{jathumbnail off}Ten artykuł będzie stale uzupełniany w miarę postępu prac. Zapraszamy do relacji na żywo z próby startu promu Endeavour do misji STS-130. Start zaplanowany jest na godzinę 10:39 CET w niedzielę (07.02.2010). Misję można oglądać na NASA TV. Dodatkowe informacje na temat sposobów odbierania NASA TV znajdują się na końcu tego artykułu.
ANULOWANY START!!!!
Godzina 18:08 CET (07.02.2010)
Rozpoczynamy relację drugiej próby startu promu Endeavour do misji STS-130. Artykuł, w którym będziemy informować “na żywo” o postępach prac można przeczytać pod tym linkiem. Start zaplanowany jest na godzinę 10:14 CET (poniedziałek, 08.02.2010).
Godzina 11:47 CET (07.02.2010)
Oficjalnie potwierdzono – następna próba startu odbędzie się jutro (24h scrub turnaround). Przewidywany moment startu – 08.02.2010, poniedziałek, godzina 10:14 CET.
Godzina 11:17 CET (07.02.2010)
Ekipa White Room jest już na wyrzutni LC-39A. Niebawem zaczną się prace związane z otwarciem włazu promu, po czym astronauci zostaną uwolnieni ze swoich foteli. Potrwa to około 90 minut.
Godzina 11:05 CET (07.02.2010)
Prognoza pogody na jutro mówi o 60% szans na odpowiednie warunki w momencie startu. W chwili obecnej zespół MMT debatuje kiedy odbędzie się następna próba startu. Oprócz warunków pogodowych nie zanotowano żadnych przeciwskazań do startu (czyli żadnych problemów technicznych z promem, brak problemów z infrastrukturą naziemną, brak problemów w komunikacji itp itp).
Godzina 10:38 CET (07.02.2010)
Trwają prace zabezpieczające prom. Wkrótce rozpocznie się procedura pompowania ciekłego wodoru i tlenu ze zbiornika ET wahadłowca. Anulowanie startu promu Endeavour oznacza, że kolejny start – słoneczne obserwatorium SDO – zostanie również opóźniony przynajmniej o 24 godziny.
Godzina 10:35 CET (07.02.2010)
Po decyzji o anulowaniu startu z uwagi na nieodpowiednie warunki pogodowe (głównie podstawa chmur, która była za nisko, w szczególności dla ratunkowego lądowania RTLS), trwają dyskusje kiedy dojdzie do kolejnej próby startu. Najbliższa możliwa data to poniedziałek, godzina 10:14 CET.
Godzina 10:31 CET (07.02.2010)
START ANULOWANY! Niestety warunki pogodowe nie pozwalają na start. Zadecydowano (brak potwierdzenia jeszcze) o przeniesieniu startu o 24 godziny. Data startu – 08.02.2010, godzina 10:14 CET.
Godzina 10:29 CET (07.02.2010)
Odbyła się seria go/ no go. Pogoda jest na no go, ale odbywają się dyskusje na temat warunków pogodowych. Decyzja zapadnie w ciągu kilku minut.
Godzina 10:25 CET (07.02.2010)
Warunki pogodowe są “dokładnie na krawędzi” pomiędzy odpowiednimi a tymi nie pozwalającymi na start. Prócz tego nie ma problemów technicznych. Wkrótce głosowanie go/no-go.
Godzina 10:20 CET (07.02.2010)
Pogoda się popsuła – znów nie pozwala na start (wysokość podstawy chmur).
Godzina 10:14 CET (07.02.2010)
25 minut do startu. Kontrola naziemna, bazując na danych przesłanych z samolotu latającego nad KSC i sprawdzającego lokalne warunki pogodowe (pilotem jest astronauta Chris Ferguson) jest ‘ostrożnie optymistyczna’ na moment startu. Wkrótce głosowanie odnośnie startu (seria go/no go).
Godzina 09:59 CET (07.02.2010)
40 minut do startu. Pogoda wciąż pozwala na start.
Godzina 09:44 CET (07.02.2010)
W tej chwili pogoda pozwala na start! Poprawiły się nieco warunki. Oczywiście, nie oznacza to, że odpowiednie warunki utrzymają się przez następną godzinę (start za 55 minut) oraz około 45 minut później (anulowanie startu – tryb Return To Launch Side). Rozpoczął się ostatni hold przy T minus 9 minut.
Godzina 09:34 CET (07.02.2010)
Załoga White Room (closeout team) opuszcza właśnie wyrzutnię startową LC-39A. Odliczanie zostało wznowione. T minus 19 minus i czas odliczany.
Godzina 09:25 CET (07.02.2010)
Zakończone zostały testy szczelności. W chwili obecnej załoga White Room przygotowuje się do opuszczenia platformy startowej. Zabezpieczane lub zabierane są wszystkie przedmioty, które nie powinny być lub przemieszczać się w momencie startu.
T minus 20 minut i zegar zatrzymany na 10 minut. Pogoda nadal niestety na 30% – powodem są za niskie chmury.
Godzina 08:49 CET (07.02.2010)
Właz został zamknięty. Teraz trwają testy szczelności.
