Jak typowy jest nasz Układ Słoneczny w porównaniu z innymi układami planetarnymi?
Ludzkość poznała już prawie dwa tysiące planet pozasłonecznych oraz kilka tysięcy kandydatów, które czekają na potwierdzenie. Wśród nich znajduje się wiele obiektów różnego rodzaju – od wielkich masywnych gazowych gigantów, z których wiele krąży ekstremalnie blisko swych gwiazd macierzystych, aż po małe skaliste obiekty, mniejsze od Ziemi. Ta duża liczna już znanych egzoplanet pozwala na pierwsze spojrzenie z innej perspektywy na nasz Układ Słoneczny i porównanie z różnymi układami planetarnymi.Jak typowy jest zatem nasz układ planetarny? Okazuje się, że poza dwoma cechami, nasz Układ Słoneczny wydaje się być całkiem typowy. Przede wszystkim masy gazowych gigantów wydają się być typowe. Wiek Układu Słonecznego też jest typowy: są układy starsze jak i młodsze.
Grafika przedstwiająca małą oceaniczną egzoplanetę z niewielką ilością chmur / Credits – K. Kanawka, Kosmonauta.net
Nasz Układ Słoneczny ma pewne cechy wyróżniające. Przede wszystkim brak u nas planet krążących blisko Słońca: nie istnieje u nas żaden “gorący Jowisz”. Ponadto, w Układzie Słonecznym nie ma żadnego obiektu typu “super-Ziemia”, czyli planety kilka razy masywniejszej od naszej “Błękitnej Kropki”. Ten brak “super-Ziemi” jest dla naukowców zastanawiający i może być wskazówką, że w przeszłości taki obiekt istniał w naszym Układzie Słonecznym.
Wiele poznanych układów planetarnych posiada egzoplanety o bardzo ekscentrycznych orbitach. W przypadku Układu Słonecznego ekscentryczność orbit wszystkich planet jest relatywnie niewielka. Nie wiadomo jeszcze jak typowe są układy planetarne składające się z wielu planet, w których ekscentryczność orbit jest niewielka. Z drugiej strony – układy z pojedynczym masywnym gigantem o ekscentrycznej orbicie są łatwo wykrywalne przy użyciu współczesnych technik obserwacyjnych. Natomiast inne, bardziej “normalne”układy planetarne, z pewnością wciąż czekają na odkrycie.
Potencjalny wygląd HD 145934 b – gazowy gigant z dwoma dużymi księżycami, z których jeden jest w całości pokryty oceanem / Credits – K. Kanawka, kosmonauta.net
W najbliższych latach astronomowie, oprócz egzoplanet, będą poszukiwać egzoksiężyców. Duże księżyce gazowych gigantów prawdopodobnie są już w zasięgu współczesnych technik obserwacyjnych, jednak jeszcze nie wykryto żadnego takiego obiektu. Niektóre z takich egzoksiężyców mogą być większe i masywniejsze od Ziemi – inne z kolei mogą być księżycowymi odpowiednikami naszej planety.
(Rebecca G. Martin and Mario Livio, Apl)
Jeden komentarz
Taki ciekawy temat, a taki krótki artykuł!
Swoją drogą dziwne by było, gdyby nasz system był “typowy pod każdym względem”, czyli nie odbiegałby niczym szczególnym od przeciętnej galaktycznej. W końcu każdy z nowo-poznawanych układów również ma w sobie coś szczególnego, co wyróżnia go od innych.