TESS – pierwsze odkrycie małej egzoplanety

2

Kosmiczny teleskop TESS odkrył pierwszą egzoplanetę o wielkości porównywalnej z Ziemią.

Kosmiczny teleskop TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) został wyniesiony w przestrzeń kosmiczną 19 kwietnia 2018 za pomocą rakiety Falcon 9R. Lot przebiegł prawidłowo i satelita został umieszczony na prawidłowej orbicie wstępnej o wysokości 200 x 270000 km i nachyleniu 28,5 stopnia. W kolejnych tygodniach orbita była stopniowo zmieniana, aż TESS dotarł do swojej docelowej eliptycznej orbity.

Teleskop został umieszczony na bardzo eliptycznej orbicie, będącej w rezonansie 2:1 z Księżycem. Tego typu orbita powinna być bardzo stabilna przez kolejne 20 lat. Potencjalnie pozwoli to na długą pracę tego teleskopu i wieloletnie poszukiwanie planet pozasłonecznych.

Podstawowym celem TESS jest obserwacja około pięciuset tysięcy gwiazd jaśniejszych od +12 magnitudo. W odróżnieniu od Keplera, TESS będzie obserwować całe niebo, co powinno podnieść ilość zarejestrowanych kandydatów na planety pozasłoneczne, szczególnie tych w odległości do 200-300 lat świetlnych od nas. Szacuje się, że TESS wykryje pomiędzy tysiącem a dziesięcioma tysiącami kandydatów na egzoplanety o rozmiarach porównywalnych z Ziemią i większych.

Animacja z 2016 roku (sprzed misji TESS) – spodziewane odkrycia z teleskopu TESS i porównanie do (wówczas) znanych odkryć z teleskopów Kepler i innych programów obserwacyjnych / Credits – MIT TESS

We wrześniu 2018 zaprezentowano pierwsze zdjęcia naukowe TESS. Również we wrześniu 2018 poinformowano o pierwszych odkryciach planet pozasłonecznych z danych TESS. Aktualnie (stan na połowę kwietnia 2019) TESS odkrył ponad 500 kandydatów, z których jak na razie jedynie 9 zostało potwierdzonych niezależnymi metodami. Dane z misji TESS będą analizowane latami – część potwierdzeń może pochodzić od astronomów-amatorów.

HD 21749 c – skalisty piekielny glob

Piętnastego kwietnia NASA poinformowała o zarejestrowaniu dwóch egzoplanet krążących wokół gwiazdy HD 21749. Jedną z nich jest mały skalisty obiekt, o średnicy około 89% średnicy Ziemi. Ta mała skalista egzoplaneta otrzymała oznaczenie HD 21749 c. Ta planeta krąży z czasem zaledwie 7,8 dnia wokół swej gwiazdy. Warunki na tej egzoplanecie z pewnością są “piekielne” – temperatura powierzchni może sięgać kilkuset stopni Celsjusza.

Druga planeta w tym układzie to HD 21749 b. Jest to znacznie większy obiekt, o średnicy około 2,8 średnicy Ziemi o masie 23 mas naszej planety. Obiekt krąży z czasem 35,6 dnia wokół swej gwiazdy. Tę egzoplanetę można nazwać “ciepłym Neptunem”.

TESS będzie poszukiwać kolejnych obiektów krążących wokół gwiazdy HD 21749. Jest możliwe, że kilka planet krąży wokół tej gwiazdy w większej odległości niż HD 21749 b i HD 21749 c.

(EPE, TESS)

2 komentarze