{jathumbnail off}Ten artykuł będzie stale uzupełniany w miarę postępu prac. Zapraszamy do relacji na żywo z próby startu promu Discovery do misji STS-128. Start planowany jest 29 sierpnia 2009 na godzinę 05:59 CEST. Start można oglądać na NASA TV. Dodatkowe informacje na temat sposobów odbierania NASA TV znajdują się na końcu tego artykułu (w części głównej).
Godzina 13:01 CEST (29 08 2009)
Załoga promu Discovery już śpi. Flight Day 1 został zakończony nieco ponad 30 minut temu. Pobudka i początek Flight Day 2 planowany jest na godzinę 20:29 CEST. Na tym kończymy tę relację.
Przypominamy, że w części głównej artykułu znajduje się kilka nagrań startu promu. Krótki plan prac wraz z godzinami aż do dokowania promu został także przedstawiony. Zapraszamy!
Godzina 07:55 CEST (29 08 2009)
Wstępne oględziny nagrania startu nie wykazały żadnych problemów.
Godzina 07:45 CEST (29 08 2009)
Ładownia wahadłowca została otwarta.
Godzina 06:56 CEST (29 08 2009)
Plan prac na najbliższe kilkadziesiąt godzin:
- Trwa Flight Day 1 misji STS-128. Załoga otwiera pokrywę ładowni oraz aktywuje poszczególne urządzenia promu. Koniec dnia i sen astronautów nastąpi o godzinie 12:29 CEST.
- Flight Day 2 rozpocznie się osiem godzin później – o godzinie 20:29 CEST. Podczas FD2 prom będzie się zbliżać do Stacji Kosmicznej oraz przeprowadzone zostaną skany osłony termicznej promu za pomocą połączonych ramion SRMS oraz OBSS. Ten dzień zakończy się o godzinie 11:29 CEST w niedzielę.
- Flight Day 3 zacznie się o godzinie 19:29 CEST w niedzielę. Podczas FD3 nastąpi manewr RPM (około godziny 02:00 CEST w poniedziałek) oraz dokowanie z Międzynarodową Stacją Kosmiczną (około godziny 03:00 CEST). FD 3 zakończy się o godzinie 11:29 CEST w poniedziałek.
W części głównej artykułu prezentujemy dwa nagrania (w nieco lepszej jakości):
- Początek startu, widziany z kamery zainstalowanej na zbiorniku ET (aż do odłączenia rakiet SRB).
- Ostatnie momenty pracy silników SSME oraz odrzucenie zbiornika ET.
{youtube}ZE2GzcJ1gY4{/youtube}
1. Start STS-128 – początek startu widziany ze zbiornika ET / Credits – NASA TV
{youtube}sSKDsdYet-M{/youtube}
2. Start STS-128 – koniec pracy silników SSME / Credits – NASA TV
Godzina 06:41 CEST (29 08 2009)
Nastąpił manewr OMS-2, którego celem jest podniesienie i ustabilizowanie orbity promu Discovery. Wszystko poszło sprawnie.
Godzina 06:27 CEST (29 08 2009)
Poniżej prezentujemy pełne nagranie ze startu promu Discovery do misji STS-128.
{youtube}zGHwdbpvzRo{/youtube}
Start STS-128 / Credits – NASA TV
Godzina 06:10 CEST (29 08 2009)
MECO – Discovery znajduje się już w przestrzeni kosmicznej. Nastąpiło także odrzucenie zbiornika ET.
Poniżej prezentujemy nagranie pierwszej części startu.
{youtube}6TK16dfo4GY{/youtube}
Start STS-128 / Credits – NASA TV
Godzina 06:06 CEST (29 08 2009)
Nastąpiło kilka minut temu odrzucenie rakiet SRB – prom obecnie pędzi ku orbicie jedynie dzięki silnikom SSME.
Godzina 06:00 CEST (29 08 2009)
Rozpoczyna się misja STS-128!
Godzina 05:53 CEST (29 08 2009)
Odliczanie zostało wznowione – za sześć minut start!
Godzina 05:50 CEST (29 08 2009)
Nastąpiła seria GO/NO GO dla promu. Wszystko było na GO! Za kilka minut próba startu!
