Prof. Jacek Walczewski jest jedną z ważniejszych postaci w historii polskiej astronautyki. Dorobek naszej astronautyki nie jest szczególnie imponujący, gdyż wynika on z możliwości ekonomicznych naszego kraju, ale mimo to dokonania prof. Walczewskiego są znaczące nie tylko z naszej krajowej perspektywy. Otóż dzięki m.in. jego dokonaniom czterdzieści lat temu istniała szansa, by Polska stała się jednym z pierwszych krajów, który może za pomocą własnej rakiety umieścić na orbicie satelitę.
Prof. dr hab. nauk techn. inż. Jacek Walczewski urodził się w 1931 roku w Krakowie. Studiował w latach 1950-1956 w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, a następnie na Politechnice w Łodzi. W latach 1955-1957 pracował jako konstruktor maszyn. Od 1958 roku zajął się pracą naukową w zakresie badań atmosfery, w pracy tej osiągnął wiele sukcesów. Jest autorem licznych prac naukowych z tej dziedziny i zdobywał kolejne stopnie naukowe: doktora (1967), doktora habilitowanego (1985) i profesora (1990). Był członkiem Polskiej Akademii Nauk.
W 1961 roku w Państwowym Instytucie Hydrologiczno-Meteorologicznym (PIHM), czyli obecnym Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW), w Krakowie zorganizował Pracownię Rakietowych Sondowań Atmosfery, której został kierownikiem. W 1965 roku Pracownia została przekształcona w Zakład Badań Rakietowych i Satelitarnych. W Zakładzie tym pracowano nad badaniami atmosfery za pomocą polskich rakiet badawczych serii Meteor: Meteor 1, 2, 2K i 3, zaprojektowanych i produkowanych przez Instytut Lotnictwa. Największy pułap miała rakieta Meteor 2K, która osiągała wysokość prawie 100 km. Ze względów politycznych i ekonomicznych na początku lat 70. przerwano jednak te prace. Walczewski podsumował je w książce Polskie rakiety badawcze (WKiŁ, Warszawa 1982)
W 1975 roku zakład prof. Walczewskiego został rozdzielony na dwie samodzielne jednostki: Zakład Badań Górnej Atmosfery oraz Ośrodek Odbioru Danych Satelitarnych. Jacek Walczewski został kierownikiem pierwszej z nich. Zakład zmieniał później nazwę na Zakład Meteorologii Kosmicznej (od 1980) i Zakład Teledetekcji Atmosfery (od 1985). Prowadzono w nim pionierskie wówczas w Polsce badania nad teledetekcją atmosfery za pomocą sodarów i lidarów, w szczególności pod kątem badań niższych warstw atmosfery (tzw. warstwy granicznej) oraz meteorologicznych uwarunkowań rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń. W 2007 roku Zakład został zlikwidowany, a na jego miejsce powołano Zakład Monitoringu i Zanieczyszczenia Powietrza, w którym pracował już tylko na pół etatu. W 2010 roku przeszedł na emeryturę.
Angażował się również w katolicką działalność społeczną. Był m.in. członkiem Synodu Duszpasterskiego Archidiecezji Krakowskiej (1972-1979) i Prymasowskiej Rady Społecznej (1986-1990), publikował także wiersze o tematyce religijnej.
W 2009 roku ukazała się książka autobiograficzna Jacka Walczewskiego pt. Przygody mojego życia, wydana przez Wydawnictwo Bernardinum w Pelplinie, w której podsumowuje on swoje życie – nie tylko to naukowe. Nie jest to obszerna publikacja – liczy zaledwie 120 stron – i zawiera następujące rozdziały:
– Wstęp
– Dzieciństwo i młodość
– Szczęście rodzinne
– Zaangażowanie w życie Kościoła
– Praca naukowa
– Zakończenie
– Aneks poetycki.
Rozdział poświęcony pracy naukowej liczy nieco ponad 20 stron w większości poświęconych dziełu życia profesora – budowie i próbom z rakietami Meteor oraz pracom nad ich wykorzystaniem do badań atmosfery.
