Chińska sonda Chang’e 2 jest aktualnie w drodze do 4179 Toutatis – jednej z najbardziej znanych planetoid bliskich Ziemi typu PHA. Przelot powinien nastąpić 13 grudnia 2012 roku.
Chang’e 2 to chiński próbnik Księżyca, wystrzelony 1 października 2010 roku. Do 9 czerwca 2011 roku sonda krążyła wokół Księżyca, po czym skierowana została ku punktowi libracyjnemu L2 układu Ziemia-Słońce. Wówczas przewidywano (analizy “poza-chińskie”), że punkt L2 będzie ostatnim celem tej wyprawy.
W kwietniu 2012 roku Chang’e 2 opuściła okolice punktu L2 i skierowała się poza otoczenie Ziemi. O tym fakcie poinformowano w czerwcu 2012 roku, podczas kongresu Chińskiej Akademii Nauk. Ogłoszono także cel wyprawy – planetoida bliska Ziemi o nazwie 4179 Toutatis. Przelot koło tej planetoidy wyznaczono na 6 stycznia 2013 roku.
Kolejne informacje o postępach wyprawy Chang’e 2 pojawiły się w sierpniu i nie pochodziły z chińskich źródeł. Ósmego sierpnia 2012 roku system PanSTARRS, poszukujący nowych planetoid przelatujących koło Ziemi, wykrył nowy obiekt, który oznaczono (czasowo) P103T8L. W ciągu następnych dni kilka innych obserwatoriów także zaobserwowało P103T8L. Wówczas stało się prawie jasne, że P103T8L jest sztucznym obiektem, gdyż powoli oddalał się od najbliższego otoczenia Ziemi (a raczej “dryfował”), a jego orbita była bardzo zbliżona do ziemskiej.
Analizy orbity P103T8L podjął się Bill Gray, ekspert w kwestii planetoid bliskich Ziemi i ich orbit. Uzyskane dane pozwoliły na wyznaczenie dalszego ruchu tego obiektu. Wyliczona orbita sugerowała zbliżenie się do planetoidy 4179 Toutatis w dniu 13 grudnia 2012 roku. Co ciekawe – jest to wcześniej niż podawały chińskie źródła. Ponadto w tym dniu Chang’e 2 i 4179 Toutatis będą bliżej Ziemi niż w styczniu – odległość wyniesie odpowiednio 7 i 28 milionów kilometrów.
Najnowsze dane dotyczące orbity Chang’e 2 jednoznacznie wskazują, że sonda dokona największego zbliżenia do 4176 Toutatis w dniu 13 grudnia 2012 roku, około godziny 09:27 CET. Oczywiście można się spodziewać, że kontrola misji wykona kilka manewrów przed zbliżeniem, zatem moment zbliżenia może być inny. Niemniej jednak jest już oczywiste, że Chang’e 2 dokona przelotu koło 4179 Toutatis wcześniej.
4179 Toutatis jest planetoidą przelatującą dość często w okolicy Ziemi. Należy do typu PHA (ang. Potentially Hazardous Asteroid), która obejmuje obiekty wystarczająco duże (średnica większa od 100 metrów), by wywołać duże zniszczenia na Ziemi w przypadku potencjalnej kolizji. Szacuje się, że uderzenia obiektów z grupy PHA następują raz na około 10 tysięcy lat. Przewiduje się, że jest około 3-6 tysięcy takich obiektów, a obecnie ludzkość wykryła i skatalogowała około 30% z nich. 4179 Toutatis jest bardzo nieregularnym ciałem o maksymalnych rozmiarach około 2,4 x 4,6 km. Jest możliwe, że 4719 Toutatis powstała ze złączenia dwóch obiektów ze sobą.
Dotychczas żadna sonda nie zbliżyła się do 4179 Toutatis. Większość informacji dostępnych ludzkości pochodzi z obserwacji radarowych podczas wcześniejszych przelotów tej planetoidy obok Ziemi.
Wyprawa sondy Chang’e 2 ku planetoidzie 4179 Toutatis jest komentowana w języku polskim na Polskim Forum Astronautycznym.
(Planetary)
