Pierwszy start Vega-C

Udany pierwszy start nowej wersji rakiety Vega.

Europejska rakieta Vega to mała konstrukcja, która ma odpowiadać na potrzeby wynoszenia małych satelitów na różne orbity. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) zaakceptowała program rakiety Vega w 1998 roku. Tradycyjnie dla różnych programów kosmicznych nazwa ma swoje rozwinięcie. Vega po włosku to „Vettore Europeo di Generazione Avanzata” (tłum: Europejska Zaawansowana Rakieta Nośna). Przywoływanie włoskiej nazwy jest całkowicie uzasadnione, gdyż to właśnie Włochy są większościowym udziałowcem prac nad rakietą, udział tego kraju to ok. 65%. Ponadto w programie uczestniczą Francja (15%), Hiszpania (6%), Belgia (5.63%), Holandia (3.5%), Szwajcaria (1.34%) i Szwecja (0.8%).

Celem budowy rakiety Vega było zapewnienie dostępu dla małych ładunków do niskich orbit wokółziemskich, łącznie z polarnymi. Warto tu zauważyć, że małe satelity w pierwszych latach XX wieku były często wynoszone za pomocą dawnych rosyjskich rakiet balistycznych, których juz wtedy “zapas” się wyczerpywał. Z tej perspektywy obecność Vegi w tym segmencie rakiet nośnych jest bardzo ważna.

Pierwszy start rakiety Vega nastąpił 13 lutego 2012 roku. Ten lot zakończył się pełnym sukcesem. Warto tu dodać, że w tym locie na orbicie znalazł sie pierwszy polski satelita – PW-Sat (który krążył wokół Ziemi do 28 października 2014).

Do końca 2021 roku Vega łącznie wykonała 20 startów. Dwa z tych startów zakończyło się niepowodzeniem, zaś wszystkie pozostałe – pełnymi sukcesami. Na 2022 rok pierwszym zaplanowanym startem Vegi był pierwszy lot wersji Vega-C.

Vega-C wchodzi do gry

W 2014 roku ESA zaakceptowała prace nad wersją rozwojową rakiety Vega. Rakieta otrzymała oznaczenie Vega-C. Celem prac nad tą rakietą jest uproszenie prac przygotowawczych, ograniczenie ilości toksycznych paliw oraz użycie rakiety P120C (zamiast P80), gdyż ta sama konstrukcja będzie używana jako rakiety pomocnicze przy Ariane 6. Ponadto, górny stopień (dotychczasowa nazwa AVUM), został zastąpiony silniejszym AVUM+.

Do pierwszego startu rakiety Vega-C doszło 13 lipca 2022 roku. Lot przebiegł prawidłowo. Głównym ładunkiem w tym starcie był pasywny satelita LARES. Ładunkiem pobocznym był zestaw zminiaturyzowanych satelitów CubeSat. Start odbył się z europejskiego kosmodromu w Gujanie Francuskiej.

Co ciekawe, możliwe, że do końca 2022 roku Vega-C wystartuje jeszcze cztery razy. W 2023 roku Vega-C może wystartować nawet dziewięć razy. Jest to wyraźny wzrost w liczbie startów rakiety Vega – dotychczasowo latały one nie częściej niż 2-3 razy rocznie.

Vega-E za kilka lat

Kolejną wersją rakiety Vega jest wersja Vega-E. Ta wersja ma być gotowa do pierwszego lotu w 2026 roku. W tej wersji rakiety Vega zostanie zastosowany nowy górny stopień, zdolny do wynoszenia wielu satelitów na różne orbity w jednym starcie. Wspomniany górny stopień, w którym zostanie wykorzystanie ciekłe paliwo i utleniacz, ma zastąpić obecnie używane dwa górne stopnie.

(ESA)