Mały Obłok Magellana razy dwa

Ciekawe wyniki obserwacji małej galaktyki krążącej wokół Drogi Mlecznej.

Mały Obłok Magellana to jedna z pobliskich (satelickich względem Drogi Mlecznej) galaktyk w naszym otoczeniu. Na południowym niebie wygląda jak mały nieregularny “odprysk” naszej Drogi Mlecznej. Ta galaktyka znajduje się około 200 tysięcy lat świetlnych od nas i jest jednym z najdalszych obiektów we Wszechświecie, które można zobaczyć gołym okiem*. Szacowana masa Małego Obłoku Magellana to około 7 miliardów mas Słońca (nasza Galaktyka to przynajmniej 900 miliardów mas Słońca, choć może być i dwa razy bardziej masywna).

Choć Mały Obłok Magellana jest dość często obserwowany przez ziemskie i kosmiczne obserwatoria, wciąż skrywa wiele zagadek. W grudniu 2023 międzynarodowy zespół naukowców naukowców znalazł dowody na podwójną naturę Małego Obłoku Magellana. Z obserwacji zespołu astronomów pod przewodnictwem Claire Murray z Space Telescope Science Institute wynika, że ta galaktyka to tak naprawdę dwie małe galaktyki, położone “jedna za drugą” z perspektywy Ziemi.

Ten wniosek jest oparty o obserwacje ruchu gwiazd oraz obłoków neutralnego wodoru z Małego Obłoku Magellana, co z kolei ma związek m.in. z danymi z europejskiej misji Gaia, jak również naziemnych obserwatoriów. Astronomom udało się zaobserwować dwie oddzielne “populacje” gazów w tej galaktyce, z których każda porusza się z inną prędkością. Wniosek z badań jest następujący: Mały Obłok Magellana to dwie galaktyki, oddzielone od siebie dystansem około 16,5 tysiąca lat świetlnych.

Małe galaktyki krążące wokół Drogi Mlecznej (jak i wielu innych dużych galaktyk) są często mocno zniekształcone. Zrozumienie ich ewolucji jest jednak ważne dla procesów formowania się i wchłaniania galaktyk, w tym i naszej Drogi Mlecznej.

* Zwyczajowo przyjmuje się, że najdalszym obiektem, jaki można zobaczyć gołym okiem jest galaktyka w Andromedzie, M31, znajdująca się około 2-2,5 mln lat świetlnych od Ziemi.

(Arxiv)