Chang’e 3 udanie wylądował na Księżycu! W tym artykule relacjonujemy “na żywo” wszystkie wydarzenia związane z pierwszym od 37 lat miękkim lądowaniem na Srebrnym Globie.
Godzina 23:59 CET (14.12.2013)
14 grudnia 2013 roku doszło do historycznego lądowania pierwszej chińskiej misji bezzałogowej na powierzchni Księżyca. Lądownik dzisiaj o godzinie 14:11 CET osiadł pomyślnie w północnym rejonie Morza Deszczów. Dzięki pomyślnemu lądowaniu po kilku godzinach ze specjalnej rampy na powierzchnię mógł zjechać łazik Yutu, który już niebawem rozpocznie zaplanowane na 3 miesiące badania Srebrnego Globu za pomocą dedykowanych instrumentów. Na tym wpisie kończymy tę relację. Dziękujemy za odwiedziny i zapraszamy ponownie. Postępy misji Chang’e 3 będą regularnie opisywane w naszym portalu informacyjnym.
Godzina 22:19 CET (14.12.2013)
Telewizja CCTV prezentuje pierwszą jazdę łazika po powierzchni Srebrnego Globu.
Godzina 22:17 CET (14.12.2013)
Okazuje się, że łazik został umieszczony na powierzchni Księżyca około 18:00-20:00 CET, czyli po zakończeniu przygotowań opisanych nieco wcześniej w tej relacji.
Godzina 22:03 CET (14.12.2013)
Za chwilę zacznie się relacja z operacji umieszczenia łazika Yutu na powierzchni Księżyca.
Godzina 20:20 CET (14.12.2013)
W galerii umieściliśmy grafikę pokazującą miejsce lądowania misji Chang’e 3. Obszar potencjalnego miejsca lądowania tej misji rozpościera się od widocznej po lewej Zatoki Tęcz do aktualnego miejsca pobytu lądownika z łazikiem na Morzu Deszczów. Do lądowania doszło w prawej części tego obszaru z uwagi na decyzję Chińczyków o zejściu z orbity za pierwszą możliwą sposobnością.
Godzina 19:59 CET (14.12.2013)
Pomiędzy momentem lądowania, a zjazdem łazika z platformy, powinna mieć miejsce seria procesów umożliwiająca działalność łazika Yutu na powierzchni Księżyca. W kolejności chronologicznej wygląda to najprawdopodobniej następująco:
- odpalenie specjalnych ładunków zwalniających koła łazika od platformy lądownika,
- rozłożenie paneli słonecznych łazika,
- rozłożenie masztu oraz wykonanie pełnej panoramy okolicy lądowania,
- przecięcie “pępowiny” łączącej łazik z lądownikiem,
- rozłożenie rampy zjazdowej z lądownika,
- najechanie łazika Yutu na rampę oraz zjazd na powierzchnię Księżyca,
- oddalenie się na odległość umożliwiającą nawiązanie bezpośredniej komunikacji z Ziemią (rampa poprowadzi łazik w kierunku miejsca, z którego komunikacja ta nie będzie możliwa z uwagi na zasłaniający Ziemię lądownik).
- nawiązanie komunikacji z Ziemią.
Jeśli manewr zjazdu się powiedzie, to w następnych godzinach można liczyć m.in. na sesję zdjęciową z udziałem lądownika i łazika.
Godzina 18:01 CET (14.12.2013)
Za około cztery godziny łazik Yutu powinien znaleźć się na powierzchni Księżyca. Z dostępnych informacji wynika, że chińska stacja CCTV będzie transmitować to wydarzenie, także w języku angielskim.
Godzina 16:11 CET (14.12.2013)
Agencja Xinhua pokazała zdjęcie powierzchni wykonane przez Chang’e 3. Publikujemy w galerii artykułu.
