Księżyc: wyjaśnienie istnienia wirowych struktur

0

Naukowcy z Brown University, przy użyciu zaawansowanych modeli i symulacji komputerowych, wysnuli hipotezę o pochodzeniu tajemniczych, jasnych wirów i wstęg na Księżycu. Ich pochodzenie wiąże się z kometami.

Wiry są obiektem debaty astronomicznej już od wielu lat. Są tworami wielkoskalowymi, mogą rozciągać się na tysiące kilometrów na powierzchni Księżyca. Stąd, niektóre z nich, znane są także astronomom amatorom, przykładowo obszar Reiner Gamma, który rozciąga się na 70 kilometrów (zdjęcie poniżej).

Obszar Reiner Gamma. Credits: NASA/LRO

Obszar Reiner Gamma. Credits: NASA/LRO

W latach 70-tych XX wieku powiązano je z anomaliami magnetycznymi. Naukowcy wysunęli hipotezę, że te nieregularne obszary reprezentują powierzchnię, pod którą pozostało szczątkowe pole magnetyczne Księżyca. Pole to osłabia napływ naładowanych cząstek wiatru słonecznego, przez co zachodzi między nimi a regolitem mniejsza interakcja i materiał powierzchniowy nie ciemnieje tak jak w miejscach, gdzie pole magnetyczne nie występuje.

Później, jeden z badaczy zaangażowanych w aktualne badania, Peter Schultz, wysnuł hipotezę, że jasne obszary są pochodną interakcji kometarnej komy z materiałem powierzchniowym. Na filmach z lądowania statków Apollo zobaczył, że gaz z lądowników oddziałuje z materiałem powierzchniowym – wywiewając go. W ten sposób doszedł do wniosku, że podobne działanie może mieć impakt niewielkich komet, których gazowa otoczka oddziałuje z cząstkami regolitu, rozrzucając je w fantazyjne wiry. Przy tego typu zjawiskach, obszar wirów może sięgać wielu tysięcy kilometrów.

Rozwiane cząstki ustawiają się względem obserwatora pod takim kątem, że ich powierzchnia wydaje się jaśniejsza.

Hipoteza kometarnego pochodzenia wirów wspiera także tą, związaną z polem magnetycznym. Cząstki bogate w żelazo (czy to w komecie, czy na Księżycu) są przy zderzeniu gwałtownie nagrzewane oraz studzone i w ten sposób wiążą w swoim wnętrzu „zamrożone” pole magnetyczne obecne w trakcie impaktu. To pole może pochodzić bezpośrednio z dawnych dziejów Księżyca lub z naładowanych przez wiatr słoneczny cząstek na powierzchni komety.

Naukowcy są pewni swojego modelu i podkreślają, że opisuje on najbardziej prawdopodobną przyczynę występowania wirów na powierzchni Księżyca – upadki komet. Jednakże nadmieniają także, że definitywne zamknięcie dyskusji może zostać osiągnięte tylko w jeden sposób: poprzez badania terenowe na Księżycu.

Źródło: Brown University

Comments are closed.