Pilna wiadomość. Odcumowanie Sojuza od Międzynarodowej Stacji Kosmicznej wraz powracającą załogą Ekspedycji 24 zostało odwołane z powodu problemów technicznych. Więcej aktualizacji będziemy pisali wraz z napływem nowych wiadomości.
Godzina 17:12 CEST (24.09.2010)
Tymczasem inżynierowie na Ziemi dalej analizują problem. Dowódca Ekspedycji 25 Douglas Wheelock oraz Inżynierowie Lotu – Shannon Walker wraz z Fiodorem Jurczychinem przesłali na Ziemię materiał wideo oraz zdjęcia elementu przypominającego kółko zębate, z dwoma ułamanymi zębami. Specjaliści zbadają czy ma to jakiś związek z awarią systemu wydawania poleceń. Zdjęcia znalezionego obiektu w luku pomiędzy MRM-2 a Sojuzem, znajdują się w galerii tego artykułu.
Godzina 17:07 CEST (24.09.2010)
Załoga Stacji ISS ma czas do 20:00 CEST na sen, potem będą miały miejsce zwykłe przygotowania do powrotu na Ziemię. Lądowanie kapsuły Sojuza TMA-18 z Aleksandrem Skworcowem, Michaiłem Kornijenko oraz Tracy Caldwell Dyson będzie najprawdopodobniej miało miejsce podczas sobotniego poranka. Dzisiejsza próba odcumowania Sojuza o godzinie 03:35 CEST nie została zrealizowana na skutek nie zwolnienia mocowań mechanizmu dokowania po stronie Stacji ISS (moduł MRM-2).
Godzina 16:51 CEST (24.09.2010)
Załoga zainstalowała zestawy kabli złączowych, które pozwalają ominąć w procesie wysyłania komend do mechanizmu cumowniczego modułu Poisk, uszkodzony komponent. Próba zwolnienia zaczepów i haków po stronie rosyjskiego modułu wypadła pomyślnie. W momencie przeprowadzenia testu podobne zaczepy i haki mechanizmu cumowniczego po stronie Sojuza TMA-18, utrzymywały sztywne połączenie pomiędzy statkiem a Stacją ISS. Oznacza to rozwiązanie problemu oraz szanse na udaną próbę odcumowania dzisiejszej nocy.
Godzina 11:55 CEST (24.09.2010)
Moduł MRM-2 (Poisk) został dostarczony na Stację ISS w listopadzie w zeszłym roku. MRM-2, posiadający po starcie masę ponad 7 ton razem z jednostką transportową, przyłączony został do zenitalnego węzła cumowniczego rosyjskiego modułu Zvezda, na przeciwko śluzy Pirs. Poisk służy za dodatkowy port cumowniczy, śluzę do przeprowadzania rosyjskich spacerów kosmicznych oraz jako platforma dla zewnętrznych eksperymentów. Sojuz TMA-18 jest dopiero drugim statkiem załogowym, który jest zadokowany do tego modułu. Zaczepy mechanizmu cumowniczego, które w dniu dzisiejszym ‘uległy awarii’, znajdują się właśnie po stronie MRM-2.
Godzina 11:42 CEST (24.09.2010)
Załogowy, rosyjski statek Sojuz składa się z trzech modułów – modułu orbitalnego, lądownika oraz sekcji instrumentalno napędowej. W momencie zejścia z orbity, na wysokości około 140 km, dochodzi do automatycznej separacji tych modułów. Nieprawidłowości w czasie powrotów Sojuzów na Ziemię zdarzały się ostatnio dwa razy – w 2007 i 2008 roku. Separacja modułów zachodziła wtedy później, przez co zejście odbywało się po trajektoriach balistycznych, wystawiając załogę na duże przeciążenia. Po przeprowadzonym dochodzeniu oraz wdrożeniu małych modyfikacji, problemów ze statkami Sojuz nie było.
