Dziś mija pięćdziesiąt lat od historycznego lotu Jurija Gagarina. Warto przyjrzeć się tej misji, która jest z pewnością jednym z najważniejszych osiągnięć w historii ludzkości.
12 kwietnia 1961 roku o godzinie 06:07 GMT młody radziecki pilot Jurij Gagarin wystartował do pierwszego załogowego lotu orbitalnego. Jego pojazd – kapsuła Wostok – wyniósł go na orbitę o parametrach 327 km x 169 km i nachyleniu 64,95°. Misja trwała zaledwie jedną orbitę i zakończyła się udanym lądowaniem* po godzinie i 48 minutach.
676 sekund po starcie kapsuła Wostok 1 znalazła się na orbicie. Gagarin jako pierwszy człowiek w historii zobaczył Ziemię z orbity. Jego pierwszy komentarz był krótki – “Statek funkcjonuje normalnie. Widzę Ziemię przez wizjer. Wszystko postępuje zgodnie z planem”**. Przez następne 20 minut Wostok poruszał się po dziennej stronie orbity, przelatując ponad Syberią, Kamczatką, a następnie Pacyfikiem. W tym czasie Gagarin raportował, że czuje się bardzo dobrze i że pojazd funkcjonuje prawidłowo. Następnie, pomiędzy 06:37 GMT a około 07:00 GMT, Wostok 1 przebywał po nocnej stronie orbity. W tym czasie Gagarin przeleciał ponad Pacyfikiem oraz Cieśniną Magellana.
O godzinie 06:57 GMT Gagarin nadał komunikat “znajduję się ponad Ameryką Południową”, co mogło mieć nieco propagandowe znaczenie (niektóre wersje i tłumaczenia nie zawierały słowa “południowa”, co sugerowało przelot nad USA). Trzy minuty później moskiewskie radio poinformowało o orbitalnym locie radzieckiego kosmonauty. Ta wieść lotem błyskawicy obiegła cały świat, łącznie z największym zimnowojennym rywalem ZSRR.
O godzinie 07:25 GMT rozpoczął się manewr zejścia z orbity. Przez następne pół godziny Gagarin przedzierał się przez atmosferę, aż wreszcie o godzinie 07:55 GMT fotel wyrzucany wyprowadził kosmonautę z kapsuły. Dziesięć minut później Jurij bezpiecznie wylądował na własnym spadochronie. Tak zakończyła się pierwsza wyprawa załogowa i rozpoczęła era załogowej astronautyki.
Po udanym przełomowym locie Jurija Gagarina wyraźnie przyśpieszyła rywalizacja pomiędzy USA a ZSRR. Finał tej rywalizacji nastąpił zaledwie osiem lat później, w lipcu 1969 roku, gdy Neil Armstrong po raz pierwszy postawił stopę na Księżycu. Te osiągnięcia – misja Wostok 1 i wyprawa Apollo 11 – wywarły olbrzymi wpływ na nasz świat – nie tylko ze strony naukowo-technologicznej, ale i społecznej.
Jurij Gagarin zginął w 1968 roku w trakcie treningowego lotu samolotem odrzutowym, jednak jego osiągnięcie przez kolejne pokolenia będzie źródłem inspiracji dla wielu.
Dziś nastąpi premiera filmu “First Orbit” o locie Gagarina. Film ten został częściowo nagrany na orbicie.
* Gagarin lądował oddzielnie na spadochronie – na wysokości 7 km nastąpiło odstrzelenie pilota za pomocą fotela wyrzucanego. Kapsuła Wostok dokonała twardego lądowania.
** Wolne tłumaczenie.