Godzina 15:45 CET (14.12.2013)
Według nieoficjalnej informacji łazik znajdujący się na lądowniku zostanie umieszczony na powierzchni Księżyca w przeciągu najbliższych godzin, ponieważ o 22:00 CET rozpocząć się ma transmisja z tego etapu misji. Podobnie jak samo lądowanie, wydarzenie będzie transmitowane przez CCTV.
Godzina 15:06 CET (14.12.2013)
Poniżej prezentujemy zapis z lądowania Chang’e 3 na Księżycu. Kamera obserwująca lądowanie ma rozdzielczość 1024×1024 piksele i nagrała lądowanie z prędkością 10 klatek na sekundę. Zdjęcia z tej kamery zostaną przesłane na Ziemię prawdopodobnie w ciągu kilkunastu najbliższych godzin lub kilku dni. Podczas lądowania sonda wysłała jedynie kilka zdjęć.
{youtube}ITBIXawptvo{/youtube}
Lądowanie Chang’e 3 na Księżycu / Credits – CCTV
Godzina 15:01 CET (14.12.2013)
50 minut od lądowania Chang’e 3 na Ksieżycu. Chińskie media postanowiły przybić niewielką szpilkę Amerykanom i przypomnieć obecną dość nieciekawą sytuację amerykańskiej agencji NASA.
Zakończyła się relacja w chińskiej telewizji. Łazik powinien być umieszczony na powierzchni Księżyca w ciągu najbliższych 4-5 godzin. Nasza relacja będzie nadal prowadzona.
Godzina 14:49 CET (14.12.2013)
Dokładny moment lądowania Chang’e 3: godzina 14:11 CET i 18,695 sekundy.
Godzina 14:41 CET (14.12.2013)
Warto tu dodać, że na orbicie wokół Ksieżyca od ponad 4 lat krąży amerykańska misja Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO). Jest bardzo prawdopodobne, że w ciągu kilku najbliższych dni LRO sfotografuje Chang’e 3.
Godzina 14:37 CET (14.12.2013)
Do lądowania Chang’e 3 doszło w rok i jeden dzień po przelocie chińskiej sondy Chang’e 2 obok planetoidy 4179 Toutatis.
Godzina 14:28 CET (14.12.2013)
Trwa sprawdzanie systemów pokładowych lądownika, jednak wszystko wskazuje na to, że lądowanie było perfekcyjne.
Godzina 14:22 CET (14.12.2013)
Rozkładanie paneli słonecznych Chang’e 3 zakończone poprawnie. Lądownik jest już z nich zasilany.
Godzina 14:16 CET (14.12.2013)
Lądowanie Chang’e 3 nastąpiło nie na Zatoce Tęcz, lecz na pobliskim Morzu Deszczów. Obszar lądowania Chang’e 3 rozciągał się od Zatoki Tęcz do Morza Deszczów.
Godzina 14:13 CET (14.12.2013)
Chang’e 3 na Ksieżycu! Pierwsze od 37 lat miękkie lądowanie na Srebrnym Globie udane!
Godzina 14:10 CET (14.12.2013)
Chang’e 3 przesłał pierwsze zdjęcie powierzchni Księżyca.
Godzina 14:04 CET (14.12.2013)
Schodzenie z orbity ma trwać do około 14:12 CET.
Godzina 14:01 CET (14.12.2013)
Chang’e 3 schodzi z orbity!
Godzina 13:52 CET (14.12.2013)
Łazik księżycowy Yutu ma pracować na powierzchni Srebrnego Globu przez około 3 miesiące a lądownik Chang’e 3 – przez około rok.
Godzina 13:46 CET (14.12.2013)
Kolejną kwestią, którą Chińczycy podkreślają to automatyczne lądowanie Chang’e 3 na powierzchni Srebrnego Globu, bez ingerencji ze strony Ziemi. Chińczycy tutaj podkreślają rozwój technologii oraz długi program rozwojowy, który nastąpił przed startem tej misji.
