Polskie Towarzystwo Astronomiczne jest zaniepokojone brakiem informacji na temat postępów negocjacji pomiędzy Polską a Europejskim Obserwatorium Południowym. Zarząd Główny tego Towarzystwa wydał uchwałę, która dotyczy dołączenia naszego kraju do tej ważnej organizacji.
Europejskie Obserwatorium Południowe (ang. European Southern Observatory, ESO) to wiodąca międzynarodowa instytucja naukowa, skoncentrowana na badaniach Wszechświata oraz rozwoju zaawansowanych technologii związanych z obserwacjami astronomicznymi, precyzyjnym sterowaniem czy obróbką danych. ESO dysponuje potężnym zestawem obserwatoriów, pozwalających na obserwacje i pomiary Wszechświata na wielu różnych zakresach fal – od ultrafioletu, poprzez zakres widzialny, podczerwony aż po mikrofale. Co więcej, rozpoczęła się także budowa ogromnego teleskopu o nazwie European Extremely Large Telescope (E-ELT), który z pewnością znacząco poszerzy naszą wiedzę na temat Wszechświata, jego początku i ewolucji.
Chcąc korzystać z tych obserwatorium, nasz kraj musi być członkiem ESO. Niestety, Polska jest ostatnim dużym europejskim krajem nie należącym do struktur ESO. Od lat polskie środowiska astronomiczne mocno akcentują potrzebę wejścia naszego kraju do ESO. 29 września 2011 roku, a więc już blisko rok temu, odbyło się spotkanie przedstawicieli środowisk astronomicznych w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Na tym spotkaniu ogłoszono, że Ministerstwo jest gotowe rozpocząć formalne procedury akcesyjne w ciągu 30 dni. Kilka tygodni później, pod koniec października 2011 roku pojawiła się informacja, że ze strony ESO wówczas również napływały pozytywne informacje. Profesor Tim de Zeeuw, Dyrektor Generalny ESO, powiedział, że ta organizacja jest gotowa rozpocząć procedury akcesyjne, gdy tylko napłynie zapytanie ze strony Polski. Niestety, od tego czasu prawdopodobnie nie pojawiła się żadna oficjalna informacja na temat stanu negocjacji Polski z ESO.
Dwudziestego siódmego września 2012 roku Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Astronomicznego (PTA) wydało uchwałę dotyczącą stanu negocjacji Polski z ESO. w tej uchwale Zarząd wyraża zaniepokojenie brakiem informacji dotyczących postępów negocjacji pomiędzy Polską a tą organizacją. W uchwale czytamy, że “wielokrotne rozmowy przedstawicieli środowiska (astronomicznego – dopisek redakcji serwisu Kosmonauta.net) w tym Komitetu Astronomii Polskiej Akademii Nauk i Polskiego Towarzystwa Astronomicznego w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego sugerowały szybki postęp w tej sprawie, w tym przygotowanie instrukcji negocjacyjnej.” Jednakże pomimo tych deklarowanych szybkich postępów wciąż brak oficjalnych rozstrzygnięć, a środowisko astronomiczne czeka na rozwój sytuacji.
Ile wyniosłaby składka akcesyjna i członkowska do ESO? W tej chwili brak oficjalnych informacji. Serwisowi Kosmonauta.net udało się rok temu nieoficjalnie dowiedzieć, że (prawdopodobnie) minimalna składka akcesyjna wyniosłaby około 35-40 milionów euro, a składki członkowskie – około 4-5 milionów euro. Nie wiadomo jednak, czy te wartości się zmieniły na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy. Czy podobnie jak w przypadku akcesji Polski do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) i w przypadku astronomicznej ESO na przeszkodzie leżą fundusze?
(PTA, informacje własne)
