Czwartego października przy Centrum Badań Kosmicznych PAN w Borówcu odbyła się jubileuszowa, dziesiąta szkółka techniczna fundacji Copernicus Project.
Wydarzenie to ma na celu propagowanie wśród szkół i uczelni wyższych zarówno teoretycznej jak i praktycznej wiedzy o kosmosie i astronautyce, jak i udostępnianie platformy eksperymentalnej poprzez loty balonów do stratosfery, czyli tam, gdzie znaczna część atmosfery jest już za nami a warunki przypominają te panujące w kosmosie.
“Pan Stanisław – czyli szkoła w kosmosie” – Pod takim hasłem kryje się projekt realizowany wśród uczniów Gimnazjum nr 1 w Lęborku, którego celem jest znalezienie rozwiązania coraz poważniejszego dziś problemu utylizacji śmieci w kosmosie, wypromowanie polskiej edukacji za granicą oraz poszerzanie wiedzy i kompetencji uczniów w dziedzinie fizyki i szeroko pojętej wiedzy o przestrzeni kosmicznej. W tym celu podjęto współpracę ze szkołą a USA, firmą Microsoft oraz placówkami naukowymi jak CBK PAN, umożliwiając w ten sposób uczniom realizację głównego celu – budowę satelity i umieszczenie go na orbicie – poprzez warsztaty, wykłady czy eksperymenty stratosferyczne.
Punktami centralnymi programu były loty dwóch balonów wynoszących głównie zasobniki z eksperymentami biologicznymi, model satelity zawierający pryzmaty do prezentacji pomiarów laserowych CBK PAN, aparaturę telemetryczno-pomiarową Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie oraz systemy lokalizacyjne fundacji Copernicus Project.
Start balonu stratosferycznego / Credits – Daniel Kaczmara
Pierwszy balon, z największym ładunkiem oderwał się od ziemi o godzinie 12 i po osiągnięciu ponad 30km został zdalnie odcięty przez obsługę. Urządzenia pokładowe po miękkim lądowaniu już w niecałe trzy godziny po starcie zostały podjęte jedynie 30km od miejsca uwolnienia.
Niemal wszystkie systemy wciąż działały po odebraniu z rąk ekipy poszukiwawczej a jedna z kamer zarejestrowała nie tylko lądowanie, lecz także moment podjęcia. Przeżyła również większość mikroorganizmów.
Ponadto analiza zebranych danych oraz filmu pozwoliła oszacować maksymalną chwilową prędkość opadania tuż po odcięciu ponad 300km na godzinę! Dodatkowo umożliwiła dostrzeżenie momentu przejścia przez tropopauzę – cienką warstwę atmosfery oddzielającą stratosferę od troposfery w której żyjemy.
Pełne, (lecz skrócone o mało interesujące fragmenty) nagranie lotu balonu stratosferycznego z terenu CBK PAN w Borówcu dnia 4 października 2014 / Credits – Daniel Kaczmara
Pomiędzy lotami do granic atmosfery młodsi uczestnicy (i nie tylko) dzięki warsztatom Polskiego Towarzystwa Rakietowego mieli okazję nie tylko podziwiać, ale też zbudować i przetestować w akcji swoją własną rakietę oraz obserwować w locie zaawansowane, rozwojowe drony VIRTUS firmy WB Electronics.
Nocny start i próba “ustrzelenia” laserem gondoli / Credits – Daniel Kaczmara
O godzinie 20 nastąpił nocny start drugiego balonu zawierającego ponownie mikroorganizmy oraz model satelity, w który celowano ze specjalnego lasera stacji obserwacyjnej CBK PAN.
Co wytrwalsi próbowali w czasie lotu trafić w odbłyśnik własnym laserem, co przy wznoszeniu ponad 6m/s nie było łatwym zadaniem.
Co ciekawe, ze względu na o wiele niższą temperaturę nie powiodło się zdalne uwolnienie od balonu nośnego. Pozwoliło to na wzniesienie się tym razem do wysokości ponad 33km a dzięki dobrym warunkom pogodowym eksperymenty odzyskano powtórnie w niewielkiej odległości od miejsca startu.
(CP, Daniel Kaczmara)
