Ponad półtora roku orbitowania wokół Ceres pozwoliło na sfotografowanie prawie całej powierzchni tej planety karłowatej, w tym obszarów podbiegunowych. Ponieważ oś nachylenia Ceres to zaledwie około 4 stopnie, to na tej planecie karłowatej mogą występować kratery, których wnętrze przynajmniej częściowo jest stale pogrążone w ciemnościach. Dzięki sondzie Dawn udało się wykryć wiele takich kraterów znajdujących się pomiędzy 65 a 90 stopniem szerokości na półkuli północnej Ceres.
Dwa kratery na Ceres, wewnątrz których wykryto lód wodny. Lód wodny w kraterze po prawej stronie zdjęcia wykracza poza granicę cienia. Obrazy b i d zostały obrobione tak, aby wydobyć słabą poświatę od lodu wodnego. Źródło: Nature Astronomy
Naukowcom z niemieckiego Max Planck Institute for Solar System Research (MPS) udało się zlokalizować na Ceres łącznie ponad 630 kraterów, do wnętrza których nie dociera światło słoneczne. W dziesięciu przypadkach wykryto słabą poświatę, która powstała od odbitego rozproszonego światła. W jednym z kraterów poświata wykraczała także poza obszar ciemności – pochodziła z wnętrza młodego krateru. Pozwoliło to na zidentyfikowanie sygnatury lodu wodnego za pomocą obserwacji na paśmie widzialnym i podczerwonym.
Skąd lód na Ceres? Źródła mogą być dwa: uderzenia planetoid i komet w Ceres oraz „wypływ” lodu z wnętrza Ceres. Poniższa animacja prezentuje propagację lodu po powierzchni Ceres po uderzeniu w nią małej planetoidy. Wybity lód, w tym ten z wnętrza Ceres, może dotrzeć nawet do obszarów podbiegunowych, a pewna część może pozostać wewnątrz wiecznie zacienionych (i wcześniej powstałych) kraterów.
Lód wodny na Ceres, wystawiony na promieniowanie słoneczne, nie jest w stanie przetrwać przez dłuższy czas. Jedynie wewnątrz zacienionych kraterów – tam gdzie temperatura jest niższa od około minus 160 stopni Celsjusza – nie następuje sublimacja. Wewnątrz takich kraterów na Ceres panuje jeszcze niższa temperatura – nawet poniżej minus 200 stopni Celsjusza.
Ceres to trzecie miejsce w Układzie Słonecznym, na którym występuje lód wodny wewnątrz wiecznie zacienionych kraterów. Dwa inne poznane miejsca to Księżyc i Merkury. Księżycowy lód wywołuje duże zainteresowanie, nie tylko wśród naukowców – od czasu jego wykrycia proponuje się, by załogowa eksploracja mogła pozyskiwać ten lód dla wsparcia działań misji załogowych.
(NASA)
