Sonda Voyager 2 zanotowała najniższe poziomy cząstek niskoenergetycznych. (ZAKTUALIZOWANE!)
Aktualizacja (10.12.2018, godzina 14:30 CET) – NASA oficjalnie poinformowała, że sonda Voyager 2 przekroczyła heliopauzę. 10 grudnia, w godzinach wieczornych zostanie przeprowadzona konferencja związana z tym wydarzeniem.
Voyager 2 wpływa w przestrzeń międzygwiezdną / Credits – NASA Jet Propulsion Laboratory
Od piątego listopada 2018 sonda Voyager 2 rejestruje znaczny spadek ilości cząstek niskoenergetycznych. Te zmiany w przypadku sondy Voyager 1 (2012 rok) były sygnałem zbliżającej się “granicy” pomiędzy Układem Słonecznym a przestrzenią międzygwiezdną (ta granica nosi nazwę heliopauza). Źródłem cząstek niskoenergetycznych jest nasze Słońce, a wysokoenergetycznych różne źródła w naszej Galaktyce. Obserwując zmiany w poziomach występującego natężenia tych cząstek można otrzymać częściowy dowód na opuszczenie Układu Słonecznego.
Poziom cząstek niskoenergetycznych rejestrowanych przez sondę Voyager 2 – stan na 30 listopada 2018 / Credits – NASA, JPL
Początkowo, poziom spadł z ok 25-26 cząstek na sekundę (przed listopadem 2018) do około 19 cząstek na sekundę w dniu 9 listopada i 17 cząstek w dniu 10 listopada. Temu spadkowi towarzyszy wzrost rejestrowanych cząstek wysokoenergetycznych: z około 2,1 cząstki na sekundę do około 2,2 cząstki na sekundę. W kolejnych dniach nastąpił wzrost ilości rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych do poziomu około 20-21 cząstek na sekundę. Co ciekawe, wkrótce potem nastąpił kolejny spadek – do poziomu około 15-16 cząstek na sekundę w dniach 15-16 listopada 2018. Następnie, w dniach 22-23 listopada sonda Voyager 2 notowała już zaledwie 8-9 cząstek niskoenergetycznych. Jest to dalszy wyraźny spadek w porównaniu z poprzednimi pomiarami. W tym samym czasie nastąpił wzrost notowanych cząstek wysokoenergetycznych do poziomu 2,3-2,4 cząstki na sekundę.

Poziom cząstek niskoenergetycznych rejestrowanych przez sondę Voyager 2 – stan na 9 grudnia 2018 / Credits – NASA, JPL
W ciągu kolejnego tygodnia sonda Voyager 2 zanotowała wyraźne zmiany w ilości rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych. W dniach 24-25 listopada sonda zanotowała najniższy dotychczas zarejestrowany poziom tych cząstek – minimalnie około 5 na sekundę. W kolejnych dniach doszło do wyraźnego wzrostu cząstek niskoenergetycznych: aż do poziomu około 11 cząstek na sekundę w dniu 28 listopada. Co ciekawe, 30 listopada poziom zanotowanych cząstek niskoenergetycznych spadł do około 8 cząstek niskoenergetycznych.
Na początku grudnia Voyager 2 zanotował dalszy spadek rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych. Dziewiątego grudnia poziom spadł do zaledwie 3 cząstek na sekundę. Jest to wyraźny spadek, bardzo blisko końcowych wartości zarejestrowanych przez sondę Voyager 1. Może to oznaczać, że Voyager 2 znajduje się już bardzo blisko heliopauzy.
Porównanie danych z Voyagerem 1

Voyager 1 – poziom rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych w ciągu 12 miesięcy – stan na 27 czerwca 2013 / Credits – NASA, JPL
W 2012 roku sonda Voyager 1 zanotowała łącznie trzy spadki cząstek niskoenergetycznych. Po dwóch z tych spadków nastąpił powrót do wcześniejszego wysokiego poziomu rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych. Dopiero po trzecim spadku poziom cząstek niskoenergetycznych pozostał na niskim poziomie, praktycznie bez zmian do dziś. Jest możliwe, że podobne zmiany zostaną zarejestrowane przez sondę Voyager 2, choć warto tu dodać, że zanotowany 9 grudnia 2018 najniższy poziom cząstek niskoenergetycznych jest niższy niż w przypadku dwóch spadków zarejestrowanych przez sondę Voyager 1. Może to sugerować, że kształt heliopauzy w przestrzeni, którą przemierza Voyager 2 jest nieco inny niż w przypadku tej, przez którą w 2012 roku przeleciała sonda Voyager 1.
Oczywiście, nasza wiedza na temat heliopauzy jest dość ograniczona i obecnie zarejestrowane zmiany mogą być tylko chwilowe, bez powiązania z granicą Układu Słonecznego. Aktualnie (stan na 10 grudnia 2018) sonda Voyager 2 znajduje się około 119,38 jednostki astronomicznej od Słońca. Jeszcze w 2015 roku naukowcy uważali, że Voyager 2 dotrze do heliopauzy około 2022 roku. Stało się to jednak 3-4 lata wcześniej.
Misja międzygwiezdna sond Voyager jest komentowana w wątku na Polskim Forum Astronautycznym.
(NASA)