Ten artykuł będzie stale uzupełniany w miarę postępu prac. Zapraszamy do relacji z siedemnastego dnia (Flight Day 17 – FD17) misji STS-134. Początek FD17 zaplanowany jest na godzinę 23:56 CEST (31.05.2011). W trakcie FD17 powinny nastąpić dwie pierwsze próby zakończenia misji STS-134. Pierwsze możliwe lądowanie przewidziane jest na godzinę 08:35 CEST (01.06.2011). Misję można oglądać na NASA TV. Dodatkowe informacje na temat sposobów jej odbierania znajdują się na końcu tego artykułu.
Godzina 14:26 CEST (01.06.2011)
Tuż po godzinie 14:00 CEST prom Endeavour trafił do hali Orbiter Processing Facility, gdzie rozpocznie się wkrótce proces wycofywania tego wahadłowca ze służby. Na tym kończymy tę relację. Dziękujemy za odwiedziny, komentarze, sugestie oraz wpisy na Polskim Forum Astronautycznym. Bez Was, drodzy czytelnicy, ta relacja byłaby znacznie mniej interesująca.
Dziś na platformę startową LC-39A został wyprowadzony prom Atlantis, który nie wcześniej niż 8 lipca (możliwe jest nieznaczne przyśpieszenie tej daty) wystartuje do ostatniej misji programu wahadłowców – STS-135. Już teraz zapraszamy do naszych relacji z tej misji.
Godzina 11:50 CEST (01.06.2011)
Konferencja dobiegła końca, kolejna tym razem z udziałem załogi planowana jest około 8:30 EDT (14:30 CEST). Poniżej znajduje się filmik pokazujący wyjście załogi z Crew Transport Vehicle oraz krótkie przemówienie dowódcy misji STS-134 Marka Kelly’ego.
{youtube}g-M2aHfNGDM{/youtube}
Godzina 10:55 CEST (01.06.2011)
Za chwilę na NASA TV rozpocznie się konferencja omawiająca dzisiejsze lądowanie.
Godzina 10:30 CEST (01.06.2011)
Załoga STS-134 opuściła Crew Transport Vehicle i udała się na tradycyjny obchód w pobliżu wahadłowca Endeavour. Wśród licznych osób witających załogę obecny był także administrator NASA Charles Bolden. Następnie załoga udała się do pojazdu AstroVan, którym odjechała z miejsca lądowania.
Godzina 09:31 CEST (01.06.2011)
Cała załoga opuściła pokład wahadłowca.
Godzina 09:06 CEST (01.06.2011)
Astronauci przygotowują się do wyjścia.
Godzina 08:52 CEST (01.06.2011)
Pojazdy obsługi naziemnej zbliżają się do wahadłowca.
{youtube}yCEHWHm1sPo{/youtube}
Powrót Endeavoura na Ziemię / Credtis NASA TV & Ronsmytheiii
Godzina 08:46 CEST (01.06.2011)
Trwa procedura post-landing. Za moment opublikujemy film z ostatniego lądowania wahadłowca Endeavour.
Godzina 08:41 CEST (01.06.2011)
Widziane na transmisji płomienie to spalane resztki toksycznego paliwa.
Godzina 08:37 CEST (01.06.2011)
Koła się zatrzymały, koniec misji STS-134.
Godzina 08:36 CEST (01.06.2011)
Touchdown!
Godzina 08:35 CEST (01.06.2011)
Astronauci widzą pas lądowiska.
Godzina 08:34 CEST (01.06.2011)
Wahadłowiec kołuje nad lądowiskiem wyhamowując prędkość.
Godzina 08:32 CEST (01.06.2011)
14 kilometrów wysokości.
Godzina 08:29 CEST (01.06.2011)
Wysokość 32 kilometry.
Godzina 08:26 CEST (01.06.2011)
Endeavour znajduje się nad Florydą.
Godzina 08:24 CEST (01.06.2011)
Pozostało 11 minut do lądowania.
Godzina 08:22 CEST (01.06.2011)
Wahadłowiec minął Półwysep Jukatan. Wysokość 56 km.
Godzina 08:22 CEST (01.06.2011)
Wahadłowiec minął Półwysep Jukatan.
Godzina 08:15 CEST (01.06.2011)
20 minut do lądowania.
Godzina 08:12 CEST (01.06.2011)
Endeavour znajduje się już powyżej równika.
Godzina 08:11 CEST (01.06.2011)
Wszystkie systemy promu działają prawidłowo.
Godzina 08:06 CEST (01.06.2011)
Konwój pojazdów, który podejmie prom Endeavour po lądowaniu, jest już na stanowisku.
Godzina 08:04 CEST (01.06.2011)
Nastąpiło EI. Prom Endeavour zetknął się z górnymi warstwami atmosfery Ziemi.
Godzina 07:53 CEST (01.06.2011)
APU-1 i APU-3 są właśnie włączane.
Godzina 07:49 CEST (01.06.2011)
W kierunku pasa lądowego jedzie konwój samochodów i ciężarówek, które podejmą prom po lądowaniu. Za około 14 minut nastąpi entry interface (EI) – czyli pierwsze mierzalne zetknięcie z atmosferą naszej Planety.
Godzina 07:33 CEST (01.06.2011)
Zakończył się manewr deorbitacyjny, który przebiegł prawidłowo. Endeavour schodzi z orbity.
