Ten artykuł będzie stale uzupełniany w miarę postępu prac. Zapraszamy do relacji na żywo z trzeciego dnia (FD3) lotu promu Endeavour w misji STS-130. Drugi dzień lotu opisaliśmy tutaj. Pobudka załogi zaplanowana jest na wtorek na godzinę 23:14 CET (09.02.2010). W trakcie FD3 nastąpi połączenie ze Stacją Kosmiczną (planowane na 06:06 CET). Kilkanaście godzin później nastąpi start sondy Solar Dynamics Observatory. Misję i start można oglądać na NASA TV. Dodatkowe informacje na temat sposobów odbierania NASA TV znajdują się na końcu tego artykułu.
Godzina 17:21 CET (10.02.2010)
Hold w T-3 minuty 59 sekund. Start przełożony na jutro, okno 16:22-17:22 CET.
Godzina 16:51 CET (10.02.2010)
Warunki pogodowe nadal się nie poprawiają – obecnie start wyznaczony jest na sam koniec okna startowego – 17:26 CET.
Godzina 16:33 CET (10.02.2010)
Start przesunięty co najmniej do godziny 16:56 CET. Okno startowe zamyka się 30 minut później.
Godzina 16:30 CET (10.02.2010)
Hold został ponownie przedłużony o dodatkowe 10 minut. Warunki pogodowe nadal są niesprzyjające.
Godzina 16:21 CET (10.02.2010)
Wznowienie odliczania zostanie przesunięte o 10 minut. Satelita SDO przełączył się na zasilanie wewnętrzne.
Godzina 16:11 CET (10.02.2010)
Rozpoczyna się hold na T-4 minuty. Jeśli pojawi się możliwość startu to odliczanie zostanie wznowione.
Godzina 15:57 CET (10.02.2010)
Napełnianie wszystkich zbiorników zostało niemal ukończone. Wszystkie zbiorniki (poza zbiornikiem RP-1) są obecnie przełączone w tryb uzupełniania ciekłego paliwa/utleniacza, który w naturalny sposób przechodzi w nich w postać gazową, która jest niepożądana.
Godzina 15:51 CET (10.02.2010)
Zbiornik ciekłego wodoru (LH2) został napełniony w 60%. Ciekły wodór jest paliwem jedynie górnego stopnia Centaur, ponieważ pierwszy stopień, napędzany silnikiem RD-180 spala mieszankę ciekłego tlenu oraz RP-1 (nafty).
Godzina 15:44 CET (10.02.2010)
Trwa napełnianie Centaura ciekły wodorem. Niestety wiatry wiejąca na wyrzutni nadal są poza dopuszczalnym limitem kryteriów startowych i ich prędkość wynosi obecnie około 13 m/s.
Godzina 15:42 CET (10.02.2010)
Napełnienie zbiornika głównego ciekłym tlenem jest już niemal zakończone. Schładzanie systemu dostarczającego ciekły wodór do zbiornika górnego stopnia napędowego Centaur również zbliża się do końca.
Godzina 15:37 CET (10.02.2010)
Zbiornik ciekłego tlenu pierwszego stopnia został napełniony w 90%. Do planowanego startu pozostało 39 minut.
Godzina 15:29 CET (10.02.2010)
Problem z systemem nawigacyjnym wynika najprawdopodobniej z faktu, że silny wiatr, który wieje nad wyrzutnią powoduje kołysanie rakiety i przeszkadza w działaniu niektórych podsystemów.
Godzina 15:23 CET (10.02.2010)
Trwa diagnostyka anomalii w systemie nawigacyjnym rakiety. Tymczasem zbiornik ciekłego tlenu Centaura zawiera już jego odpowiednią ilość do lotu.
Godzina 15:18 CET (10.02.2010)
Drugi stopień rakiety Atlas V (Centaur) jest już napełniony utleniaczem (ciekłym tlenem) w 95%. W międzyczasie napełnianie pierwszego stopnia zbliża się do 50%.
Godzina 14:53 CET (10.02.2010)
Ruszyło napełnianie pierwszego stopnia rakiety Atlas ciekłym tlenem.
Godzina 14:43 CET (10.02.2010)
Po przełączeniu z trybu high-flow na low-flow odczyty wróciły do normy. Następnie kilkukrotnie przestawiano system pomiędzy trybami – tym razem problem nie wystąpił. Wydano zatem pozwolenie na rozpoczęcie procesu schładzania zbiornika ciekłego tlenu Centaura, przed jego napełnieniem.
Godzina 14:25 CET (10.02.2010)
Wystąpił problem podczas przełączania systemu pneumatycznego z low-flow na high-flow. Zamiast spodziewanej wartości około 12 atmosfer, odczyt pokazywał jedynie około 0,27 atmosfery – w wyniku tego procedura napełniania została wstrzymana do czasu zdiagnozowania problemu.
Godzina 14:15 CET (10.02.2010)
Tymczasem na stanowisku LC-41 trwają przygotowania do startu rakiety Atlas V z satelitą naukowym Solar Dynamics Observatory. Po przeprowadzeniu głosowania ‘go/no go’ wydano pozwolenie na rozpoczęcie napełniania zbiorników.
Godzina 14:05 CET (10.02.2010)
Za 9 minut zakończy się Flight Day 3 – astronauci udadzą się na zasłużony spoczynek. Początek Flight Day 5 nastąpi o godzinie 22:14 CET.
