Osiemdziesiąt lat świetlnych od Ziemi znajduje się egzoplaneta o masie około sześć razy większej od Jowisza. Ten obiekt nie krąży wokół żadnej gwiazdy.
Ludzkość zna już prawie tysiąc planet pozasłonecznych*, z których prawie wszystkie krążą wokół gwiazd różnego typu. Z kolei te, które nie krążą wokół żadnych gwiazd, jak na razie zazwyczaj umykały detekcji. Dotychczas znano cztery takie obiekty, choć brak w ich przypadku pewności, czy nie są to brązowe karły.
Do listy „samotnych planet” dołączono niedawno obiekt o nazwie PSO J318.5-22. Ta egzoplaneta znajduje się w odległości około 80 lat świetlnych od Ziemi – jest to najbliższy znany nam tego typu obiekt. PSO J318.5-22 wykryto bezpośrednio podczas przeglądu nieba za pomocą przeglądu Pan-STARRS 1 (PS1), dzięki teleskopom na Hawajach. Do odkrycia doszło w ramach programu poszukującego brązowych karłów, charakteryzujących się bardzo niską temperaturą (w porównaniu do gwiazd), głównie świecących na czerwono i w podczerwieni.
Co wiemy o PSO J318.5-22? Masę tej egzoplanety określono na około sześć mas Jowisza, a wiek na zaledwie 12 milionów lat. Jest to bardzo młody obiekt, prawdopodobnie jeszcze przechodzący etapy formacji. PSO J318.5-22 udało się odróżnić od brązowych karłów dzięki kolejnym obserwacjom przy użyciu NASA Infrared Telescope Facility oraz Gemini North Telescope. Spektra uzyskane podczas tych obserwacji wykazały, że PSO J318.5-22 nie jest brązowym karłem, a mniejszym obiektem planetarnym. Ponadto, dzięki Canada-France-Hawaii Telescope udało się wyznaczyć odległość od Ziemi, którą określono na około 80 lat świetlnych.
Wiadomo także, że PSO J318.5-22 należy do grupy gwiazd Beta Pictoris (od nazwy najjaśniejszej gwiazdy), które wspólnie poruszają się w tym samym kierunku w naszej Galaktyce.
Co ciekawe, z reguły obiekty planetarne nie są obserwowane bezpośrednio, gdyż blask gwiazdy macierzystej jest zbyt silny. W przypadku PSO J318.5-22 sytuacja jest inna – brak gwiazdy pozwolił na bezpośrednią detekcję oraz obserwacje spektralne. Dlatego jest też pewne, że PSO J318.5-22 będzie jeszcze nie raz obserwowana.
* Ile dokładnie? Niestety w ostatnich miesiącach katalogi zaczęły być niezbyt dokładnie aktualizowane i różnią się między sobą wartościami. Encyklopedia Pozasłonecznych Układów Planetarnych podaje wartość 992 egzoplanet. Jest więc możliwe, że w tym roku będziemy świętować odkrycie tysięcznej planety pozasłonecznej.
(PS)
{module [346]}
