CST-100 po raz pierwszy na orbicie

4

Dwudziestego grudnia 2019 roku kapsuła CST-100 Starliner po raz pierwszy znalazła się na orbicie. Rozpoczął się bezzałogowy test tego pojazdu.

Aktualizacja, godzina 21:55 CET (20.12.2019) – Tuż przed godziną 20:00 CET NASA podjęła decyzję: kapsuła CST-100 Starliner w tym locie nie zbliży się do ISS. Potwierdzono również, że koniec misji nastąpi w niedzielę – kapsuła wyląduje w bazie White Sands.

Aktualizacja, godzina 16:54 CET (20.12.2019) – Dwudziestego grudnia 2019 roku doszło do startu rakiety Atlas 5 z kapsułą CST-100 Starliner. Był to pierwszy, testowy lot dla kapsuły Starliner, która docelowo ma dostarczać astronautów na pokład ISS. Start rakiety zakończył się sukcesem – kapsuła została wprowadzona na wstępną (“niestabilną” – wymagającą późniejszych korekt) orbitę. Późniejszy manewr orbitalny kapsuły miał nieprawidłowy przebiegł – nie udało się wprowadzić pojazdu na orbitę pozwalającą na zbliżenie się do ISS. W trakcie manewru zostało zużyte dość dużo paliwa. Przyczyną tego nieprawidłowego manewru był błędnie ustawiony czas na pokładzie CST-100 Starliner. Problem wystąpił w momencie braku bezpośredniej komunikacji z kontrolą misji za pomocą systemu TDRSS (Tracking and Data Relay Satellite System), przez co od razu nie było jasne co się stało. Poza tym błędem kapsuła i jej systemy funkcjonują prawidłowo.

Konferencja opisująca status pierwszej misji orbitalnej CST-100 / Credits – NASA TV

Kapsuła (prawdopodobnie) powróci w niedzielę na Ziemię. Lądowanie – około godziny 13:30 CET – planowane jest w bazie White Sands w Nowym Meksyku. W tej bazie wylądował prom Columbia po misji STS-3 (marzec 1982), gdy warunki pogodowe w bazie Edwards nie pozwalały na bezpieczne zakończenie misji.

W tej chwili jest za wcześnie by ustalić, kiedy znów CST-100 Starliner poleci na orbitę. Nie wiadomo także, czy będzie wymagana jeszcze jedna misja bezzałogowa zanim astronauci będą mogli w tej kapsule wybrać się ku ISS. NASA zadecyduje co do tych dwóch kwestii prawdopodobnie na początku przyszłego roku.

Aktualizacja, godzina 15:55 CET (20.12.2019) – Kapsuła CST-100 powróci na Ziemię w niedzielę z lądowaniem w bazie White Sands.

Aktualizacja, godzina 15:45 CET (20.12.2019) – Trwa konferencja na NASA TV. Administrator NASA poinformował, że “wiele spraw nastąpiło prawidłowo dziś”. Błędem było nieprawidłowe określenie czasu w trakcie manewru podnoszenia orbity, które nastąpiło w trakcie braku stałej komunikacji z kontrolą misji. Pojazd zużył za dużo paliwa podczas tego manewru.

Pojazd używał czasu “Mission Elapsed Time”, który okazał się być nieprawidłowy (“źle ustawiony”). Na podstawie tego kapsuła wykonała manewry w trybie autonomicznym w nieprawidłowych momentach. Pozostałe systemy kapsuły funkcjonują prawidłowo.

Konferencja na NASA TV dotycząca statusu misji CST-100 / Credits - NASA TV
Konferencja na NASA TV dotycząca statusu misji CST-100 / Credits – NASA TV

Aktualizacja, godzina 15:17 CET (20.12.2019) – Z dostępnych nieoficjalnych informacji wynika, że CST-100 nie jest w stanie dotrzeć do ISS. Po 15:30 CET rozpocznie się telekonferencja firmy Boeing i NASA.

