Czy 2I/Borisov się rozpada?

1

W grudniu 2019 międzygwiezdna kometa 2I/Borisov dotarła do peryhelium. Najnowsze obserwacje sugerują, że ta kometa się rozpada.

Drugi potwierdzony gość odwiedzający nasz Układ Słoneczny to kometa o oznaczeniu 2I/Borisov. Ten obiekt został wykryty 30 sierpnia 2019 przez obserwatorium astronomiczne na Krymie. Odkrycie nastąpiło za pomocą teleskopu o średnicy 0,65 m należącego do astronoma-amatora. W momencie odkrycia obiekt znajdował się około 3,6 jednostki astronomicznej od Słońca. Później udało się wykryć tę kometę na wcześniejszych obrazach (tzw. “precovery”), co pozwoliło na ustalenie poziomu aktywności.

Obrazy "precovery" komety 2I/Borisov / Credits - Ye et al.
Obrazy “precovery” komety 2I/Borisov / Credits – Ye et al.

Peryhelium trajektorii 2I/Borisov nastąpiło 8 grudnia 2019 w odległości nieco większej od 2 jednostek astronomicznych od Słońca. Pod koniec grudnia nastąpiło maksymalne zbliżenie do Ziemi z minimalnym dystansem około 1,9 jednostki astronomicznej.

Co się działo po peryhelium? Zespół polskich astronomów pod przewodnictwem Michała Drahusa i Piotra Guzika poinformował o zaobserwowaniu dwóch wybuchów na tej komecie. Kometa zwiększyła swoją jasność pomiędzy 4 a 5 marca o wartość około 0,3 magnitudo. Następnie pomiędzy 8 a 9 marca zanotowano kolejny wzrost jasności 2I/Borisov – tym razem o 0,4 magnitudo. Pomiędzy tymi dwoma wydarzeniami jasność komety pozostawała na stałym poziomie.

Trajektoria lotu 2I/Borisov przez wewnętrzny Układ Słoneczny / Credits – NASA/JPL-Caltech

Takie zachowanie 2I/Borisov może sugerować, że ta kometa właśnie się rozpada. Nie jest duże zaskoczenie – taki “międzygwiezdny gość” nigdy wcześniej nie zbliżył się do żadnej gwiazdy na taką odległość jak do naszego Słońca. Jednocześnie wcześniejsza publikacja astronomów z amerykańskiego University of Hawai (ze stycznia 2020) sugeruje, że jądro tej komety jest dość małe – nie więcej niż 500 metrów. Tak mały obiekt może być bardzo niestabilny – szczególnie jeśli “nagle” otrzyma dużą dawkę promieniowania słonecznego.

Co ciekawe, na początku obserwacji 2I/Borisov wydawało się, że ta kometa ma nawet kilkanaście kilometrów średnicy. Kolejne obserwacje, w tym wykonane przez kosmiczny teleskop Hubble, wykazały, że jest to znacznie mniejszy obiekt.

2I/Borisov może pochodzić od układu Kruger 60 (DO Cephei). Ten układ dwóch gwiazd znajduje się obecnie w odległości około 13 lat świetlnych od Układu Słonecznego. Są to dwa czerwone karły krążące wokół siebie z czasem około 45 lat.

Jest bardzo prawdopodobne, że w tej chwili w Układzie Słonecznym przebywa wiele innych “międzygwiezdnych gości” o podobnych rozmiarach do 2I/Borisov. Te obiekty znajdują się prawdopodobnie w chłodnych regionach zewnętrznego Układu Słonecznego, poza orbitą Urana czy Neptuna – stąd aktywność i w konsekwencji jasność jest niska. Niemniej jednak jest pewne, że dzięki współczesnym obserwatoriom astronomicznym będziemy w stanie wykrywać kolejne – w tym obiekty wciąż zbliżające się do Słońca. Obserwacje takich “gości” powinny poszerzyć naszą wiedzę o małych obiektach w Drodze Mlecznej.

(A-T)

Jeden komentarz

  1. A tam rozpada się, po prostu odpalił silniki korekcyjne i kieruje się ku następnemu systemowi gwiezdnemu.
    Jak rozmawiałem z budowniczymi to czas nie stanowi dla nich problemu. Dojrzałość osiągają oni dopiero po upływie 40 000 tys ziemskich lat. Tak, że ten. Takie sondy są jak najbardziej sensowne.. 😉