Dzisiaj, 25 listopada, miała miejsce 7. Rada Kosmiczna (Space Council), na której wspólnie obradowali przedstawiciele prezydencji Unii Europejskiej, Komisji Europejskiej i ESA. Przedstawiamy również skrót polskiego stanowiska zaprezentowanego podczas II Międzynarodowej Konferencji Ministerialnej o Eksploracji Kosmosu.
Posiedzenia Rady Kosmicznej odbywają się co rocznie, począwszy od 2004 roku. Dzisiejsze posiedzenie było pierwszym od momentu wejścia w życie Traktatu Lizbońskiego i odnowionej Strategii Lizbońskiej. Tego roczne spotkanie odbyło się pod hasłem “Globalne wyzwania: w pełni wykorzystać europejskie systemy kosmiczne”, a przewodniczyła im belgijska prezydencja Unii i włoskie przewodnictwo ESA.
Tytuł odzwierciedla główne nurty jakimi będzie kierowała się Europa w najbliższych latach obecności w kosmosie. Ciała tworzące UE chcą osiągnąć synergię przedsięwzięć działających na korzyść mieszkańców Unii, poprzez wykorzystanie technologii opracowywanych przez ESA w służbie różnych wspólnych polityk unijnych.
Przedstawiciele UE i ESA podkreślali na konferencji prasowej kończącej obrady zgodność poglądów i osiągnięcie w wielu sprawach nie tyle konsensusu, co jednomyślności. Jako cztery główne wnioski ze spotkania przedstawiono:
- Postanowienie o używaniu europejskich rakiet nośnych
- Wyznaczenie na programy flagowe UE programów GMES i Galileo
- Konieczność zajęcia się problemami bezpieczeństwa kosmicznego, z naciskiem na zagrożenie rozbłyskami słonecznymi i problemem kosmicznych śmieci
- Rozwinięcie współpracy z kontynentem afrykańskim
Przewodniczący ESA Giuseppe Pizza podkreślił autonomiczny dostęp do przestrzeni kosmicznej jako elementu budującego Wspólnotę Europejską. Konferencja była pierwszym spotkaniem, gdzie potwierdzono takie postanowienie Unii. Po raz kolejny wspomniano też o konieczności współpracy międzykontynentalnej, z Rosją, Chinami, USA i wschodzącymi potęgami kosmicznymi, jak Indie.
Spotkanie wpisuje się w serię spotkań unijnych poświęconych przestrzeni kosmicznej i polityce kosmicznej Unii Europejskiej, zaś jego postanowienia są spójne z wnioskami z dotychczasowych, polizbońskich spotkań o tej tematyce.
Dwudziestego pierwszego października odbyło się spotkanie ministrów krajów UE i specjalistów, poświęcone przyszłej polityce kosmicznej Europy. Konferencja zakończyła się opracowaniem wniosków i zaleceń, które pod uwagę wzięli politycy i naukowcy biorący udział w spotkaniu o polityce kosmicznej. Miało ono miejsce w Parlamencie Europejskim 26 i 27 października. Spotkanie otworzył przewodniczący parlamentu, Jerzy Buzek. Dotyczyło ono wspólnej polityki kosmicznej i jej roli dla Zjednoczonej Europy. Traktat Lizboński ustanowił kosmos jako jeden z filarów rozwoju Unii, niezależny od innych dziedzin życia i gospodarki. Osią rozmów było właśnie wdrożenie postanowień Traktatu obowiązującego od 1 grudnia 2009 roku.
W międzyczasie, dzięki uprzejmości pani Anny Kobierzyckiej z Wydziału Polityki Przemysłowej Departamentu Rozwoju Gospodarki Ministerstwa Gospodarki, serwis Kosmonauta.net zapoznał się z polskim wystąpieniem na październikowym spotkaniu ministrów w Parlamencie Europejskim. Przedstawicielem Polski była podsekretarz stanu Grażyna Henclewska z Ministerstwa Gospodarki.
Stanowisko Ministerstwa wspiera punkt widzenia UE o konieczności dalszego zacieśnienia współpracy międzynarodowej i wewnątrzunijnej na rzecz lepszego wykorzystania zasobów i osiągnięcia szerszych korzyści z obecności Europy w kosmosie. Szczególny nacisk powinien został położony na wykorzystanie już istniejących platform, jak ISS, i na rozwoju nowych technologii, które podtrzymają wiodącą rolę UE i ESA w eksploracji przestrzeni kosmicznej.
Minister wspomniała również ważne krajowe osiągnięcia, jak polskie przyrządy na próbniku Huygens, orbiterach Marsa, Wenus, sondzie Rosetta, czy budowę satelity Brite-PL w ramach międzynarodowego programu BRITE. Zauważyła też, że polski sektor kosmiczny nie jest jeszcze rozwinięty, ale mimo to może stanowić wartościowy wkład we wspólne unijne programy kosmiczne. Mogą być one jednocześnie drogą do zwiększenia konkurencyjności rynku europejskiego na arenie światowej, kończyła minister.
Pozostaje mieć nadzieję, że zgodność punktów widzenia Rządu RP i przedstawicieli Unii spowoduje wzrost zainteresowania polityków wykorzystaniem przestrzeni kosmicznej i ekonomicznymi aspektami tegoż. Nadrzędnym celem powinno być tu zapewnienie płynnego finansowania Polskiego udziału w PECS (programie stowarzyszeniowym ESA) i szybkiego doprowadzenia do pełnego członkostwa w tej agencji kosmicznej. Vox populi w tej kwestii jest chociażby niedawno powstała grupa na portalu społecznościowym Facebook, promująca korzyści jakie mogłyby płynąć dla Polski z członkostwa Europejskiej Agencji Kosmicznej.
Źródło: ESA, Ministerstwo Gospodarki