Garść faktów o silnikach SSME zainstalowanych w tej chwili na Discovery:
Silnik w pozycji 1:
- numer seryjny Block 2-2052
- ósmy start
- całkowity czas pracy: 4613 sekund
- pierwsza misja: STS-99 (11 lutego 2000 roku)
Silnik w pozycji 2:
- numer seryjny: Block 2-2051
- całkowity czas pracy: 5132 sekund
- dziewiąty start
- pierwsza misja: STS-96 (27 maja 1999)
Silnik w pozycji 3:
- numer seryjny: 2-2047
- całkowity czas pracy: 6650 sekund
- dwanaście misji
- pierwsza misja: STS-91 (2 czerwca 1998)
Godzina 05:42 CEST (29 08 2009)
Kilka minut temu dla ujęcia jednej z kamer monitorujących zestaw startowy, pojawił się dość niecodzienny widok. Ponad i w tle beanie cap (na szczycie zbiornika ET) przeszedł Księżyc.
W centrum kontroli startu panuje cisza – brak rozmów, oznaczający brak problemów technicznych!
Księżyc za Beanie Cap / Credits – NASA TV
Godzina 05:22 CEST (29 08 2009)
Pojawił się drobny problem z ogniwem paliwowym numer 2 – została przekroczona zakładana temperatura. Po kilku minutach analizy tego problemu zadecydowano, że nie jest to problem przeszkadzający w starcie.
Start odbędzie się na godzinę przed północą dla Florydy – oznacza to, że po raz pierwszy w historii wszystkie inne wydarzenia związane ze startem – np odrzucenie rakiet SRB – staną się w innym dniu niż start.
Platforma startowa około godziny 05:20 CEST / Credits – NASA TV
Godzina 05:11 CEST (29 08 2009)
Szanse na start prognozowane wcześniej na 60% wzrosły do 80%. Chmury burzowe, obecne wcześniej w okolicach KSC teraz zanikają, pogoda cały czas się poprawia. Kryteria dla powrotu w miejsce lądowania (RTLS) zielone. Dodatkowo nie ma żadnych problemów technicznych.
Komputery pokładowe wahadłowca otrzymały aktualne dane guidujące, a pilot Kevin Ford rekonfiguruje MPS. Mamy obenie holda przy T-9 minut.
Godzina 04:21 CEST (29 08 2009)
Został uruchomiony główny komputer startowy – Ground Launch Sequencer.
Godzina 03:55 CEST (29 08 2009)
Trwa zamykanie włazu. Po jego zamknięciu przeprowadzony zostanie test szczelności.
Godzina 03:20 CEST (29 08 2009)
Cała załoga znajduje się już wewnątrz wahadłowca. Trwa sprawdzanie łączności.
Godzina 02:40 CEST (29 08 2009)
Załoga STS-128 jest już na stanowisku startowym. Wkrótce poszczególni astronauci zaczną zajmować swoje miejsca wewnątrz wahadłowca.
Godzina 02:20 CEST (29 08 2009)
Zakończyła się dwu i pół godzinna planowana przerwa w odliczaniu. Obecnie pogoda poprawiła się na tyle, że nie jest obecnie przeszkodą w starcie. Załoga STS-128 właśnie udaje się na stanowisko startowe. Natomiast kilkanaście minut temu nad KSC zaszło Słońce.
Godzina 01:45 CEST (29 08 2009)
Pogoda się nieznacznie poprawiła, nie ma już zagrożenia wyładowaniami atmosferycznymi. Dzieki temu Final Inspection Team może kontynuować pracę na platformie MLP.
Godzina 01:20 CEST (29 08 2009)
Front atmosferyczny przemieszcza się nad Florydą z zachodu na wschód. To powoduje bardzo dynamicznie zmieniającą się pogodę. Obecnie jednym z niespełnionych kryteriów pogodowych są zanotowane wyładowania atmosferyczne, które uniemożliwiają ze względów bezpieczeństwa przebywanie Final Inspection Team na platformie MLP.
Na czerwono zaznaczono kryteria pogodowe, które obecnie nie pozwalają na start.
Godzina 00:35 CEST (29 08 2009)
Rozpoczęła się relacja ze startu na NASA TV.
Godzina 00:10 CEST (29 08 2009)
Ekipa, która pomoże zająć miejsce załodze w wahadłowcu tzw. Orbiter Closeout Crew jest już na stanowisku startowym. Oprócz niej inspekcję orbitera rozpoczął Final Inspection Team.
Godzina 00:00 CEST (29 08 2009)
Sześć godzin do planowanego startu. Ponad platformą LC-39A rozciągają się chmury, które na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu minut zaczęły się rozbudowywać. Prognozy pogody na moment startu wciąż jednak są równe 60% (oczywiście szans na dobre warunki).
