Voyager 2 – zmiana natężenia cząstek energetycznych

0

Na początku listopada nastąpiła skokowa zmiana w ilości zmierzonych nisko i wysokoenergetycznych mierzonych przez sondę Voyager 2. Czy ta sonda zbliża się do granicy naszego Układu Słonecznego?

W lipcu i sierpniu 2012 roku sonda Voyager 1 zarejestrowała znaczne zmiany w natężeniu rejestrowanych nisko i wysokoenergetycznych cząstek. Sonda Voyager 1 porusza się szybciej niż Voyager 2, stąd właśnie prognozowano, że ona zarejestruje szybciej zmieniające się poziomy rejestrowanych cząstek. Te zmiany były sygnałem zbliżającej się “granicy” pomiędzy Układem Słonecznym a przestrzenią międzygwiezdną (ta granica nosi nazwę heliopauza). Źródłem cząstek niskoenergetycznych jest nasze Słońce, a wysokoenergetycznych różne źródła w naszej Galaktyce. Obserwując zmiany w poziomach występującego natężenia tych cząstek można otrzymać częściowy dowód na opuszczenie Układu Słonecznego.

Voyager 1 przekracza granicę Układu Słonecznego (2012)

Poziom rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych przez sondę Voyager 1 - stan na 27 czerwca 2013 / Credits - NASA, JPL

Poziom rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych przez sondę Voyager 1 – stan na 27 czerwca 2013 / Credits – NASA, JPL

W sumie Voyager 1 zanotował “wydarzenia” związane ze zmianą ilości rejestrowanych cząstek. Dwa z nich, z 28 lipca i 15 sierpnia 2012, były chwilowe. W ich trakcie, na przestrzeni zaledwie kilkudziesięciu godzin, zanotowano dramatyczny spadek ilości wykrywanych cząstek niskoenergetycznych przy jednoczesnym wzroście ilości cząstek wysokoenergetycznych. Wówczas wartości spadły z poziomu około 25 do zaledwie 8-10 cząstek niskoenergetycznych na sekundę. Po kilkudziesięciu godzinach nastąpił powrót do poprzedniego poziomu ilości rejestrowanych cząstek.

Trzecie wydarzenie tego typu rozpoczęło się 26 sierpnia 2012 roku. To wydarzenie miało i nadal ma zupełnie inny wygląd od dwóch poprzednich – tym razem ilość rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych spadła do około 2 cząstek na sekundę i pozostała na tym poziomie. W tym samym czasie ilość rejestrowanych cząstek wysokoenergetycznych wzrosła, także do poziomu około 2 cząstek na sekundę. Od tego czasu sytuacja się nie zmieniła – stosunek rejestrowanej ilości cząstek niskoenergetycznych do tych wysokoenergetycznych pozostaje na poziomie około 1:1 (wcześniej było to około 20:1).

W momencie tych wydarzeń Voyager 1 znajdował się w odległości około 120 jednostek astronomicznych od Słońca. Dokładną wartością przekroczenia heliopauzy (26 sierpnia 2012) jest 121,7 jednostki astronomicznej.

Voyager 2 – zmiany w natężeniu rejestrowanych cząstek energetycznych (2018)

Spadek ilości rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych przez sondę Voyager 2 - stan na 9 listopada 2018 / Credits - NASA, JPL

Spadek ilości rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych przez sondę Voyager 2 – stan na 9 listopada 2018 / Credits – NASA, JPL

Sześć lat później być może Voyager 2 zbliża się do tej granicy Układu Słonecznego. Od piątego listopada 2018 notowany jest wyraźny spadek rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych. Jak na razie poziom spadł z ok 25-26 cząstek na sekundę do około 19 cząstek na sekundę w dniu 9 listopada i 17 cząstek w dniu 10 liatopada. Temu spadkowi towarzyszy wzrost rejestrowanych cząstek wysokoenergetycznych: z około 2,1 cząstki na sekundę do około 2,2 cząstki na sekundę.

Jeśli rzeczywiście sonda Voyager 2 zbliża się do heliopauzy, wówczas można się spodziewać zmian podobnych do tych, które zostały zarejestrowane przez Voyagera 1. Oznacza to, że Voyager 2 w ciągu najbliższych tygodni powinien zanotować bardzo dużą zmienność w ilości rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych, a następnie spadek aż do wartości rzędu 2 cząstek na sekundę.

Spadek ilości rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych przez sondę Voyager 2 - stan na 10 listopada 2018 / Credits - NASA, JPL

Spadek ilości rejestrowanych cząstek niskoenergetycznych przez sondę Voyager 2 – stan na 10 listopada 2018 / Credits – NASA, JPL

Oczywiście, nasza wiedza na temat heliopauzy jest dość ograniczona i obecnie zarejestrowane zmiany mogą być tylko chwilowe, bez powiązania z granicą Układu Słonecznego. Aktualnie (stan na 10 listopada 2018) sonda Voyager 2 znajduje się około 119,06 jednostki astronomicznej od Słońca. Jeszcze w 2015 roku naukowcy uważali, że Voyager 2 dotrze do heliopauzy około 2022 roku. Jest więc możliwe, że w tej chwili obserwujemy jedynie lokalne “zaburzenia”, ale wciąż w przestrzeni wyznaczanej przez nasze Słońce. Niemniej jednak najbliższe kilka tygodni zapowiada się bardzo ciekawie dla naukowców monitorujących dane z sond Voyager!

Trajektoria lotu sondy Voyager 2 poprzez Układ Słoneczny / Credits – NASA

Misja międzygwiezdna sond Voyager jest komentowana w wątku na Polskim Forum Astronautycznym.

(NASA)

Comments are closed.