Aktualizacja, godzina 13:40 CET (20.12.2019) – Administrator NASA poinformował, że manewr, który ma na celu spotkanie z ISS nie nastąpił. W tej chwili brak dodatkowych informacji, jednak jest możliwe, że do zbliżenia do ISS nie nastąpi 21 grudnia.

Aktualizacja, godzina 13:26 CET (20.12.2019) – CST-100 Starliner trafił na “poza-nominalną”, ale stabilną orbitę. Więcej informacji będzie dostępnych w ciągu kilku najbliższych godzin.

Po zakończeniu ery wahadłowców NASA ustaliła, że kolejna generacja amerykańskich orbitalnych pojazdów załogowych będzie “komercyjna”, czyli zbudowana przez firmy prywatne. Dwa pojazdy – Dragon 2 firmy SpaceX oraz CST-100 Starliner firmy Boeing zostały wybrane przez NASA do transportu astronautów na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Ponadto, mini-prom Dream Chaser, na podstawie odrębnej umowy jest budowany przez firmę Sierra Nevada do transportu ładunku na Stację.

Prace nad Dragonem 2 i CST-100 Starliner postępowały z opóźnieniami rzędu kilkudziesięciu miesięcy. Obu firmom udało się jednak zbudować swoje pojazdy. Na początku 2019 roku firma SpaceX przeprowadziła bezzałogowy lot kapsuły Dragon 2 (SpX-DM1). Celem tej orbitalnej misji była ISS. Lot przebiegł prawidłowo, jednak kilka miesięcy później, w trakcie naziemnych testów doszło do eksplozji kapsuły Dragon 2, co uniemożliwiło przeprowadzenie pierwszej misji załogowej jeszcze w 2019 roku. Kolejne testy pod koniec roku przebiegły jednak prawidłowo i aktualnie jest prawdopodobne, że w pierwszym kwartale 2020 roku Dragon 2 po raz pierwszy wystartuje z astronautami na pokładzie.

Do pierwszego testowego lotu kapsuły CST-100 Starliner doszło 20 grudnia 2019 roku o godzinie 12:36 CET. Start odbył się z wyrzutni LC-41 na Florydzie za pomocą rakiety Atlas 5 w konfiguracji N22 (N – brak osłony aerodynamicznej, 2 – liczba pomocniczych rakiet na paliwo stałe i 2 – liczba silników w stopniu Centaur). Lot rakiety przebiegł prawidłowo i CST-100 Starliner znalazł się na prawidłowej orbicie wstępnej.

https://www.youtube.com/watch?v=fQBwjmMw27E
Pierwszy start CST-100 Starliner / Credits – NASA TV

Dotarcie do ISS zaplanowane jest na 21 grudnia. Kapsuła Starliner powinna przycumować do Stacji tego dnia około godziny 14:30 CET. Kapsuła CST-100 pozostanie przyłączona do Stacji przez tydzień – powrót na Ziemię zaplanowano na 28 grudnia. Lądowanie ma nastąpić w bazie White Sands w stanie Nowy Meksyk.

Pierwszy start CST-100 jest komentowany w wątku na Polskim Forum Astronautycznym.

(PFA, NASA)

4 komentarze

  1. Sabotaż kreta majom w firmie

    Pad Abort Test – problem

    Orbital Flight Test (OFT) – problem

  2. Jednym słowem sukces :p Jednak Boeing ma niezłe plecy w NASA i Kongresie, że uznali kolejny lot bezzałogowy za zbędnych przy takich wpadkach.

    • Też mam takie wrażenie. Z drugiej strony coś niedobrego musi dziać się w tej firmie. Każdy duży temat (mówię tylko o tych, które znamy) to klapa.

  3. Pierwszy raz na orbicie, oby nie ostatni. W każdym razie kolejny raczej później niż wcześniej.