26 października 2021 r. prezes Polskiej Agencji Kosmicznej Grzegorz Wrochna w obecności zastępcy administratora NASA Pameli A. Melroy podpisał Artemis Accords. To porozumienie, które daje Polsce możliwość udziału w wielostronnych programach NASA, dotyczących eksploracji Księżyca, Marsa i innych ciał niebieskich.
Przedstawiciele Polskiej Agencji Kosmicznej i Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej Stanów Zjednoczonych spotkali się podczas 72. Międzynarodowego Kongresu Astronautycznego (International Astronautical Congress, IAC) w Dubaju w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.
Artemis Accords to międzynarodowe porozumienie określające ramy współpracy w cywilnej eksploracji i pokojowym wykorzystaniu Księżyca, Marsa i innych ciał niebieskich. Jest to kolejny ważny krok w budowaniu współpracy Polski ze Stanami Zjednoczonymi.
Artemis Accords otwiera polskim instytucjom i przedsiębiorstwom możliwość uczestniczenia w prowadzonym przez NASA Programie Artemis, dotyczącym powrotu ludzi na Księżyc i rozszerzenia eksploracji kosmosu. Polska dołączyła do m.in. Australii, Brazylii, Kanady, Włoch, Japonii, Korei, Luksemburga, Nowej Zelandii, Ukrainy, ZEA i Wielkiej Brytanii, które podpisały już Artemis Accords.
Zapisy Artemis Accords odwołują się do Traktatu ONZ o przestrzeni kosmicznej z 1967 r. i głównych konwencji ONZ, które stanowią podstawę międzynarodowego prawa kosmicznego.
Prezes Polskiej Agencji Kosmicznej zaznaczył, że polskie firmy i instytucje z sukcesami od lat współpracują m.in. z NASA, ESA, DLR JAXA i CNSA. – Tylko w ciągu ostatnich 40 lat ponad 80 instrumentów zaprojektowanych i skonstruowanych przez polskich naukowców i inżynierów było wykorzystywanych w różnych międzynarodowych misjach kosmicznych. Natomiast dekada uczestnictwa w Europejskiej Agencji Kosmicznej zaowocowała dynamicznym rozwojem polskiego sektora kosmicznego, w którym działa już ponad 350 polskich przedsiębiorstw. Przystąpienie Polski do Artemis Accords to kolejny ważny krok w rozwijaniu potencjału polskiego sektora kosmicznego na arenie międzynarodowej – podkreślił podczas podpisania prezes POLSA Grzegorz Wrochna.
Kolejnym krokiem w budowaniu polsko-amerykańskich relacji, będzie Umowa Ramowa o Współpracy Kosmicznej między Rzeczpospolitą Polską a USA, nad którą obecnie trwają prace.
Polska Agencja Kosmiczna (POLSA) jest agencją wykonawczą MRiT, powołaną w 2014 r. Jej zadaniem jest wspieranie polskiego przemysłu kosmicznego poprzez realizację priorytetów Polskiej Strategii Kosmicznej. POLSA współpracuje z międzynarodowymi agencjami oraz administracją państwową w zakresie badania i użytkowania przestrzeni kosmicznej. Odpowiada za promocję polskiego sektora kosmicznego w kraju i za granicą. POLSA prowadzi również działania związane z informacją i edukacją nt. wykorzystania technologii satelitarnych (m.in. nawigacji, obserwacji i komunikacji) w gospodarce, administracji i w życiu codziennym.
2 komentarze
Powtórzę się, ale uważam że nasz główny kierunek branży kosmicznej jest mało efektywny. Próbujemy raczkować w temacie, w którym najwięksi gracze dawno już zrobili wiele poważnych kroków. Jednocześnie nie rozwijamy naszych naturalnych możliwości – mówię tu o takich branżach, do tej pory mało kosmicznych jak – hutnictwo, górnictwo czy rolnictwo. W najbliższym czasie nastąpi tu gwałtowny rozwój działań kosmicznych, potrzeba będzie nowych narzędzi, rozwiązać. Np. na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie od lat eksperymentują z uprawami hydroponicznymi, z różnymi rodzajami stymulacji wzrostu za pomocą światła – mamy też wielkie sukcesy w dziedzinie kontrolowanej ewolucji. Z kolej górnictwo i hutnictwo ma swój naturalny rozwój w kosmosie w przemyśle wydobywczym na różnych ciałach niebieskich. Naszym kolejnym atutem są też rozwiązania informatyczne, w tym sztuczna inteligencja – przecież to u nas powstał swego czasu najlepszy syntezator mowy na świecie. Branża kosmiczna powinna w Polsce właśnie w tych obszarach być maksymalnie wspierana a nie tylko w wystrzeliwaniu rakiet. Nie mamy co konkurować w mega-konstelacjach, czy budowie rakiet, ale mamy naturalne obszary gdzie łatwo nam będzie wykorzystać ziemskie doświadczenia.
Nie chcę gasić entuzjazmu wywołanego podpisaniem Artemis Accords, bo to faktycznie może być szansa rozwojowa dla polskiego sektora kosmicznego, ale zadam pytanie o sposoby i źródła finansowania?
Na podobne pytanie odnośnie pieniędzy na najnowszą wersję Krajowego Programu Kosmicznego odpowiedź niestety nie padła…
Poniżej cytat z samego siebie 🙂
Przyznam szczerze że mnie najbardziej intryguje załącznik z rozpiską finansową – są tam wpisane naprawdę znaczne kwoty na kosmos (w tym składkę do ESA na niektóre programy opcjonalne) z budżetów poszczególnych resortów. Nie tylko “tradycyjnych” tj. MR, MNiSW i MON ale też rolnictwa, MSWiA czy KPRM. To jest wzrost nakładów na kosmos o kilka razy w stosunku do obecnej sytuacji – pytanie na ile to realne?
I drugie pytanie co z innymi programami opcjonalnymi ESA, w których Polska uczestniczy, np. EO czy SSA? W KPK składki na nie nie podano – czy będzie płacona dodatkowo spoza tego budżetu (co oznacza jeszcze więcej kasy na kosmos – to byłaby doskonała wiadomość, ale czy prawdziwa?) czy PL zrezygnuje z udziału w programach opcjonalnych pominiętych w KPK?