Orcus Patera jest tajemniczą eliptyczną depresją w pobliżu równika Marsa, na wschodniej półkuli planety, której pochodzenie pozostaje tajemnicą.
Orcus Patera usytuowana jest między wulkanami Elysium Mons i Olympus Mons. Ma około 380km długości i 140km szerokości. Otoczona jest pierścieniem dochodzącym do 1800m wysokości w czasie gdy dno znajduje się 400-600m poniżej otaczającego ją terenu.
Nazwa “patera” używana jest dla głębokich, nieregularnych kraterów wulkanicznych. Jednak mimo tej nazwy, oraz położenia pomiędzy wulkanami, obiekt ten nie wygląda na krater wulkaniczny.
Oprócz wulkanizmu istnieje kilka teorii dotyczących powstania tej struktury. Jedną z nich jest teoria mówiąca, że Orcus Patera mogła być początkowo dużym, okrągłym kraterem uderzeniowym po meteorycie, który uległ deformacji za sprawą sił kompresyjnych. Mogła też powstać wskutek erozji kilku kraterów uderzeniowych leżących na jednej linii. Jednak najbardziej prawdopodobną teorią jest uderzenie małego obiektu w powierzchnię Marsa pod bardzo małym kątem, prawdopodobnie mniejszym niż 5 stopni.
Istnienie sił tektonicznych na terenie Orcus Patera potwierdza istnienie licznych “rowów” na obrzeżach pierścienia otaczającego strukturę, sięgających do 2,5km poza jej obszar. Większość z nich zorientowana jest w kierunku wschód – zachód. Te “rowy” widoczne są tylko w okolicach pierścienia i nie widać ich wewnątrz struktury. Prawdopodobnie zostały przykryte późniejszymi warstwami pyłu.
Ciemne obszary wewnątrz struktury są najprawdopodobniej efektem wiatru, który rozdzielił materiał o różnych właściwościach.
Występowanie “rowów” nie ma jednak wpływu na pochodzenie Orcus Patera, gdyż takie obiekty widywane są na całej powierzchni Marsa. Prawdziwe pochodzenie tej struktury pozostaje dla nas tajemnicą.
(ESA)
