to zatem obiekty skaliste.”

      Czytaj ze zrozumieniem. Ostatnie zdanie odnosi się do podawanych mas, a te faktycznie świadczą z wysokim prawdopodobieństwem że są to planety skaliste.

      Z drugiej strony trzeba brać pod uwagę że to są jedynie szacunki, gdzie badany obiekt znajduje się lata świetlne od ziemi. Niesamowity jest sam fakt obserwacji planet poza układem a to że naukowcy są wstanie jeszcze określić w jakimś stopniu ich położenie na orbicie, masę to…. przechodzi moje pojęcie.

    • Planety o masach mniejszych od Ziemi sa na bank skaliste. Planety o zblizonych masach az do okolo dziesieciokrotnie wiekszej tez sa prawie na pewno skaliste (tzw Super Ziemie). Od kilkunastu mas Ziemi zaczynaja sie lodowe giganty jak Uran czy Neptun, od kilkudziesieciu sa gazowe giganty.