Exomars i ERA: koniec współpracy, zmiany w Roskosmos

Lipiec 2022 nie jest udany dla Roskosmosu.

Koniec ExoMars z Rosją

Misja europejskiego łazika ExoMars – do lutego 2022 roku była planowana z Rosją. To właśnie Rosjanie mieli dostarczyć rakietę nośną oraz lądownik marsjański.

Dwudziestego czwartego lutego 2022 roku Rosja przy wsparciu Białorusi zaatakowała Ukrainę. W ciągu kolejnych dni na Rosję nałożono serię sankcji, zaś poszczególne agencje i organizacje naukowe i technologiczne wpierw zamroziły a później anulowały projekty realizowane z agresorem. Wśród nich znalazła się także Europejska Agencja Kosmiczna (ESA).

W kwietniu 2022 ESA poinformowała o zatrzymaniu lub zakończeniu współpracy z Rosją przy kilku misjach. Wśród nich znalazła się także misja ExoMars.

Dwunastego lipca dyrektor ESA (Josef Aschbacher) poinformował, że Agencja oficjalnie zakończy pracę z Rosją przy misji ExoMars. Dyrektor Roskosmosu (wówczas jeszcze) Dmitrij Rogozin odpowiedział, że ta decyzja jest “sabotażem wspólnej misji”.

Roskosmos się odgraża – koniec współpracy przy ERA

W ramach odpowiedzi Roskosmos zapowiedział zakończenie współpracy przy ramieniu robotycznym o nazwie European Robotic Arm (ERA). To był chyba jedyny możliwy argument w ręku Rosjan, gdyż ERA jest zainstalowana na zewnątrz modułu Nauka, który dotarł pod koniec lipca 2021 do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).

Zmiana na szczycie władz Roskosmosu

Decyzja o ERA była prawdopodobnie ostatnim postanowieniem Dmitrija Rogozina jako dyrektora Roskosmosu. Z tej funkcji Rogozin został odwołany 15 lipca 2022 i zastąpiony przez Jurija Borisowa.

Rogozin pełnił funkcję dyrektora Roskosmosu od maja 2018. Od momentu agresji wojsk rosyjskich Rogozin “wsławił się” serią absurdalnych komentarzy, często wdając się w niepotrzebne kłótnie z zachodnimi politykami. Jedna z takich kłótni odbyła się w marcu 2022 z amerykańskim astronautą Scott’em Kelly, który w 2015 i 2016 roku odbył 340 dniową misję na ISS. W swoich wypowiedziach Rogozin często groził zakończeniem współpracy w projektach międzynarodowych, opuszczeniem programu ISS oraz zakończeniem dostaw rosyjskich komponentów.

Wcześniej (w 2014 roku, przy okazji inwazji na Krym i Donbas) Rogozin “wsławił się” opinią, że bez Rosji Amerykanom pozostanie jedynie trampolina, by dostać się na ISS. Odwołanie do trampoliny jest dziś zazwyczaj używane jako żart z Rogozina, który prawdopodobnie nie dostrzegł jak bardzo spadła rola Rosji w kosmosie i jak od tego państwa uniezależniła się reszta świata.

(PFA, P)