Godzina 08:32 CET (07.02.2010)
Trwają testy systemów łączności oraz przygotowania do zamknięcia włazu orbitera. Obecnie szanse na start spadły do 30%, powodem jest występowanie niskiego zachmurzenia.
Godzina 08:10 CET (07.02.2010)
Około godziny 07:00 CET załoga rozpoczęła przejazd na stanowisko startowe. Obecnie astronauci znajdują się już na pokładzie wahadłowca. Ostatnim członkiem załogi, który zajął miejsce w kabinie Endeavoura był specjalista misji Steven Robinson dla którego będzie to czwarty lot.
Godzina 04:55 CET (07.02.2010)
Tankowanie ukończone o godzinie 04:47 CET! Paliwa kriogeniczne w zbiorniku głównym są na bieżąco uzupełniane. Od jakiegoś czasu trwa też kolejny – 2.5 godzinny hold – oznacza to, iż ekipa sprawdzająca stan wahadłowca, zbiornika i boosterów – Final Inspection Team niedługo wyruszy na stanowisko.
Godzina 04:45 CET (07.02.2010)
Godzinę temu zakończyło się ustawianie anten głównych oraz pomocniczych systemu MILA, powszechnie znanego jako stacja śledzenia z Merrit Island. Poprawne ustawienie systemu i zgranie ze stanowiskiem startowym z którego wystartuje wahadłowiec zapewnia śledzenie, odbiór danych telemetrycznych czy komunikację z załogą maszyny w pierwszych 7.5 minutach lotu.
Aktualny podgląd na stanowisko startowe, biały dym widoczny u góry to parujący tlen – znak, iż tankowanie LOX jest na ukończeniu / Credits: NasaTV
Godzina 04:26 CET (07.02.2010)
Proces tankowania jest już na ukończeniu. Tankowanie płynnego wodoru (LH2) zostało zakończone o godzinie 04:18 czasu CET. Uruchomiono program płynnego uzupełniania tego paliwa, aby utrzymać jego stały poziom w zbiorniku (paliwa kriogeniczne naturalnie ‘parują’) .
Do zakończenia procesu tankowania płynnego tlenu LOX – zostało około 15 minut. Paliwa kierowane są ze zbiorników na stanowisku, dalej poprzez instalacje na mobilnej platformie startowej MLP (Mobile Launch Platform) i dalej przez sekcję napędową wahadłowca oraz finalnie do zbiornika głównego ET (External Tank).
Godzina 01:51 CET (07.02.2010)
Tankowanie rozpoczęte! O godzinie 01:47 CET rozpoczęto procedurę napełniania zbiornika ET ciekłym wodorem i tlenem. Tankowanie powinno potrwać do około 04:30 CET.
Godzina 01:24 CET (07.02.2010)
Rozpoczęła się transmisja na NASA TV. Tankowanie się jeszcze nie rozpoczęło – z uwagi na wspomniany drobny problem w kabinie promu, który w tej chwili jest rozwiązywany. Tankowanie prawdopodobnie rozpocznie się około 1:45 CET. Prognoza pogody się poprawiła – w tej chwili przewiduje się 80% szans na odpowiednie warunki w momencie startu.
Godzina 01:14 CET (07.02.2010)
Spotkanie MMT się nieco przedłuża, ponieważ kilkadziesiąt minut temu wykryto niewielką nieszczelność w kabinie promu Endeavour. Trwa sprawdzanie kilku ‘podejrzanych’ zaworów.
Godzina 00:32 CET (07.02.2010)
Nad Florydą zapada zmrok. Zaczyna się noc, podczas której dojdzie do ostatniego w historii nocnego startu wahadłowca. Jest to ostatni nocny start, bowiem program STS się kończy w tym roku – wraz z wyprawą STS-130 w planie pozostaje jedynie 5 misji. Poza STS-130 planowane są następujące misje: STS-131 (marzec 2010), STS-132 (maj 2010), STS-134 (lipiec/sierpień 2010) oraz STS-133 (wrzesień 2010). Celem wszystkich tych wypraw jest Międzynarodowa Stacja Kosmiczna.
Zapadający zmrok nad Florydą / Credits – NASA
Godzina 00:17 CET (07.02.2010)
W tej chwili prace przygotowawcze dla zbiornika ET powinny być już ukończone. Za około 20 minut zbierze się zespół MMT i wyda zgodę na rozpoczęcie procedury tankowania. Z dużym prawdopodobieństwem ta zgoda zostanie wydana, bowiem nie zanotowano w trakcie prac przygotowawczych żadnych poważnych problemów technicznych.
Godzina 23:44 CET (06.02.2010)
Astronauta George Zamka ma polskie korzenie. W 2008 roku przyjechał do naszego kraju. Na stronie ‘Parterstwa dla Przyszłości’ można przeczytać wywiad autora witryny z astronautą. Polecamy! (Warto tu zauważyć, że wywiad powstał w czasach realizacji programu Constellation, stąd dużo pytań o wyprawy na Księżyc – które najprawdopodobniej zostaną anulowane na rzecz programu komercyjnego i rozwoju nauki oraz technologii).