Godzina 13:36 CET (14.12.2013)
Chińczycy podkreślają, że lądownik Chang’e 3 będzie pierwszym księżycowym lądownikiem, który będzie mógł także wypełniać rolę obserwatorium astronomicznego. Ponadto, podkreśla się zainstalowanie radaru na pokładzie lądownika. Lądownik ma masę ponad 1200 kg – jest to duża konstrukcja.
Godzina 13:30 CET (14.12.2013)
70 minut do lądowania. Jak na razie nie ma doniesień o stanie misji oraz ewentualnych zmianach w terminarzu lądowania.
Godzina 13:26 CET (14.12.2013)
Chińskie media mocno podkreślają, że to pierwsze miękkie lądowanie na Księżycu od 37 lat a Chiny (jeśli się uda) zostaną trzecim państwem, których obiekt będzie pracować na powierzchni Srebrnego Globu.
Godzina 13:12 CET (14.12.2013)
Od momentu zainicjowania procedury, lądowanie ma potrwać około 720 sekund.
Godzina 13:10 CET (14.12.2013)
Planowany czas “życia” lądownika na powierzchni Księżyca wynosi około roku, przy czym łazik powinien prowadzić prace przez okres około 3 miesięcy. Największą przeszkodą dla urządzeń funkcjonujących w środowisku księżycowym – a więc także dla misji Chang’e 3 – jest niezwykle długa, dwutygodniowa noc, podczas której oba zarówno lądownik jak i łazik wejdą w tryb oszczędzania energii i będą zmuszone wytrzymać bardzo niskie temperatury.
Godzina 13:02 CET (14.12.2013)
Według zapowiedzi lądownik Chang’e 3 powinien znaleźć się na powierzchni Srebrnego Globu w ciągu najbliższej godziny. Komentarz “na żywo” jest prowadzony również na stronach Polskiego Forum Astronautycznego.
Godzina 13:00 CET (14.12.2013)
CCTV rozpoczyna transmisję z wydarzenia.
Godzina 12:40 CET (14.12.2013)
Co ciekawe – planowana transmisja ma rozpocząć się o godzinie 13:00 CET a zakończyć się o 15:00 CET. Jeśli sam moment lądowania ma mieścić się w tym przedziale czasu, oznaczałoby to, że niepotwierdzone dotąd informacje o możliwym “przyziemieniu” o godzinie 14:40 CET mogą okazać się prawdą.
Godzina 12:35 CET (14.12.2013)
Według najnowszych informacji, transmisja z lądowania sondy Chang’e 3 rozpocznie się o godzinie 13:00 CET. Przebieg operacji będzie można oglądać dzięki transmisji internetowej chińskiej telewizji CCTV.
Godzina 12:20 CET (14.12.2013)
Za nieco ponad godzinę rozpocznie się rejestracja sygnałów pochodzących z pojazdu, przy pomocy europejskiej sieci Estrack (już po rozpoczęciu procedury lądowania) i potrwa planowo do godziny 19:30 CET. Wysoka precyzja pomiarów pomoże naukowcom chińskim w opracowaniu dokładnej dokumentacji trajektorii, po której poruszał się lądownik, oraz pozwoli na określenie miejsca lądowania w Zatoce Tęcz. Odpowiedzialną stacją będzie należący do ESA obiekt położony w New Norcia, znajdujący się w Australii.
Godzina 12:05 CET (14.12.2013)
Pomimo wcześniejszych zapowiedzi CCTV nie rozpoczęła jeszcze transmisji z dzisiejszego lądowania sondy Chang’e 3.
Godzina 11:05 CET (14.12.2013)
Nieco ponad 5 godzin do lądowania Chang’e 3. Poniżej oficjalna zapowiedź ze strony chińskiej telewizji CCTV.
