Międzynarodowa Stacja Kosmiczna jest już w tej chwili najbardziej kompleksowym laboratorium zbudowanym przez ludzi, gdzie przeprowadzane są istotne badania z wielu dziedzin nauki. W najbliższej przyszłości planuje się także wykorzystanie unikalnych warunków jakie oferuje do sprawdzania nowych rozwiązań technologicznych, które będą niezbędne w bardziej zaawansowanej eksploracji kosmosu.
Europejska Agencja Kosmiczna ESA zwraca się z prośbą do środowisk naukowych oraz firm z przemysłu space-tech o dostarczenie świeżych i ambitnych pomysłów na wykorzystanie Stacji ISS w planach eksploracji głębokiej przestrzeni kosmicznej. Już od pewnego czasu jest faktem, że jedyny na tę chwilę orbitalny przyczółek dla ludzi, będzie na orbicie utrzymywany przed kolejne 10 lat. Kilka tygodni temu minęła dziesiąta rocznica nieprzerwanej obecności ludzi na Stacji, o czym pisaliśmy w tym artykule.
ESA planuje kontynuować przeprowadzanie cennych badań naukowych, m.in. z fizyki, chemii czy biologii. Dużo czasu przeznaczane będzie na wykonywania nowych, fundamentalnych eksperymentów oraz dalsze obserwacje Ziemi, celem zrozumienia globalnych procesów zmiany klimatu.
Na bazie gromadzonych informacji oraz doświadczenia, nakreślane są plany wysyłania astronautów z niskiej orbity ziemskiej w dalszych kierunkach – na Księżyc, Marsa, asteroidy czy do jeszcze innych celów. Aby przygotować się odpowiednio na te pionierskie misje, Dyrektoriat Lotów Załogowych Ludzi z ESA namawia do przesyłania pomysłów na sposoby wykorzystania Stacji ISS jako platformy testowej nowych możliwości oraz technologii, wymaganych do rozpoczęcia dalszej eksploracji Układu Słonecznego.
Zbierane są przede wszystkim pomysły na eksperymenty, systemy, subsystemy i komponenty statków kosmicznych, demonstracje technologii, działań operacyjnych oraz edukację. Wszystkie te czynniki mają wpływ na czas przeprowadzenia pierwszych przyszłych misji eksploracyjnych, a te wciąż uważane są za bardzo niebezpiecznie. Długotrwały pobyt ludzi w kosmosie oznacza konieczność radzenia sobie z takimi zagrożeniami zdrowotnymi jak kosmiczne promieniowanie, brak grawitacji oraz długie odosobnienie.
Nowe rozwiązania potrzebne są między innymi na regeneracyjne systemy wsparcia życia, przetwarzanie nieczystości i uzdatnianie wody oraz produkcja żywności. Technologie dostarczone w nowych rozwiązaniach muszą zostać przetestowane w realistycznych okolicznościach, zanim będą mogły być zastosowane podczas misji eksploracyjnych.
Procedury postępowania w trakcie awarii, czynności konserwacyjne czy naprawcze wymagają odmiennego do nich podejścia, przede wszystkim z uwagi na brak możliwości komunikowania się z Ziemią przez przyszłe załogi. Wymagane będą automatyczne systemy ratowania statków oraz niezależna diagnostyka. Prawdopodobnie będą musiały zostać zastosowane bardzo nowoczesne materiały, które po części będą w stanie się zregenerować po uszkodzeniu.
Stacja ISS oferuje idealne możliwości dla finalnego przetestowania oraz pierwszego użycia dedykowanych modułów dla załóg długoterminowych ekspedycji. Z pewnością sprawdzone ‘w boju’ zostaną także nowe roboty, które przejmą pewną część zadań ludzi – konserwację, naprawy oraz operowanie ładunkiem cargo przyszłych statków kosmicznych. W najbliższym czasie na Międzynarodową Stację Kosmiczną trafi humanoidalny Robonaut R2, który będzie pierwszym tak zaawansowanym robotem wyniesionym na orbitę. Dostarczenie tego wyjątkowo ładunku jest jednym z celów nadchodzącej misji STS-133 wahadłowca Discovery.
Przed pierwszym, dużym skokiem w dalszą przestrzeń kosmiczną przetestowane zostaną także procedury zdalnych działań operacyjnych, nowe rozwiązanie telekomunikacyjne oraz ulepszone systemy informacyjne. Wszystkie te czynności mogą zostać bezpiecznie przeprowadzone na Stacji ISS. Celem będzie pogłębienie autonomii załogi oraz zredukowanie zależności od wsparcia z Ziemi.
Namowa agencji ESA ma na celu zachęcić naukowe grupy badawcze, udziałowców z sektorów przemysłowych (nie tylko sektora kosmicznego), instytucji państwowych i prywatnych, przedsiębiorców oraz samych pracowników europejskiej agencji do podzielenia się własną wizją wykorzystanych elementów podczas przyszłej eksploracji. Potencjalne wyniki z przeprowadzonej akcji zostaną wykorzystane do przygotowania Propozycji Programowej, która będzie przedstawiona członkom zarządu ESA na następnej Radzie Ministerialnej ESA w 2012 roku.
(ESA)
