STS-135: symulacja odliczania TCDT

0

Na stanowisku startowym LC 39A na Przylądku Canaveral na Florydzie trwają przygotowania do ostatniej w historii misji amerykańskiego promu kosmicznego. Technicy i inżynierowie pracują nad sprawdzeniem całego zestawu startowego, a czteroosobowa załoga bierze udział w symulacji odliczania.

Priorytetowym zadaniem inżynierów w czasie ostatnich dni jest przeprowadzenie kompleksowych badań struktury sekcji Intertank zewnętrznego zbiornika paliwa ET. Jest on prześwietlany promieniami rentgena w poszukiwaniu ewentualnych pęknięć stanu żebrowej struktury. Jak do tej pory testy przebiegają sprawnie i, co najważniejsze, nie znaleziono śladów uszkodzeń, które mogły powstać na skutek oddziaływania niskiej temperatury paliw ładowanych w czasie ubiegłotygodniowego testu tankowania.

Równocześnie inny zespół techników zajął się wymianą nieszczelnego zaworu wodoru w silniku głównym SSME nr 3. Wadliwy element został wymieniony we wtorek, a całkowite zakończenie napraw i zamknięcie dostępu powinno mieć miejsce w najbliższy weekend. W następnej kolejności przeprowadzone zostaną testy, które zweryfikują działanie zaworu. Jeśli wszystko pójdzie sprawnie, to można się spodziewać oficjalnego ogłoszenia dnia startu na 8 lipca.

Tymczasem załoga wahadłowca Atlantis w składzie: dowódca Christopher Ferguson, pilot Douglas Hurley, inżynier lotu Rex Walheim oraz specjalista ładunku Sandra Magnus, przebywają obecnie w Kennedy Space Center, celem przeprowadzenia „zimnego startu”. Ponadto testowane są wszystkie procedury ewakuacyjne na wypadek nieprzewidzianych wydarzeń.

Symulowane odliczanie startowe, nazywane TCDT (Terminal Countdown Demonstration Test), jest niezwykle ważnym składnikiem przygotowań astronautów do misji. Załoga jest ubrana w swoje kombinezony i wykonywane są wszystkie procedury z dnia startu. Dodatkowo astronauci biorą udział w ćwiczeniach przeciwpożarowych, sprawdzają przypominający rollercoaster system ewakuacji ze stanowiska startowego, wizytują bunkier bezpieczeństwa oraz odbywają jazdę lekkim opancerzonym wozem bezpieczeństwa, który stacjonuje w pobliżu bunkra.

Głównym celem finalnej misji promu kosmicznego (STS-135) jest dostarczenie istotnych ładunków oraz zapasów na Międzynarodową Stację Kosmiczną, w celu jak najlepszego wsparcia jej załogi podczas oczekiwań na wdrożenie do czynnej służby towarowych kapsuł prywatnych przedsiębiorstw (Dragona firmy SpaceX oraz Cygnusa firmy Orbital Sciences Corp). Pomimo sprawnych jak do tej pory działań firm mających realizować założenia programu CRS (Cargo Resupply Services, dostarczania ładunków na Stację ISS), amerykańska agencja kosmiczna NASA chce dobrze przygotować rezydentów na ten niepewny okres czasu. Na orbitę w ładowni wahadłowa Atlantis zostanie także dostarczony eksperymentalny moduł do przetestowania technologii tankowania paliwa satelitom na orbicie. W drogę powrotną zabrany zostanie zbiornik systemu chłodzenia (amoniakiem), który uległ uszkodzeniu niecały rok temu doprowadzając do napiętej sytuacji z odprowadzaniem ciepła przez Stację ISS.

W następny wtorek odbędzie się spotkanie menedżerów programu promów kosmicznych, na którym zostaną przejrzane działania przygotowawcze do misji STS-135 oraz ustalona zostanie oficjalna data startu. Obecnie nieoficjalnie jest to 17:26:46 CEST 8 lipca. W czasie 3 dni okna startowego możliwe będzie przeprowadzenie dwóch prób posłania wahadłowca z załogą na orbitę. Potem pierwszeństwo uzyska rakieta Delta IV, której wystrzelenie planowane jest na 14 lipca. Kolejne okno startowe dla promu Atlantis otwiera się 16 lipca i pozostanie ono otwarte do końca miesiąca.

Start za dwa tygodnie będzie możliwy, jeśli nie pojawią się problemy z nowym zaworem wodoru w silniku SSME nr 3 oraz nie zostaną odnalezione żadne uszkodzenia struktury zbiornika ET. W czasie ubiegłorocznej listopadowej próby startu wahadłowca Discovery inżynierowie pomiędzy żebrami sekcji Intertank zbiornika zlokalizowali kilka pęknięć. Wielotygodniowa analiza problemu wskazała jako przyczynę wyjątkowo osłabiony materiał struktury zbiornika (stop litu oraz aluminium). W momencie zatankowania zimnych paliw oraz skurczenia zbiornika płynnego tlenu przyciągnięte do wewnątrz górne krańce wsporników sekcji Intertank spowodowały pojawienie się pęknięć.

W ramach modyfikacji zadecydowano o instalacji elementów usztywniających konstrukcję osłabionej sekcji zbiornika ET-137 (użytego w czasie ostatniej misji STS-133 wahadłowca Discovery). W związku z tym, że zbiornik ET-138, który będzie wykorzystany przez misję STS-135, posiada podobny skład materiałów do tych użytych przy budowie ET-137, to zadecydowano kilka miesięcy temu o instalacji wzmocnienia także w ET-138. Dodatkowo zarządzono przeprowadzenie próbnego tankowania. Od poniedziałku trwają prześwietlenia struktury zbiornika i jak na razie nie natrafiono na żadne uszkodzenia.

(NASA)

Astronauci w ramach symulowanego odliczania TCDT oglądają także zabezpieczony ładunek misji w ładowni wahadłowca Atlantis. Na zdjęciu widoczna trójka astronautów przy śluzie promu / Credits: NASA/Kim Shiflett

Comments are closed.