{youtube}b0By2XhM5fw{/youtube}
Zapowiedź ze strony chińskiej telewizji CCTV (prezenter popełnił błąd – 30 cm a nie 30 metrów) / Credits – CCTV
Godzina 01:10 CET (14.12.2013)
Za nieco ponad 15 godzin Chang’e 3 powinien wylądować na Księżycu. Lądowanie nastąpi w obszarze zwanym “Zatoka Tęcz” (Sinus Iridum). Jest to obszar powstały po uderzeniu dużego obiektu w Księżyc, który następnie został wypełniony lawą. W konsekwencji Zatoka Tęcz jest dość płaskim terenem, ze stosunkowo niewielką ilością kraterów – wydaje się to być jedno z „najbezpieczniejszych” miejsc do lądowania na Księżycu. Dość niedaleko w 1970 roku wylądował Łunochód 1.
Godzina 23:48 CET (13.12.2013)
Lądowanie Chang’e 3 ma przebiegać w trybie automatycznym, bez kontroli z Ziemi. Według różnych źródeł, Chang’e 3 jest wyposażony w radar oraz zestaw czujników na paśmie widzialnym. Dzięki nim Chang’e 3 będzie w stanie zlokalizować i ominąć przeszkody na powierzchni Srebrnego Globu. Ostatni etap lądowania ma być następujący: na wysokości około 4 metrów nad Księżycem silnik rakietowy Chang’e 3 zostanie wyłączony. Przyziemienie (“przyksiężycowienie”?) nastąpi z prędkością około 13 km/h.
Godzina 22:45 CET (13.12.2013)
Lądowanie Chang’e 3 będzie wyjątkowym wydarzeniem dla młodych pokoleń – ludzi, którzy nie pamiętają lub których nie było jeszcze na świecie w czasach, gdy człowiek stąpał po Księżycu i gdy jego powierzchnię przemierzały Łunochody. Warto tu zauważyć, że od 1976 roku, czyli od czasu ostatniego miękkiego lądowania na Srebrnym Globie, mogliśmy zobaczyć misje do lub nawet podróże po powierzchni wielu obiektów w Układzie Słonecznym.
Pomiędzy 1976 rokiem a dziś nastąpił szereg lądowań na Marsie. Nastąpiło lądowanie na powierzchni Tytana, wdarcie się próbnika w atmosferę Jowisza, lądowanie na planetoidzie oraz pobranie próbek z ogonu komety. Odbyły się także misje do wszystkich planet i wielu księżyców naszego Układu Słonecznego. Co więcej, jedna z wypraw – Voyager 1 – dotarła do przestrzeni międzygwiezdnej. W cieniu tych dokonań nasz Księżyc wydaje się być (pozornie) nieco “zapomniany”. Dlatego też lądowanie Chang’e 3 jest wyjątkowym wydarzeniem, które warto zobaczyć i komentować.
Godzina 20:50 CET (13.12.2013)
Zaczynamy relację! Już za około 19 godzin chińska misja Chang’e 3 powinna wylądować na Księżycu. Będzie to pierwsza próba miękkiego lądowania na Srebrnym Globie od 1976 roku.
Do lądowania powinno dojść pomiędzy 16:20 a 16:40 CET, choć niektóre źródła twierdzą, że lądowanie może nastąpić wcześniej, już około 14:40 CET. Jeśli wszystko się powiedzie, to około 21:00 – 23:00 CET łazik tej misji zostanie sprowadzony na powierzchnię Srebrnego Globu.
Misja Chang’e 3 rozpoczęła się 1 grudnia. Pięć dni później, 6 grudnia, doszło do wejścia Chang’e 3 na orbitę wokółksiężycową.
W tym artykule postaramy się podawać wszystkie informacje związane z misją Chang’e 3. Postaramy się także przedstawić parametry techniczne lądownika oraz łazika księżycowego.
Wyprawa Chang’e 3 jest komentowana na Polskim Forum Astronautycznym.
{module [346]}