Godzina 22:59 CET (06.02.2010)
Jedenaście godzin i 40 minut do planowanego startu. Prace przygotowawcze przebiegają sprawnie. W internecie umieszczono nagranie podsumowujące przygotowania promu Endeavour do startu. Film można zobaczyć w części głównej artykułu.
{youtube}QoPHTJ1JaCA{/youtube}
Prace przygotowawcze do misji STS-130 / Credits – Ronsmytheiii (greetings and thanks for your great work!)
Godzina 21:42 CET (06.02.2010)
Okienko startowe do misji STS-130 wynosi 10 minut i jedną sekundę. Najbardziej optymalny moment startu to godzina 10:39 CET i 50 sekund – jest to związane z płaszczyzną orbity na której znajduje się Międzynarodowa Stacja Kosmiczna. Start przed i po tym momencie oznacza dodatkowe manewry w trakcie startu i na orbicie, co skutkuje zwiększonym zużyciem paliwa.
Godzina 20:06 CET (06.02.2010)
Pobudka załogi STS-130 nastąpi o godzinie 23:45 CET, po czym astronauci zjedzą śniadanie (0:30 CET – niedziela naszego czasu) i zostaną zbadani przez ekipę medyczną. Ubranie w skafandry ACES planowane jest na godzinę 06:19 CET a wyjazd na platformę startową o 6:49 CET. Start zaplanowany jest na godzinę 10:39 CET.
Godzina 18:29 CET (06.02.2010)
Załogę misji STS-130 stanowią: dowódca George Zamka (ma polskie pochodzenie, w 2008 roku odwiedził nasz kraj), pilot Terry Virts oraz czterech specjalistów misji – Kathryn Hire, Stephen Robinson, Nicholas Patrick i Robert Behnken. W trakcie misji astronauci Patrick i Behnken wyjdą trzy razy w przestrzeń kosmiczną.
W międzyczasie wznowiono odliczanie do startu – zegary znów się zatrzymają o godzinie 23:14 CET. Procedura odliczania do startu jest dość skomplikowana i zawiera w sobie kilka momentów, w trakcie których zegary odliczające zostają zatrzymane. Dzięki temu np. prace przygotowawcze mają rezerwę czasową, którą można wykorzystać do naprawy drobnych usterek, dodatkowych testów, konsultacji itp itp.
Godzina 15:47 CET (06.02.2010)
O godzinie 15:00 CET zakończyło się odsuwanie RSS od promu. Za kilka godzin zbierze się zespół MMT (Mission Management Team), który zadecyduje o rozpoczęciu procedury tankowania zbiornika paliwa ET promu kosmicznego. W międzyczasie w okolicy KSC zanotowano padający deszcz – prognozy pogody przewidują jednak stopniową poprawę pogody w ciągu kilkunastu następnych godzin.
Godzina 14:35 CET (06.02.2010)
Trwa odsuwanie konstrukcji RSS. Prognoza pogody na moment startu wciąż daje 70% szans na odpowiednie warunki.
Odsuwanie RSS od promu. Po lewej – godzina 14:16 CET, po prawej 14:26 CET. / Credits – NASA TV
Godzina 14:06 CET (06.02.2010)
Zaczęło się odsuwanie RSS od promu kosmicznego. Na NASA TV można oglądać relację z tego wydarzenia. Na Florydzie jest już poranek.
Godzina 13:15 CET (06.02.2010)
Zbliża się dzień startu misji STS-130! W związku z faktem, iż większość najważniejszych przygotowań odbędzie się w czasie nocy z soboty na niedzielę, zdecydowaliśmy się otworzyć artykuł relacjonowany na żywo już teraz. Trwają ostatnie przygotowania do startu. Oto plan najważniejszych wydarzeń na kilka najbliższych godzin: na godzinę 14:00 CET planowane jest odsunięcie konstrukcji RSS, w późnych godzinach wieczornych na podstawie raportów pogodowych zostanie podjęta decyzja przez zespół MMT (Mission Management Team) o rozpoczęciu tankowania. Jeżeli nie będzie żadnych przeciwwskazań to ta trzygodzinna operacja rozpocznie się o godzinie 01:14 CET. Już nad ranem – około godziny 06:19 CET astronauci zaczną ubierać się w skafandry ACES. na wyrzutnię powinni udać się 40 minut później. Start zaplanowany jest na godzinę 10:39 CET. Szanse na start w pierwszym terminie ze względu na warunki pogodowe wynoszą 70%, problemem mogą być dosyć silne porywy wiatru w okolicach stanowiska startowego LC-39A.
Aktualny podgląd na stanowisko startowe – za około 45 minut rozpocznie się operacja odsunięcia konstrukcji RSS / Credits: NasaTV
Więcej informacji na temat misji STS-130 oraz jej celów i planowanego przebiegu można znaleźć na forum astro4u.net w tym wątku: LINK
Wątek na forum A-F dotyczący tej misji: LINK
O programach i sposobach oglądania NASA TV można przeczytać pod tym linkiem: LINK
