Program Shenzhou – 20 lat

0

W tym miesiącu mija 20 lat od pierwszego testu chińskiej kapsuły załogowej Shenzhou.

Aktualny program załogowy Chin rozpoczął się w 1993 roku. Jego zdaniem było zbudowanie i przetestowanie załogowej kapsuły, a następnie seria misji kosmicznych. Końcowym etapem programu miało być zbudowanie małej stacji orbitalnej. Program miał początkowe oznaczenie “Projekt 921-1”, po czym został przemianowany na Shenzhou.

Pojazdem kosmicznym jest statek Shenzhou. Przypomina on rosyjskiego Sojuza, gdyż składa się z trzech podobnych elementów: modułu orbitalnego, kapsuły powrotnej oraz modułu serwisowego. Podobnie jak Sojuz, Shenzhou jest w stanie pomieścić trzech chińskich “tajkonautów” (astronautów) na pokładzie. Całkowita masa pojazdu Shenzhou to 7840 kg.

Rys. 1. Porównanie statków kosmicznych: rosyjski Sojuz (po lewej) i chiński Shenzhou (po prawej). Credits: PacoArnau.
Rys. 1. Porównanie statków kosmicznych: rosyjski Sojuz (po lewej) i chiński Shenzhou (po prawej). Credits: PacoArnau.

Do pierwszego bezzałogowego startu kapsuły Shenzhou doszło 19 listopada 1999 roku. Ten orbitalny test, o oznaczeniu Shenzhou-1, trwał 21 godzin. Następnie, pomiędzy styczniem 2001 a grudniem 2002* wykonano kolejne trzy bezzałogowe testy Shenzhou. Po ich wykonaniu statek Shenzhou był gotowy do pierwszego lotu załogowego.

Piętnastego października 2003 roku odbyła się pierwsza chińska misja załogowa. Oznaczenie tej misji to Shenzhou 5. Na pokładzie pojazdu Shenzhou znalazł się Yang Liwei. Chiny stały się trzecim państwem, po Rosji/ZSRR i USA dysponującym własnym załogowym systemem do lotów kosmicznych.

Start misji Shenzhou-11 – 17 października 2016 / Credits – CCTV English

Łącznie w latach 2003 – 2016 Chiny przeprowadziły sześć misji załogowych. Trzy ostatnie – Shenzhou-9, Shenzhou-10 i Shenzhou-11** – wybrały się do chińskich modułów orbitalnych Tiangong-1 i Tiangong-2. Łącznie w tych misjach na orbitę wybrało się 9 Chińczyków i 2 Chinki. Jeden z tajkonautów – Jing Haipeng – wykonał aż trzy misje. Najdłuższa misja (Shenzhou-11) trwała 33 dni.

Misja Shenzhou-11 – wejście do modułu Tiangong-2 / Credits – CCTV Video News Agency

Kiedy nastąpi kolejna chińska misja załogowa? Shenzhou-12 prawdopodobnie rozpocznie się dopiero po umieszczeniu na orbicie pierwszego modułu chińskiej stacji. Ten moduł zostanie wyniesiony na orbitę za pomocą rakiety CZ-5, która doświadczyła pewnych problemów i w konsekwencji opóźnień. Prawdopodobnie pierwszy moduł chińskiej stacji orbitalnej (Tianhe-1) znajdzie się na orbicie nie wcześniej niż w 2021 roku. Oznacza to, że pomiędzy ostatnią chińską misją załogową Shenzhou-11 (listopad 2016) a kolejną Shenzhou-12, której start nastąpi dopiero po umieszczeniu Tianhe na orbicie, może upłynąć nawet pięć lat.

Cechą wyróżniającą chiński program kosmiczny jest dotychczas niewielkie tempo wykonywania misji. Co ciekawe, w przyszłej dekadzie pojazd Shenzhou zostanie prawdopodobnie zastąpiony nową konstrukcją. Wówczas można się spodziewać częstszych lotów załogowych – być może do nich zostaną także zaproszeni “tajkonauci” z innych państw.

*Lądowanie w styczniu 2003.

**W październiku/listopadzie 2011 roku, pomiędzy załogowymi Shenzhou-7 i Shenzhou-9 wykonano bezzałogową misję Shenzhou-8.

(PFA, GP, W)

Comments are closed.