Godzina 12:00 CET (10.02.2010)
Poniżej prezentujemy nagranie z powitania załóg Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i promu Endeavour, które miało miejsce około godziny 08:40 CET.
{youtube}UP_KySLxq6Y{/youtube}
Powitanie załóg / Credits – NASA TV
Godzina 10:53 CET (10.02.2010)
OBSS przed chwilą został uwolniony przez SSRMS.
Godzina 09:59 CET (10.02.2010)
Manipulator stacji – SSRMS, uchwycił ramię OBSS. Manipulator wahadłowca oczekuje na podanie OBSS po drugiej stronie wahadłowca, doskonale widać to na poniższym zdjęciu.
Godzina 09:17 CET (10.02.2010)
Zaczęły się już prace transferowe na stacji. Pierwszym rzeczami, które zostaną przeniesione z wahadłowca na pokład ISS będą skafandry kosmiczne EMU, które zostaną użyte pojutrze podczas pierwszego spaceru EVA-1. Za chwilę będą także miały miejsce pierwsze prace robotyczne. Manipulator stacji SSRMS uchwyci OBSS i poda go do manipulatora wahadłowca – SRMS, który sam nie jest w stanie sięgnąć po ten element. Operacja ta będzie wykonana dzisiaj ponieważ OBSS będzie potrzebny podczas FD-6 (szóstego dnia misji), kiedy prawdopodobnie zostanie przeprowadzona dodatkowa inspekcja poszycia promu (Focused Inspection).
Godzina 08:37 CET (10.02.2010)
Witamy na pokładzie! Obie załogi właśnie się przywitały ze sobą. Zaczyna się część wspólna misji STS-130.
Godzina 08:16 CET (10.02.2010)
O godzinie 08:16 CET nastąpiło otwarcie włazów. Za chwilę nastąpi powitanie załóg.
Godzina 06:50 CET (10.02.2010)
O godzinie 6:06 CET wahadłowiec Endeavour zadokował do stacji kosmicznej ISS. Po zadokowaniu odczekano ponad pół godziny aby drgania powstałe przy połączeniu uległy wytłumieniu. Dopiero wtedy pierścień dokujący został wciągnięty zapewniając hermetyczne połączenie pomiędzy ISS a wahadłowcem. Poniżej znajduje się zapis video manewru RPM oraz dokowania.
{youtube}FdlFLLZC9JA{/youtube}
Zapis video z dokowania. Credits: NASA TV/littlepyro
{youtube}8jwUbgB_TeY{/youtube}
Manewr Rendezvous Pitch Maneuver (RPM). Credits: NASA TV/littlepyro
Godzina 02:10 CET (10.02.2010)
Kilkanaście minut temu został wykonany manewr NC-4 zbliżający Endeavoura do stacji. Odpalenie dwóch silników OMS trwało 14 sekund.
Godzina 0:34 CET (10.02.2010)
Trwa zrzut brudnej wody z wahadłowca. W międzyczasie George ‘Zambo’ Zamka przygotowuje się do konfiguracji IMUs (Internal Measurement Units) w systemie sterowania Endeavour.
Godzina 23:34 CET (09.02.2010)
Dwadzieścia minut temu rozpoczął się Flight Day 3. Astronauci w tej chwili już pracują wewnątrz promu Endeavour, przygotowując się do kolejnych etapów zbliżania do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W ciągu kilku najbliższych godzin czeka nas (wszystkich tych którzy wytrwają do tak późnej/wczesnej godziny) sporo wspaniałych widoków. Manewr RPM jest szczególnie warty polecenia.
Godzina 23:07 CET (09.02.2010)
Za chwilę nastąpi pobudka załogi promu Endeavour. W międzyczasie wykryto drobne uszkodzenie na górnej powierzchni lewego skrzydła wahadłowca. W tej chwili jeszcze nie wiadomo, czy ten obszar będzie wymagać szczegółowych skanów (Focused Inspection).
Godzina 22:19 CET (09.02.2010)
Zbliża się już trzeci dzień misji STS-130! “Dziś” (słowo celowo w cudzysłowiu, bowiem w Europie będzie to już 10 lutego) nastąpi połączenie promu z Międzynarodową Stacją Kosmiczną. Wcześniej prom Endeavour będzie stopniowo zbliżać się do Stacji. Załoga obudzi się o godzinie 23:14 CET, po czym plan prac jest następujący: manewr NC-4 – godzina 02:03 CET, manewr TI – godzina 03:48 CET, manewr MC-4 – godzina 04:45 CET, manewr RPM – godzina 05:05 CET, dokowanie do ISS – godzina 06:06 CET i wreszcie otwarcie włazów i przywitanie – godzina 08:04 CET. Flight Day 3 zakończy się o godzinie 14:14 CET.
Kilkanaście godzin później, pomiędzy godzinami 16:26 CET a 17:26 CET powinien nastąpić start sondy Solar Dynamics Observatory – orbitalnego obserwatorium słonecznego, które potencjalnie może zrewolucjonizować naszą wiedzę o Słońcu. Rakietą nośną jest Atlas V w konfiguracji 401.
Więcej informacji na temat misji STS-130 oraz jej celów i planowanego przebiegu można znaleźć na forum astro4u.net w tym wątku: LINK
Więcej informacji na temat startu misji Solar Dynamics Observatory: LINK
Wątek na forum A-F dotyczący tej misji: LINK
O programach i sposobach oglądania NASA TV można przeczytać pod tym linkiem: LINK
