Zrzut i wodowanie eksperymentalnego pojazdu powrotnego IXV

0

W zeszłą środę w pobliżu wybrzeża Sardynii na Morzu Śródziemnym przeprowadzony został pomyślnie testowy zrzut i wodowanie eksperymentalnego statku o nazwie Intermediate eXperimental Vehicle (IXV), którego projekt rozwijany jest przez Europejską Agencję Kosmiczną.

Próba zrzutu i wodowania pełnowymiarowego prototypu pojazdu IXV przebiegła w specjalnej strefie (bazie wojskowej) Salto di Quirra u wybrzeży Sardynii (Włochy). Zrzutu dokonano z helikoptera z wysokości 3000 metrów. Poprawnie rozwinięty spadochron spowolnił opadanie pojazdu do bezpiecznej prędkości poniżej 7 m/s, co zagwarantowało właściwe wodowanie. Był to ostatni z serii testów demonstrujących możliwość sprawnego podjęcia pojazdu po powrocie z przestrzeni kosmicznej.

Test rozpoczął się od zrzutu, a następnie rozłożenia głównego spadochronu. Następnie odcięte zostały dwie ablacyjne osłony termiczne wiązań spadochronów i odpalone zostało szesnaście mechanizmów uwalniających cztery panele kryjące poduszki powietrzne. Pod koniec panele zostały odrzucone, a po wykryciu uderzenia w wodę nastąpiło uruchomienie nadajników, co pozwoliło na odebranie sygnałów przez sieć satelitów Cospas-Sarsat, dzięki czemu udało się szybko zlokalizować miejsce wodowania.

W czasie wodowania nastąpiła anomalia w operacji nadmuchania poduszek powietrznych. Sytuacja ta zostanie przeanalizowana. Pojazd IXV został po wodowaniu podjęty i zabrany na ląd w celu przeprowadzenia dalszych inspekcji i analiz. Przeprowadzony test dowiódł istotności przeprowadzania tego typu badań w fazie rozwojowej projektu.

W ramach projektu IXV rozwijane są technologie i systemy niezbędne do zbudowania przez Europę autonomicznej jednostki zdolnej do powrotu z orbity okołoziemskiej. Pierwszy test suborbitalny zaplanowany jest na przyszły rok, kiedy to pojazd IXV zostanie wyniesiony na niską orbitę okołoziemską za pomocą rakiety Vega. Obecnie planuje się wyniesienie IXV na wysokość 320 km, po czym dotrze on na wysokość 430 km. Następnie rozpocznie się faza powrotu, z której planuje się zebrać dużą ilość cennych informacji. Największym testem dla maszyny będzie faza wejścia w atmosferę na wysokości około 120 km przy prędkości 7,5 km/s. Trwająca dwie godziny misja zakończy się wodowaniem statku w wodach Oceanu Spokojnego.

W poprzednich kampaniach testowych przeprowadzono próbne zrzuty w ośrodku badawczym CNR-INSEAN mieszczącym się w Rzymie. Model inżynieryjny pojazdu IXV był zrzucany do zbiornika wodnego pod różnymi kątami i prędkościami w celu określenia odpowiedniej konfiguracji zapewniającej minimalne wartości oddziaływań dynamicznych. Dodatkowe testy systemu spadochronowego zostały przeprowadzone w ośrodku Yuma Proving Ground w stanie Arizona (USA).

Europejska Agencja Kosmiczna ESA podpisała kontrakt z włoskim konsorcjum Thales Alenia Space Italia na prowadzenie prac przygotowawczych w grudniu 2009 roku. W czerwcu 2011 roku podpisano nowy kontrakt z tym samym konsorcjum już na budowę pojazdu. W pracach nad IXV bierze udział kilkadziesiąt firm z różnych krajów Europy.

Koncepcja statku oparta jest na nośnym kadłubie, nie posiadającym skrzydeł, a jedynie z dwoma klapami z tyłu, których zadaniem będzie sterowanie pojazdem. Stosunek siły nośnej do oporu wynoszący 0,7 zapewni odpowiednie właściwości aerodynamiczne statku. Jego zewnętrzna powierzchnia zostanie pokryta zaawansowanymi materiałami ceramicznymi oraz ablacyjnymi.

IXV to niewielki demonstrator technologiczny o następujących parametrach:

  • masa ok. 2 t,
  • długość 5 m,
  • szerokość 2,2 m,
  • wysokość 1,5 m.

Dla porównania: amerykański mini wahadłowiec wojskowy X-37B znajdujący się obecnie na orbicie ma masę ponad 5 t.

IXV jest wykonywany w ramach programu ESA noszącego nazwę Future Launchers Preparatory Programme (FLPP). Docelowo planowane jest, w oparciu o doświadczenia uzyskane podczas realizacji projektu IXV, zbudowanie statku (ostatnie zdjęcie w galerii artykułu), który po wyniesieniu go na orbitę oraz przeprowadzeniu manewrów w postaci np. dostarczenia ładunku na stację orbitalną, będzie w stanie powrócić na Ziemię.

(NASA)

{module[346]}

Comments are closed.