Godzina 10:46 CEST (24.09.2010)
W momencie wysłania komendy na zwolnienie haków systemu cumowniczego nie uzyskano żadnej reakcji ze strony mechanizmu. Dyrektor lotów z moskiewskiego Centrum Kontroli Misji – Władimir Sołowjow, zarządził wtedy opóźnienie odcumowania o jedną orbitę (około 90 minut), później opóźniając operację o kolejną. Istniała jeszcze możliwość odlotu na trzeciej orbicie, jednak wciąż nie zdołano rozwiązać problemu z mechanizmem cumowniczym, stąd opóźniono dzisiejsze operacje o co najmniej 24 godziny.
Godzina 10:29 CEST (24.09.2010)
Włazy pomiędzy Sojuzem TMA-18 a MRM-2 zostały zamknięte o godzinie 00:35 CEST. Niedługo potem natrafiono na pierwsze problemy z poprawnym zamknięciem włazu, co wymusiło przeprowadzenie kontroli. Później udało się uszczelnić właz, jednak Fiodor Jurczychin, który pracował w MRM-2, miał wątpliwości przy potwierdzeniu szczelnego dopasowania włazu po stronie Stacji ISS. Po kolejnych, dodatkowych testach szczelności kontrolerzy z Moskwy potwierdzili, iż wszystko jest już dopięte do operacji odcumowania.
Godzina 10:07 CEST (24.09.2010)
W czasie przeprowadzania wstępnej analizy problemu Skworcow, Kornijenko i Caldwell Dyson przebywali w Sojuzie TMA-18. Wejście na pokład tego statku miało miejsce kilka godzin wcześniej, zaś o godzinie 00:35 CEST zamknięte zostały włazy. Według oryginalnego planu odcumowanie od Stacji ISS miało mieć miejsce o godzinie 03:35 CEST, następnie o 06:04:23 CEST rozpoczęto by manewr zejścia z orbity, poprzez zmniejszenie prędkości statku o 115.2 m/sek. Lądowanie w Kazachstanie miało mieć miejsce o godzinie 06:55:44 CEST.
Godzina 09:44 CEST (24.09.2010)
Nie wiadomo co było przyczyną braku reakcji mechanizmów łączących po stronie Stacji ISS, które na komendę powinny został zwolnione – tak się jednak nie stało. Później jedyny członek rosyjskiej załogi, który miał pozostać na orbicie, w czasie badania powierzchni włazu oraz małego luku pomiędzy MRM-2, a modułem orbitalnym statku Sojuz TMA-18, natknął się na mały obiekt o średnicy 2 cm podobny do koła zębatego. Dwa zęby tego obiektu były wyłamane. Zdjęcia w galerii.
Godzina 09:20 CEST (24.09.2010)
Sojuz TMA-18 zadokowany jest w chwili obecnej do jednego z najnowszych modułów Stacji ISS – rosyjskiego modułu logistycznego MRM-2 (Poisk). Dzisiejsza nadzwyczajna sytuacja ze zwykle niezawodnym mechanizmem cumowniczym zmusza trójkę osób do pozostania na orbicie przez co najmniej 1 dzień dłużej. To pierwsza tego typu sytuacja w historii Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Godzina 08:50 CEST (24.09.2010)
Załoga Sojuza TMA-18 – rosyjscy kosmonauci Aleksander Skworcow, Michaił Kornijenko oraz amerykańska astronautka Tracy Caldwell Dyson, miała dzisiaj rano wylądować na stepie w Kazachstanie, 146 km na południowy-wschód od Dżezkazganu. Tak się jednak nie stało. Odcumowanie zostało odłożone na 24 godziny, w tym czasie inżynierowie muszą się dowiedzieć czym dokładnie są znalezione zniszczone elementy, które latały swobodnie w luku pomiędzy zadokowanym statkiem, a Stacją ISS. Podstawowym problemem jest znalezienie odpowiedzi na pytanie czemu zatrzaski (haki) cumownicze nie zostały zwolnione.
Dyskusja nad problemem toczy się także na Polskim Forum Astronautycznym – LINK.
