Święta na orbicie Księżyca – 50. rocznica misji Apollo 8

Pięćdziesiąt lat temu, w trakcie pierwszej załogowej misji na Srebrny Glob, trzech astronautów spędziło Wigilię Bożego Narodzenia na orbicie okołoksiężycowej.

Misja Apollo 8 rozpoczęła się z Kennedy Space Center 21 grudnia 1968 roku. Na pokład Saturna V weszli wtedy dowódca, Frank Borman, pilot modułu księżycowego, William Anders, oraz pilot modułu dowodzenia, James Lovell Jr. Celem misji była demonstracja poprawnego wprowadzenia statku kosmicznego na trajektorię lotu w kierunku Księżyca, przetestowanie działania modułów wykorzystanych później w misji na jego powierzchnię i do operacji na jego orbicie, a także demonstracja poprawnego działania systemów nawigacji. Wszystkie pierwszo- i drugorzędne cele misji Apollo 8 zostały osiągnięte.

Po wyniesieniu przez rakietę, statek wszedł na niemalże kołową orbitę okołoziemską o inklinacji 32.6 stopnia. Po niespełna trzech godzinach nastąpił ponowny zapłon silników, który umieścił Apollo 8 na trajektorii lotu w stronę Księżyca, gdzie misja dotarła po ponad 60 godzinach od startu. Wejście na orbitę wokół ziemskiego satelity wymagało wykonania kolejnego manewru orbitalnego, lecz tym razem musiał się on odbyć po niewidocznej stronie Srebrnego Globu, a zatem bez łączności z Ziemią. Operacja przebiegła zgodnie z planem i tym samym członkowie załogi zostali pierwszymi ludźmi, którzy okrążyli Księżyc.

Przez kolejne 20 godzin astronauci mieli okazję dokładnie przyjrzeć się powierzchni naszego satelity. Oprócz tego wykonali szereg wielu zadań związanych ze stereofotografią i nawigacją księżycową.

Księżyc jest szary, powierzchnia wygląda jakby była z gipsu albo pokryta warstwą szarawego piasku. Nie dostrzegamy stąd zbyt wielu szczegółów. – tak Jim Lovell opisał to, co zobaczył patrząc na Księżyc z bliska.

W trakcie trwania misji przeprowadzono 6 transmisji na żywo, które były nadawane na wszystkich kontynentach. Jedna z nich zapisała się na kartach historii wyjątkowo – podczas transmisji w Wigilię Bożego Narodzenia załoga odczytała kilka wersetów Księgi Rodzaju. Dziesięć pierwszych wersetów Księgi Rodzaju stanowi podwaliny wielu religii, nie tylko chrześcijaństwa – powiedział Lovell wiele lat później, wyjaśniając dlaczego załoga zdecydowała się cytować akurat taki tekst.

Dobrej nocy, powodzenia, Wesołych Świąt i niech Bóg Was błogosławi – wszystkich na wspaniałej Ziemi. – tak pożegnali się z Ziemianami astronauci z Apollo 8 w wigilijny wieczór.

Oprócz wspomnianej transmisji, również jedno ze zdjęć wykonanych z pokładu Apollo 8 zyskało dużą popularność. Fotografia ukazująca wschód Ziemi (ang. “Earthrise”) nad księżycowym horyzontem wznieciła wiele dyskusji natury filozoficznej. Co prawda, z powierzchni Księżyca obserwowanie wschodu Błękitnej Planety nie byłoby możliwe ze względu na synchroniczny obrót i obieg satelity wokół Ziemi, jednak z pokładu statku na orbicie okołoksiężycowej już tak.

Rekonstrukcja Earthrise z misji Apollo 8 na podstawie danych z sondy LRO / Credits –NASA Goddard

Po dziesiątym okrążeniu Srebrnego Globu silniki zostały ponownie uruchomione i statek znalazł się w drodze na Ziemię. O poranku w Boże Narodzenie centrum kontroli otrzymało wiadomość od Apollo 8 o poprawnym przeprowadzeniu manewru.

Lovell powiedział: Tu Apollo 8, informujemy, że Święty Mikołaj jest w drodze.

Statek kosmiczny spadł do Pacyfiku i został podjęty przez lotniskowiec USS Yorktown 27 grudnia 1968 roku. Mimo że lądowanie na Księżycu nie miało nastąpić jeszcze przez wiele miesięcy, to po raz pierwszy w historii istota ludzka dotarła w bezpośrednie otoczenie ziemskiego satelity i z niego powróciła.

(NASA, K.)