Nastąpiła publikacja pierwszych zdjęć Ziemi wykonanych przez sondę Cassini 19 lipca. Zdjęcia ukazują „niebieską kropkę” oraz jeszcze jedną „słabszą kropkę” – nasz Księżyc.
Orbitująca wokół Saturna od 2004 roku sonda Cassini jest jedną z najważniejszych misji bezzałogowych w historii astronautyki. To dzięki Cassini poznaliśmy wiele tajemnic Saturna, jego księżyców i pierścieni. Przykładami są odkrycia związane z naturą pierścieni tej planety czy księżyca o nazwie Enceladus, którego zasoby ciekłej wody intrygują naukowców. Ponadto, to dzięki Cassini na powierzchni Tytana – największego księżyca Saturna – mogła wylądować europejska sonda Huygens.
Misja Cassini powoli zmierza do końca, który planowany jest na 2017 rok. Zanim do tego dojdzie, planiści tej wyprawy chcą dokonać kilku obserwacji i pomiarów – w tym i tych nie związanych bezpośrednio z Saturnem. Jedna z takich obserwacji nastąpiła 19 lipca – celem była Ziemia. Tak jak NASA zapowiadała, sonda Cassini wykonała serię zdjęć Saturna, jego pierścieni oraz Ziemi w dniu 19 lipca 2013 roku, w czasie 15 minut, począwszy od godziny 23:27 CEST.
Do publikacji pierwszych zdjęć Ziemi z sondy Cassini doszło 20 i 21 lipca. Są to jeszcze „surowe” zdjęcia, które nie zostały obrobione i połączone w jedną mozaikę. Przykładowe zdjęcia prezentujemy w galerii tego artykułu. Zdjęcia Ziemi zostały wykonane za pomocą kamery wąskokątnej (NAC – narrow angle camera) o ogniskowej 2000 mm. Z kolei zdjęcia pierścieni Saturna wykonano za pomocą kamery szerokokątnej (WAC) o ogniskowej 200 mm. Pierwsze zdjęcie w galerii tego artykułu prezentuje Ziemię (w centrum zdjęcia – jasny obiekt) oraz Księżyc („słabsza kropka” poniżej naszej planety) wykonana przez NAC sondy Cassini. Ziemia jest znacznie jaśniejszym obiektem od Księżyca. Podobnych zdjęć sonda Cassini wykonała kilka (jeden przykład prezentujemy jako drugie zdjęcie w galerii tego artykułu). Przykładowe “surowe” zdjęcie pierścieni Saturna prezentujemy jako trzecie w galerii tego artykułu.
„Nieoficjalne” mozaiki zostały już przygotowane i opublikowane. Jedną z nich można zobaczyć w poście na Polskim Forum Astronautycznym.
W najbliższych tygodniach prawdopodobnie dojdzie do publikacji „oficjalnej” mozaiki Saturna, wykonaną przez naukowców z NASA.
Cassini wcześniej dokonała już trzech zdjęć Ziemi – dwóch w 2006 roku i jednego w 2012 roku. Wcześniej jednak nie zastosowano kamery NAC, dzięki czemu uchwycono nie tylko Ziemię, ale także i Księżyc. Jest to „techniczny” powód wyjątkowości obserwacji z 19 lipca – oprócz niego jest jeszcze pewien aspekt „historyczny”.
Wykonywanie zdjęć Ziemi z pewnej odległości ma już długą historię. Prawdopodobnie najbardziej znanym zdjęciem tego typu jest „Earthrise”, wykonane w grudniu 1968 roku przez astronautów księżycowej misji Apollo 8. Dwadzieścia dwa lata później, w lutym 1990 roku sonda Voyager 1 wykonała serię zdjęć Układu Słonecznego, obrazując Ziemię z odległości około 6 miliardów kilometrów. Na tym zdjęciu nasza planeta była zaledwie „słabą błękitną kropką” (mniej niż jeden piksel) i była dość często przedmiotem dyskusji naukowców i filozofów na początku lat 90. zeszłego wieku. Jednym z naukowców, który często nawiązywał do tej „błękitnej kropki” był Carl Sagan (1934 – 1996) – znany amerykański astronom, autor kilkuset publikacji naukowych i wielu książek, w tym i tych o charakterze popularno-naukowym. Carl Sagan zauważył, że „cała historia ludzkości wydarzyła się na tym maleńkim pikselu, który jest naszym jedynym domem”. Dlatego też Carl Sagan zachęcał do dbania o tę „błękitną kropkę”.
(NASA, PFA, UMSF)
{module [346]}