Astronomowie ogłosili początek nowego cyklu słonecznego. Ten 25 cykl aktywności powinien być podobny w wielkości do poprzedniego.
Cykl aktywności słonecznej charakteryzuje się odpowiednią “kolejnością” polaryzacji pola magnetycznego obszarów aktywnych. Ta polaryzacja zamienia się w każdym kolejnym cyklu. Podczas 24 cyklu aktywności polaryzacja była następująca: N (północ) za S (południe) dla półkuli północnej i S (południe) za N (północ) na półkuli południowej względem ruchu obrotowego Słońca. W 25 cyklu polaryzacja będzie odwrotna.Początek nowego cyklu
Pod koniec cyklu aktywności słonecznej mogą się pojawiać pierwsze obszary aktywne z nowego cyklu. Te obszary pojawiają się z dala od równika słonecznego. Natomiast w pobliżu równika wciąż pojawiają się obszary, które są z aktualnego cyklu. Taka sytuacja nastąpiła już ponad trzy lata temu: 28 sierpnia i 10 września 2017 roku. W przypadku 28 sierpnia 2017 przez kilka godzin na tarczy słonecznej w obszarze z dala od równika pojawiła się mała pojedyncza plama słoneczna. Z kolei 10 września 2017 pojawiły się dwie małe plamy, które również zniknęły po kilku godzinach.
Na początku listopada 2019 pojawiła się grupa plam po południowej stronie Słońca. Grupa utrzymała się na tyle długo, by otrzymać oficjalny numer – 2750. Następnie, dwudziestego trzeciego grudnia 2019 na południowej półkuli słonecznej pojawiła się nowa plama słoneczna – o polaryzacji nadchodzącego cyklu. Dzień później pojawiła się druga grupa plam nowego cyklu słonecznego. Plamy otrzymały numery 2753 i 2754.
Na początku stycznia 2020 na Słońcu obserwowaliśmy kolejne grupy plam o polaryzacji z nowego cyklu. Plamy otrzymały numery 2755 i 2756. Następną interesującą grupę plam obserwowaliśmy dopiero pod koniec marca 2020 (grupa 2759). Dwa miesiące później, dwudziestego dziewiątego maja Słońce wyemitowało pierwszy rozbłysk klasy M – był to pierwszy rozbłysk tej klasy od października 2017 roku.
Łącznie do 20 września w 2020 roku wystąpiło aż 186 dni bez plam słonecznych (70% wszystkich dni w roku).
Początek nowego cyklu słonecznego
Piętnastego września naukowcy NASA ogłosili, że nasza Dzienna Gwiazda weszła już w nowy cykl słoneczny. Ten 25. cykl rozpoczął się w grudniu 2019 – wówczas obserwowano kilka plam słonecznych o polaryzacji z nowego cyklu.
W kolejnych miesiącach i latach aktywność słoneczna będzie rosnąć. Oczywiście, możliwe są “skoki” tej aktywności, m.in. za sprawą pojedynczych rozbudowanych grup plam słonecznych i jednocześnie możliwe są długoterminowe spadki aktywności i brak jakichkolwiek grup plam słonecznych.
Aktywność cyklu a podróże BEO
Maksimum 25 cyklu jest prognozowane na połowę 2025 roku. Naukowcy uważają, że maksimum rozpoczynającego cyklu będzie podobne do zakończonego cyklu i jednocześnie znacznie niższe niż większość cykli z XX wieku. Warto tu jednak zaznaczyć, że prognozowanie wielkości oraz terminu maksimum cyklu słonecznego wciąż jest obarczone dużą niepewnością, choć wyraźne postępy w tej dziedzinie heliofizyki nastąpiły podczas poprzedniego minimum i na początku 24 cyklu. Niemniej jednak nadal jest dość prawdopodobne, że 25 cykl będzie mieć inny kształt oraz czas trwania niż jest to obecnie prognozowane.
Monitoring aktywności słonecznej w tym cyklu będzie mieć duże znaczenie. W najbliższych latach człowiek po raz pierwszy od lat 70. XX wieku wybierze się poza bezpośrednie otoczenie Ziemi. Te misje załogowe typu BEO (ang. Beyond Earth Orbit) wystawią astronautów na “pogodę kosmiczną” poza ziemską magnetosferą. Jest oczywiste, że większe rozbłyski mogą zagrozić zdrowiu a nawet i życiu astronautów oraz uniemożliwić wykonanie misji. Dlatego też ważne będzie stałe monitorowanie aktywności słonecznej – w szczególności rozbłysków i koronalnych wyrzutów masy. Ważne także będzie monitorowanie propagacji cząstek i promieniowania wyemitowanego przez Słońce.
Aktywność słoneczna jest komentowana w dziale na Polskim Forum Astronautycznym.
(NASA, PFA)
