Indyjska Agencja Kosmiczna ISRO ogłosiła listę urządzeń naukowych, które zostaną zainstalowane na pokładzie sondy kosmicznej Chandrayaan-2, mającej udać się w 2013 roku w kierunku Księżyca. Misja ta składać się będzie z orbitera oraz lądownika, który osadzi na powierzchni niewielki pojazd mający zebrać i przeanalizować próbki księżycowych skał.
W misji bierze udział także Rosyjska Federalna Agencja Kosmiczna Roscosmos, która już w przyszłym roku ma przeprowadzić testy lądownika. Początkowo zakładano użycie dwóch łazików księżycowych – Rosyjskiego oraz Indyjskiego, jednakże z pierwszego ostatecznie zrezygnowano po przeprowadzeniu analizy kosztów projektu.
Masa całkowita systemu Chandrayaan-2 ma wynosić około 2650 kilogramów, z czego 1400 przypada na orbiter, który na swoim pokładzie pomieści pięć instrumentów naukowych. Tymczasem lądownik wraz z pojazdem ma ważyć łącznie 1250 kilogramów i zostanie wyposażony w dwa przyrządy badawcze. Do wyniesienia misji ma posłużyć indyjska rakieta nośna GSLV, która zostanie wystrzelona z kosmodromu Sriharikota.
Głównym zadaniem orbitera będzie próba poszerzenia naszej wiedzy na temat lodu wodnego znajdującego się w ciemnych kraterach pod powierzchnią Księżyca oraz badanie rozkładu związków chemicznych na całym jego globie. W tym celu pojazd zostanie wyposażony w zestaw poniższych instrumentów:
- CLASS & XSM – spektrometr miękkiego promieniowania rentgenowskiego, zbudowany przez zespół z ISAC (ISRO Satellite Center, Bangalore) oraz monitor słonecznego promieniowania rentgenowskiego skonstruowany przez PRL (Physical Research Laboratory, Ahmadabad). Urządzenie CLASS posłuży do analizy chemicznej powierzchni Srebrnego Globu i wykonania map mineralogicznych, podczas gdy XSM dostarczy danych o strumieniu promieniowania X, pochodzącego ze Słońca.
- SAR – radar o syntetycznej aperturze, pracujący w zakresach L oraz S, zbudowany w SAC (Space Applications Center, Ahmadabad), zdolny do penetracji grunty na głębokość kilkudziesięciu metrów w poszukiwaniu różnych związków znajdujących się pod powierzchnią Księżyca, w tym także lodu wodnego. SAR stanowi jedno z podstawowych urządzeń po których oczekuje się dostarczenia dalszych dowodów na występowanie wody we wnętrzach kraterów, gdzie nie dochodzi światło słoneczne.
- ChACE-2 – spektrometr masowy atomów neutralnych (Neutral Mass Spectrometer), budowany przez SPL (Space Physics Laboratory, Tiruwanantapuram). Urządzenie pozwoli na badanie księżycowej egzosfery.
- IIRS – spektrometr podczerwieni, którego zadaniem będzie utworzenie map powierzchni księżyca w szerokim zakresie długości fal, pozwalającym na obrazowanie występowania minerałów, związków -OH oraz wody. Urządzenie zostanie wykonane w SAC (Space Application Center, Ahmadabad).
- TMC-2 – kamera dostarczająca zdjęć pozwalających na tworzenie trójwymiarowych map powierzchni, która zostanie skonstruowana również w SAC.
Dodatkowe dwa urządzenia stanowić będą instrumenty badawcze samego łazika księżycowego, którego łączna masa powinna zamknąć się wartością od 30 do 100 kilogramów:
- LIBS – (Laser Induced Breakdown Spectroscope), zbudowany przez LEOS (Laboratory for Electro Optic Systems, Bangalore)
- APIXS – (Alpha Particle Induced X-ray Spectroscope), spektroskop, który zostanie zbudowany przez naukowców z PRL (Physical Research Laboratory, Ahmadabad).
Oba urządzenia posłużą do analizy próbek gruntu znajdującego się w okolicy miejsca lądowania.
Wybór został poprzedzony analizą całkowitej masy urządzeń, ich wymaganiami co do zasilania oraz samym profilem misji. Ostatecznie dla orbitera wybrano pięć powyższych urządzeń, z czego dwa stanowią nowocześniejsze wersje instrumentów wykorzystanych podczas pierwszej udanej misji księżycowej w ramach indyjskiego programu badawczego – Chandrayaan-1. Pozostałe trzy stanowią zupełnie nowe instrumenty.
Wybór urządzeń nie oznacza jednak, że lista jest już zamknięta. Według oświadczenia agencji ISRO możliwe jest dodanie ładunku naukowego, o ile masa Chandrayaan-2 na to pozwoli – na tym etapie nie jest jednak możliwe stwierdzenie jakie mogą to być urządzenia, ani ile wynosi potencjalny margines dostępnej masy, która może znaleźć się dodatkowo na satelicie.
Poprzednia misja Chandrayaan-1 zakończyła się w 2008 roku, po około rocznym okresie funkcjonowania. W tym czasie dostarczyła pierwszych dowodów na występowanie znacznie bogatszych zasobów wody niż do tej pory sądzono. Chandrayaan-1 przenosił na swoim pokładzie łącznie 11 instrumentów naukowych. W misji brali udział także naukowcy pochodzący z Polski.
(ISRO)