Sytuacja pogodowa tuż przed godziną 00:00 CEST nad platformą LC-39A / Credits – NASA TV
Godzina 23:35 CEST (28 08 2009)
Zbiorniki płynnego wodoru i tlenu zostały już napełnione – teraz są stale dopełniane. Zaczął się kolejny hold na T minus 3 godziny.
Godzina 22:12 CEST (28 08 2009)
Tankowanie LH2 oraz LOX od pewnego czasu w trybie ‘fast fill’, tzn szybkiego napełniania.
Wahadłowiec Discovery na stanowisku startowym podczas tankowania /Credits: NasaTv
Godzina 21:45 CEST (28 08 2009)
Rozpoczęcie tankowania LOX (płynnego tlenu) poprzedzone operacją schładzania linii paliwowych miało miejsce o 21:22 CEST. Natomiast parę minut temu dolne sensory w zbiorniku ET zyskały status “wet” – oznacza to, że tankowanie LH2 idzie bez problemów.
Godzina 20:56 CEST (28 08 2009)
Tankowanie LH2 w trybie slow fill (wolnego napełniania) rozpoczęło się o 20:54 CEST.
Godzina 20:47 CEST (28 08 2009)
Pojawiło się w końcu GO dla tankowania, schładzanie linii paliwowych ciekłego wodoru – LH2 rozpoczęło się o 20:45 CEST.
Godzina 20:26 CEST (28 08 2009)
Nie ma jeszcze GO dla tankowania. Transmisja live na NasaTv zacznie się o 20:30 CEST. Początek tankowania 4 minuty później rozpoczęty schładzaniem linii paliwowych.
Godzina 19:45 CEST (28 08 2009)
Zespół MMT dał GO dla przeprowadzenia dzisiaj próby startu! Dyskusja na temat zaworu PV12 mocno się przeciągnęła. Astronauci biorący udział w tej misji wstali o 19:00 CEST i przejdą testy medyczne za parę minut – 20:00 CEST.
W chwili obecnej zegar zatrzymał się na holdzie (T-6 hours and holding), stanowisko startowe LC-39A opuszcza cały personel.
Godzina 18:35 CEST (28 08 2009)
W tej chwili zespół MMT (Mission Management Team), odpowiedzialny za planowanie oraz ‘strategiczne’ decyzje dotyczące misji promu debatuje nad przeprowadzeniem dzisiejszej próby startu. Jak na razie źródła informują o pozytywnej ocenie ostatnich prac, co oznacza duże prawdopodobieństwo przeprowadzenia próby startu za kilkanaście godzin. Będziemy na bieżąco informować o wydarzeniach.
Przy okazji okazało się, że w naszej relacji pojawiła się drobna nieścisłość – okazuje się, że dopiero dziś obserwować będziemy trzecią próbę startu. Przygotowania do startu z wczorajszego dnia nie można nazwać próbą startu w pełnym słowa tego znaczeniu, bowiem zespół MMT nie zadecydował wtedy o przeprowadzeniu dalszego odliczania i przygotowań.
Godzina 15:23 CEST (28 08 2009)
O godzinie 14:34 CEST rozpoczęto odliczanie do startu od momentu T minus 11 godzin. Nie oznacza to oczywiście, że start nastąpi za 11 godzin – odliczanie jest kilka razy wstrzymywane.
Godzina 13:49 CEST (28 08 2009)
Po trzech anulowanych próbach startu trwają przygotowania do czwartego już rozpoczęcia misji STS-128. Jak na razie nie jest pewne, czy dziś dojdzie do próby startu – odpowiednia decyzja powinna zapaść w ciągu kilku godzin. Warunki pogodowe na dzisiejszą próbę (a dla Europy – jutrzejszą, bowiem start planowany jest na godzinę 05:59 CEST) dają około 60% szans na start. Jeśli prom nie wystartuje w dniu dzisiejszym, to następne możliwe terminy startu są wyznaczone na sobotę (dla nas niedzielę rano) oraz niedzielę (dla nas poniedziałek nad ranem).
Trwają również testy zaworu PV-12 – obecnie ukończono je w 80%.
O programach i sposobach oglądania NASA TV można przeczytać pod tym linkiem: LINK
Wątek związany z misją STS-128 można znaleźć pod tym linkiem: LINK (forum A4U)
Inny wątek na temat misji STS-128: LINK (forum A-F)
Ta próba startu komentowana będzie od tego miejsca: LINK
Trwa zamykanie włazu. Po jego zamknięciu przeprowadzony zostanie test szczelności.
