Finał SPLOT Artemis Generation: młodzi twórcy opracowali interdyscyplinarne wizje przyszłości w kosmosie.
12 czerwca w Warszawskim Obserwatorium Kultury (WOK.Lab) odbył się finał programu rezydencyjnego SPLOT Artemis Generation: Designing Futures in Space. Podczas wydarzenia uczestnicy zaprezentowali efekty półrocznej pracy nad projektami, poruszającymi tematy obywatelstwa w kosmosie, ochrony zasobów pozaziemskich oraz tego, jak może wyglądać nasze dziedzictwo poza Ziemią. Spotkanie wzbogaciła prelekcja i poczęstunek przygotowany przez firmę LYOFOOD, która dostarcza posiłki do misji polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, który poleci w kosmos w ramach misji Ignis. Wcześniej w dniach 20-25 maja rezultaty programu oraz kulisy interdyscyplinarnego procesu projektowego zostały także zaprezentowane na Łódź Design Festival w ramach wystawy „Poza horyzonty: projektowanie przyszłości w kosmosie”.
Eksploracja kosmosu to nie tylko kwestie technologiczne. To także pytania o to, jak chcemy tam żyć, kto będzie miał prawo do zamieszkania w przyszłych koloniach i jakie wartości będą nam towarzyszyć. Właśnie z myślą o tych pytaniach powstał SPLOT Artemis Generation – autorski program rezydencyjny organizowany przez SPLOT Institute w partnerstwie z Ambasadą USA w Warszawie oraz Departamentem Stanu USA. 19 młodych osób (18-30 lat) przez ostatnie pięć miesięcy uczestniczyło w intensywnym procesie projektowym opartym na interdyscyplinarnej współpracy, wymianie wiedzy i współpracy z mentorami i ekspertami. Program połączył uczestników reprezentujących różne dziedziny – od inżynierii i nauk ścisłych, przez projektowanie, prawo, psychologię, po kulturę i sztukę. Praca nad tym, jak może wyglądać przyszłość człowieka poza Ziemią odbywała się w ramach trzech ścieżek tematycznych inspirowanych założeniami Artemis Accords.
W trakcie programu powstały trzy zupełnie różne, ale równie intrygujące scenariusze przyszłości i ilustrujące je prototypy. Każdy z nich pokazuje inne podejście do wyzwań związanych z kosmiczną przyszłością.
– Space Citizenship – ten zespół, łączący inżynierię, prawo, psychologię i design, zajął się pytaniem o to, kto będzie mógł zostać obywatelem kosmosu. Uczestnicy stworzyli fikcyjną organizację Space Labor Organization (SLO) i proces rekrutacyjny, który w przewrotny sposób pokazuje, jak może wyglądać komercjalizacja życia w kosmosie.
– Space (Re)Sources – czyli interdyscyplinarny zespół złożony z artystki, projektantów, inżyniera, prawnika oraz project managerki zaprojektował rolę „strażnika” pozaziemskich krajobrazów. Space Guardian to spekulatywna postać, która staje w obronie zasobów poza Ziemią i pyta: czy potrafimy uczyć się z błędów popełnianych na naszej planecie?
– Space as Future Heritage – zespół integrujący perspektywy inżynierii, projektowania, muzyki, dyplomacji i sztuki stworzył interaktywny obiekt The Troubadour. To urządzenie, które pozwala użytkownikom odkrywać i współtworzyć „płynne dziedzictwo” międzyplanetarnej cywilizacji – codzienne historie i wspomnienia, często pomijane w oficjalnych narracjach o przyszłości.
Finał SPLOT Artemis Generation poza stworzeniem platformy dla zespołów do publicznej prezentacji swoich projektów był także okazją do szerszej szerszej rozmowy o tym, jak człowiek może i powinien funkcjonować w kosmosie. Dyskusja objęła również kwestie społeczne, kulturowe i ekologiczne, które często są pomijane przy planowaniu przyszłych misji kosmicznych. W wydarzeniu wziął udział interdyscyplinarny panel ekspertów w składzie: Brad Vick (Ambasada Stanów Zjednoczonych w Warszawie), dr hab. Katarzyna Malinowska (Akademia Leona Koźmińskiego), Mariusz Słonina, Anna Szylar (Monster Mind Studio), dr Jan Świerkowski (Instytut B61) i Aleksandra Więcka (Story Design Space).
Podczas wydarzenia publiczność miała także możliwość zapoznania się z wystawą „Poza horyzonty: projektowanie przyszłości w kosmosie”, po raz pierwszy zaprezentowanej na tegorocznej edycji Łódź Design Festival. Na ekspozycji zostały ukazane prototypy stworzone przez zespoły: seria materiałów promocyjnych fikcyjnej organizacji Space Labor Organization, spekulatywne czasopismo „Space Dispatch” ukazujące przyszłość ochrony krajobrazów kosmicznych oraz interaktywny artefakt The Troubadour, a także najważniejsze etapy procesu twórczego, m.in. kluczowe pytania i pojęcia sformułowane przez uczestników podczas rozwoju koncepcji.
Program finału uświetniły także krótka prelekcja pt. „Z K2 na Księżyc – psychologia smaku w żywieniu ekstremalnym” przygotowana przez firmę LYOFOOD oraz degustacja kosmicznych posiłków stworzonych na potrzeby misji kosmicznej, w której bierze udział polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski.
Po finale efekty prac wszystkich zespołów zostaną udostępnione publicznie. SPLOT Institute zapowiada, że to dopiero początek – kolejne działania będą poświęcone rozwijaniu tematów, które pojawiły się podczas programu, a także wspieraniu młodych ludzi w dalszym odkrywaniu i projektowaniu przyszłości.
Program realizuje SPLOT Institute – inicjatywa powstała w ramach New Space Foundation. Partnerami projektu są Ambasada Stanów Zjednoczonych w Polsce oraz Departament Stanu USA. SPLOT Institute od lat wspiera młodych ludzi w interdyscyplinarnej pracy i tworzeniu innowacyjnych projektów, które odpowiadają na współczesne wyzwania społeczne i technologiczne.
Więcej o projekcie można przeczytać na stronie: https://artemis.splot.institute/
(ARTEMIS)
