Program rozwijanej od 10 lat i praktycznie gotowej europejskiej kapsuły powrotnej został gwałtownie wstrzymany. Powodem jest wycofanie się rosyjskiego partnera, który miał dostarczyć rakietę nośną.
Od 2002 roku Europejska Agencja Kosmiczna (ESA), przy bardzo dużym wkładzie Włoskiej Agencji Kosmicznej, rozwija program eksperymentalnej kapsuły powrotnej Expert. Program do tej pory kosztował ponad 50 milionów Euro.
450-kilogramowa kapsuła, o długości 1,6 metrów, zawiera 150 sensorów różnego przeznaczenia. Głównym celem lotu Expert’a jest przetestowanie materiałów na potrzeby eksperymentalnego, bezzałogowego pojazdu kosmicznego ESA (Intermediate Experimental Vehicle IXV), którego lot demonstracyjny przewidziany był na 2014 rok. Z powodu perturbacji ze startem Expert’a, start IXV najprawdopodobniej również się przesunie.
Expert miał zostać wyniesiony na wysokość 120 kilometrów. Po odseparowaniu od rakiety kapsuła miała powrócić po torze balistycznym na Ziemię. Końcowe wyhamowanie prędkości nastąpić miało przy użyciu spadochronów.
ESA planowała wynieść kapsułę Expert przy użyciu zmodyfikowanego, dwustopniowego pocisku balistycznego Volna, napędzanego na paliwo ciekłe. Jest on wystrzeliwany z rosyjskich okrętów Delta III. Start miał nastąpić z Oceanu Spokojnego, natomiast lądowanie na rosyjskiej Kamczatce. ESA wybrała rakietę Volna przede wszystkim z powodu atrakcyjnej ceny startu – 2 milionów Euro za cały start. Kontrakt pomiędzy ESA a rosyjskim Makeyev State Rocket Center został podpisany w grudniu 2009 roku. Pierwotnie wyniesienie kapsuły Expert miało odbyć się pod koniec 2010 roku, jednak doszło do sporego opóźnienia. Rosyjski Minister Obrony Narodowej niedawno niespodziewanie zapowiedział, że Rosja wycofuje się z używania rakiet Volna do wynoszenia komercyjnych ładunków i nie zaproponował w zamian żadnej alternatywy.
Thales Alenia Space, główny wykonawca kapsuły Expert oraz pojazdu IXV, obecnie intensywnie poszukuję zastępczej rakiety nośnej. Swoje nadzieje pokładają głównie w firmach z USA. Przedstawiciele Thalesa liczą na to, że uda im się uniknąć opóźnienia startu IXV, który jest ściśle związany z datą startu eksperymentalnej kapsuły Expert.
(SN)