Godzina 07:29 CEST (01.06.2011)
Rozpoczął się manewr deorbitacyjny – prom Endeavour po raz ostatni wraca z orbity!
Godzina 07:27 CEST (01.06.2011)
Za chwilę manewr deorbitacyjny.
Godzina 07:18 CEST (01.06.2011)
Nastąpiła zmiana orientacji promu do konfiguracji odpowiedniej do manewru deorbitacyjnego.
Godzina 07:14 CEST (01.06.2011)
Właśnie kończy się ostatni przelot promu Endeavour nad Polską. Niestety, w tej chwili jest już zbyt jasno, by móc dostrzec wahadłowiec.
Godzina 06:57 CEST (01.06.2011)
Trwa uruchamianie jednostki APU 2.
Godzina 06:48 CEST (01.06.2011)
Kontrola misji wydała pozwolenie na manewr deorbitacyjny. Prom Endeavour wróci na Ziemię przy pierwszym możliwym podejściu. Manewr deorbitacyjny planowany jest na godzinę 07:29 CEST a lądowanie o 08:35 CEST.
Godzina 06:36 CEST (01.06.2011)
Za mniej niż godzinę prawdopodobnie dojdzie do manewru deorbitacji. Rick Sturckow z samolotu STA raportuje świetną pogodę na Florydzie w okolicach KSC.
Godzina 06:02 CEST (01.06.2011)
Dowódca misji – Mark Kelly – ubiera się właśnie w skafander ACES. Załoga otrzymała zgodę na wypicie dużej ilości płynów. Jest to jeden z etapów adaptacji astronautów do warunków normalnej grawitacji, jakiej doświadczą po lądowaniu.
Godzina 05:55 CEST (01.06.2011)
Samolot Shuttle Training Aircraft jest już w powietrzu. Za sterami astronauta Rick Sturckow.
Godzina 05:38 CEST (01.06.2011)
Za mniej niż 2 godziny powinno dojść do manewru deorbitacyjnego. Lądowanie promu Endeavour będzie nocne – pas lądowy dla promu jest już w tej chwili oświetlony.
Godzina 05:18 CEST (01.06.2011)
Prognoza na pierwszy moment podejścia zapowiada się jak na razie bardzo dobrze. Na około 30-40 minut po lądowaniu przewidywane jest pojawienie się kompleksu burzowego nad KSC.
Godzina 05:13 CEST (01.06.2011)
W międzyczasie na Florydzie trwa ostatni rollout promu kosmicznego w historii. Na platformę startową wyprowadzany jest Atlantis – do misji ST-135.
Godzina 04:57 CEST (01.06.2011)
Przed chwilą nastąpiło zamknięcie drzwi ładowni. Załoga promu STS-134 zanotowała poprawne zamknięcie ładowni promu.
Godzina 00:13 CEST (01.06.2011)
28 maja, w trakcie Flight Day 13, wykonane zostało świetne długoczasowe zdjęcie promu Endeavour z pokładu ISS. Zdjęcie prezentujemy (jako drugie) w galerii tego artykułu.
Godzina 00:02 CEST (01.06.2011)
Piosenka, która przywitała astronautów nosi nazwę “Sunrise Number 1” i została wybrana w ramach konkursu na piosenki dla załogi misji STS-134.
Godzina 23:59 CEST (31.05.2011)
Pobudka! Zaczynają się prawdopodobnie ostatnie godziny promu Endeavour na orbicie.
Godzina 23:51 CEST (31.05.2011)
Za 5 minut pobudka załogi.
Godzina 21:05 CEST (31.05.2011)
Misja STS-134 dobiega końca. Już za kilka godzin powinno dojść do prób zakończenia ostatniej wyprawy promu Endeavour. Oto plan prac na najbliższe godziny: Flight Day 17 rozpocznie się o godzinie 23:56 CEST, po czym przygotowania do wejścia w atmosferę rozpoczną się o godzinie 03:26 CEST. Następne wydarzenia będą zależne od prognozy pogody i ostatecznej decyzji co do wejścia w atmosferę. Na pierwszego czerwca zaplanowano dwie możliwości zakończenia misji – wszystkie w KSC na Florydzie. Oto szczegóły trajektorii podejścia:
- Orbita 248: manewr deorbitacyjny o 07:29 CEST, lądowanie o godzinie 08:35 CEST
- Orbita 249: manewr deorbitacyjny o 09:06 CEST, lądowanie o godzinie 10:11 CEST
Prognoza pogody na te dwa momenty lądowania jest bardzo dobra. Jeśli pogoda się pogorszy, to prom Endeavour spędzi jeden dodatkowy dzień na orbicie. Na drugiego czerwca zaplanowano sześć możliwości zakończenia misji, w KSC na Florydzie, bazie Edwards w Kalifornii oraz w bazie White Sands w Nowym Meksyku.
Warto obserwować ostatnie chwile misji STS-134, po niej nastąpi tylko jedna wyprawa promu kosmicznego (STS-135), po czym program wahadłowców zostanie zakończony.
W języku polskim dyskusja na temat misji STS-134 toczy się na Polskim Forum Astronautycznym.
O sposobach i programach do oglądania NASA TV można przeczytać pod tym linkiem.
