Decyzja w sprawie pozyskiwania klientów dla rakiety Vega-C.
Na Space Summit 2023 w Sewilli przedstawiciele Niemiec, Francji i Włoch zadecydowali o “autonomicznym marketingu” dla rakiety Vega-C. Co to oznacza?Mała Vega, ale niezbyt popularna
Europejska rakieta Vega to mała konstrukcja, która ma odpowiadać na potrzeby wynoszenia małych satelitów na różne orbity. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) zaakceptowała program rakiety Vega w 1998 roku. Tradycyjnie dla różnych programów kosmicznych nazwa ma swoje rozwinięcie. Vega po włosku to „Vettore Europeo di Generazione Avanzata” (tłum: Europejska Zaawansowana Rakieta Nośna). Przywoływanie włoskiej nazwy jest całkowicie uzasadnione, gdyż to właśnie Włochy są większościowym udziałowcem prac nad rakietą, udział tego kraju to ok. 65%. Ponadto w programie uczestniczą Francja (15%), Hiszpania (6%), Belgia (5.63%), Holandia (3.5%), Szwajcaria (1.34%) i Szwecja (0.8%).
Pierwszy start rakiety Vega nastąpił 13 lutego 2012 roku. Ten lot zakończył się pełnym sukcesem. Warto tu dodać, że w tym locie na orbicie znalazł się pierwszy polski satelita – PW-Sat (który krążył wokół Ziemi do 28 października 2014).
W 2014 roku ESA zaakceptowała prace nad wersją rozwojową rakiety Vega. Rakieta otrzymała oznaczenie Vega-C. Celem prac nad tą rakietą jest uproszenie prac przygotowawczych, ograniczenie ilości toksycznych paliw oraz użycie rakiety P120C (zamiast P80), gdyż ta sama konstrukcja będzie używana jako rakiety pomocnicze przy Ariane 6. Ponadto, górny stopień (dotychczasowa nazwa AVUM), został zastąpiony silniejszym AVUM+.
Do pierwszego startu rakiety Vega-C doszło 13 lipca 2022 roku. Lot przebiegł prawidłowo. Niestety, już drugi lot rakiety Vega-C, z 21 grudnia 2022, zakończył się niepowodzeniem. Wskutek tej awarii oraz kolejnych nieudanych testów naziemnych, w 2023 roku doszło tylko do jednego startu rakiety Vega (w “podstawowej” wersji).
Do października 2023 doszło łącznie do 23 startów rakiety Vega, z czego 3 zakończyły się niepowodzeniem. Z pewnością nie jest to wartość zadowalająca. Od momentu wprowadzenia Vegi do służby zmienił się kształt rynku usług rakietowych i Vega musi konkurować na bardzo trudnym rynku, w którym wiele firm bankrutuje. Najlepszym przykładem z 2023 roku jest Virgin Orbit.
“Autonomiczny marketing”
Na konferencji Space Summit 2023, która odbywa się w Sewilli przedstawiciele Niemiec, Francji i Włoch w trójstronnym porozumieniu ustalili “autonomiczny marketing” dla rakiety Vega-C.
Co to oznacza w praktyce? Firma Avio z Włoch ma teraz prawo do zabiegania o klientów dla rakiety Vega-C niezależnie od Arianespace. Co więcej, rakiety rodziny Vega (czyli “podstawowa” Vega, nowa wersja Vega-C oraz przyszła Vega-E) mają częściej latać.
Jest to ważna kwestia, gdyż dotychczasowo – od lutego 2012 do października 2023 doszło do łącznie 23 startów rakiety Vega. Z kolei Arianespace będzie się skupiać na rakietach rodziny Ariane 6 – większych, zdolnych do wynoszenia cięższych ładunków (a nawet proponowanych pojazdów załogowych).
(ASI)