Raport z katastrofy Antaresa opublikowany

1

NASA opublikowała niezależny raport opisujący przyczyny katastrofy rakiety Antares 130 z 28 października 2014 roku.  

Koniec października 2014 roku to zły czas dla astronautyki. Oprócz katastrofy pojazdu SpaceShipTwo (31.10.2014) doszło także do eksplozji rakiety Antares podczas startu. Do tej katastrofy doszło 28 października 2014 roku. Wraz z rakietą został utracony bezzałogowy pojazd zaopatrzeniowy Cygnus, 2200 kg zaopatrzenia i wyposażenia dla Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) oraz 29 zminiaturyzowanych satelitów typu CubeSat. Ta misja nosiła oznaczenie Orb-3.

Eksplozja rakiety Antares-130, 28 października 2014

Eksplozja rakiety Antares-130, 28 października 2014 / Credit: NASA

Początek nieudanego lotu przebiegał prawidłowo. Po słowach komentatora NASA „główne silniki na 108% ciągu, orientacja prawidłowa” (“Main engines at 108 percent, attitude nominal”), około 15 sekund po starcie, ogień wylotowy z rakiety powiększył się, a zaraz potem rakieta eksplodowała. Szczątki rakiety spadły w pobliżu wyrzutni startowej (Mid-Atlantic Regional Spaceport na wyspie Wallops), powodując pewne zniszczenia infrastruktury.

Lot rakiety Antares 130, zakończony katastrofą / Credit: NASA TV, michieliosios

Wkrótce po katastrofie rozpoczęła pracę komisja, która miała zidentyfikować okoliczności katastrofy. W kwietniu tego roku informowaliśmy o postępach prac tej komisji. Raport, zakończony 9 października 2015 roku, został opublikowany przez NASA.

Dwa silniki AJ26 pierwszego stopnia rakiety Antares / Credits - NASA, Orbital

Dwa silniki AJ26 pierwszego stopnia rakiety Antares / Credit: NASA, Orbital

Dochodzenie wskazuje, że prawdopodobną przyczyną utraty Antaresa 130 była eksplozja wewnątrz jednego z dwóch silników pierwszego stopnia. Te silniki, o oznaczeniu AJ26, to zmodyfikowana wersja rosyjskich silników NK-33, zaprojektowanych w latach 60. XX wieku dla wielkiej radzieckiej rakiety N-1. Według komisji badającej okoliczności katastrofy, prawdopodobnie do eksplozji doszło w turbopompie ciekłego tlenu. Ta eksplozja nastąpiła prawdopodobnie wskutek zetknięcia części ruchomych i nieruchomych.

Eksplozja uszkodziła drugi silnik AJ26 pierwszego stopnia rakiety Antares. W konsekwencji, rakieta utraciła ciąg i opadła w okolice wyrzutni startowej.

Silnik AJ26 i jego turbopompy / Credits - NASA

Silnik AJ26 i jego turbopompy / Credit: NASA

Nie udało się jednoznacznie określić konkretnej przyczyny katastrofy. Komisja uważa, że eksplozja w turbopompie mogła nastąpić wskutek jednego z poniższych zdarzeń:

  • Niewystarczająca wytrzymałość elementów turbopompy,
  • Obcy przedmiot, który znalazł się wewnątrz turbopompy,
  • Defekt w produkcji turbopompy.

Komisja ustaliła także, że praca turbopompy silnika AJ26 jest skomplikowana i ma nie-liniową charakterystykę. Zestaw sensorów w silniku okazał się być niewystarczający. Komisja ustaliła także, że możliwość przypadkowego znalezienia się obcego przedmiotu wewnątrz turbopompy albo jej złe wykonanie jest także prawdopodobne.

W wyniku dochodzenia komisja ustaliła, że NASA nie powinna korzystać w przyszłości z rakiet opartych o silniki AJ26. Aktualnie firma Orbital ATK (producent rakiety Antares) prowadzi prace zmierzające ku zamianie silnika AJ26 na RD-181 (także rosyjskiej produkcji). Komisja zarekomendowała, że proces integracji tego silnika z rakietą Antares (w wersji 200/300) powinien być odpowiedniej jakości, z odpowiednią ilością sensorów oraz ograniczający możliwość dostania się niepożądanych obiektów.

Jeszcze w 2014 roku firma Orbital ATK ogłosiła, że kolejny lot pojazdu Cygnus (oznaczenie Orb-4) na ISS zostanie wykonany dzięki rakiecie Atlas V. W międzyczasie Orbital ATK zakończy prace nad nową wersją rakiety Antares, już z silnikami RD-181. Start Orb-4 na rakiecie Atlas V jest planowany aktualnie na 3 grudnia 2015. Natomiast pierwszy start nowej wersji rakiety Antares z pojazdem Cygnus planowany jest aktualnie na maj 2016 roku.

Nieudany lot rakiety Antares 130 z 28 października 2014 jest komentowany w wątku na Polskim Forum Astronautycznym.

Inne ujęcia na eksplozję rakiety Antares 130 / Credit: Elliot Severn / Peter Greenwood / Zero-g News

(NASA)

Jeden komentarz