Astronomom udało się potwierdzić istnieje układu planetarnego w odległości zaledwie 21 lat świetlnych od Ziemi. Jedna z egzoplanet jest z pewnością skalista.
W ostatnich latach, wskutek rozwoju technologii i technik obserwacyjnych, astronomom udaje się odkrywać i potwierdzać istnienie coraz mniejszych planet pozasłonecznych. W tej chwili (stan na lipiec 2015) najmniejsza znana egzoplaneta jest wielkości Merkurego. Jest oczywiste, że małe skaliste obiekty planetarne są powszechne we Wszechświecie.Astronomom udało się potwierdzić istnienie czterech małych egzoplanet w układzie HD 219134. Dwie z nich są obiektami typu “super-Ziemia”, czyli masywniejszymi od naszej planety, ale lżejszymi od małych gazowych gigantów, takich jak Uran czy Neptun. Natomiast dwa pozostałe obiekty są prawdopodobnie lekkimi gazowymi gigantami. Układ HD 219134 znajduje się zaledwie 21 lat świetlnych od Ziemi, w gwiazdozbiorze Kasjopei.
Możliwy wygląd HD219134 b – jałowy glob, być może częściowo stopiony, z wulkanami. Po nocnej stronie widać rozżarzoną lawę. / Credits – NASA, JPL, Caltech
Najlepiej poznaną planetą w tym układzie jest HD 219134b. Jest to obiekt o masie około 4,5 raza większej od Ziemi i średnicy około 1,6 raza większej od średnicy naszej planety. HD 219134b krąży bardzo blisko swojej gwiazdy i prawdopodobnie jest jałowym globem. Gęstość HD 219134b została oszacowana na około 6 gramów na centymetr sześcienny. Dla porównania gęstość naszej planety to 5,5 grama na centymetr sześcienny. Jest to najmniejszy znany obecnie obiekt skalisty, w którym potwierdzono gęstość, co zawdzięczamy kosmicznemu teleskopowi Spitzer. HD 219134b krąży dookoła swej gwiazdy z czasem zaledwie 74 godzin.
HD 219134b prawdopodobnie jest jałową planetą, być może częściowo stopioną. Z uwagi na dużą masę, jest możliwe, że na tej egzoplanecie występują bardzo aktywne wulkany.
W układzie HD 219134 krążą jeszcze trzy inne egzoplanety. Jedna z nich to HD 219134d, która jest typu “super-Ziemia” o masie około 2,7 masy Ziemi. Prawdopodobnie jest to skalisty obiekt, jednakże nie ma jeszcze ostatecznego potwierdzenia. HD 219134d krąży wokół gwiazdy z czasem około 47 dni.
Dwie pozostałe egzoplanety mają większą masę: jedna z nich (HD 219134c) ma masę około 9 razy większą od Ziemi, a druga (HD 219134e) około 62 razy większą od naszej planety. HD 219134c krąży wokół gwiazdy z czasem około 175 godzin, zaś HD 219134e krąży stosunkowo daleko od swej gwiazdy, w odległości około 2,1 jednostki astronomicznej z czasem około 1200 dni. Masa HD 219134c przebiega blisko potencjalnej granicy pomiędzy obiektem skalistym, a gazowym.
Układ HD 219134 można w pewnym sensie nazwać “miniaturowym”, gdyż odkryte mniejsze egzoplanety krążą bardzo blisko swej gwiazdy. Jest on jednak w pewnym sensie podobny do Układu Słonecznego: małe egzoplanety krążą bliżej gwiazdy, a dalej znajduje się gazowy gigant. Jak na razie udało się wykryć tranzyt na tle gwiazdy jedynie dla egzoplanety HD 219134b, co pozwoliło na wyznaczenie promienia. Jest jednak możliwe, że pozostałe obiekty planetarne w tym układzie też tranzytują. Jeśli uda się wykryć tranzyt pozostałych egzoplanet tego układu, wówczas lepiej poznamy naturę HD 219134, co może rzucić nowe światło na powstanie i ewolucję układów planetarnych we wczesnym Wszechświecie.
Lokalizacja HD219134 w gwiazdozbiorze Kasjopei / Credits – NASA
(CFA)
