Sonda Chang’e 2 przesłała zdjęcia planetoidy 4179 Toutatis

0

Chińskiej sondzie Chang’e 2 udało się sfotografować planetoidę 4179 Toutatis. Co więcej, sonda Chang’e 2 przemknęła w odległości zaledwie 3,2 kilometra od tej planetoidy!

Planetoida 4179 Toutatis została odkryta w 1934 roku, jednak bardzo szybko obserwatoria astronomiczne utraciły ją z pola widzenia. Ponowne odkrycie tej planetoidy nastąpiło na początku 1989 roku – wtedy też wyznaczono orbitę tego obiektu.

Rozmiary 4179 Toutatis to około 4,5×2,4×1,9 km. Jest to stosunkowo mały obiekt, jednak wyraźnie większy od tych, które zwykle zbliżają się w okolice Ziemi – stąd też duże zainteresowanie tegorocznym przelotem.  Peryhelium tej planetoidy wynosi 0,935 jednostki astronomicznej, a aphelium – 4,13 jednostki astronomicznej. Planetoida 4179 Toutatis dokonuje jednego obrotu dookoła Słońca w nieco ponad 4 lata. Średnia gęstość tego obiektu została oszacowana na około 2,1 g/cm3.

4179 Toutatis często zbliża się do Ziemi i należy do grupy planetoid typu NEO (ang. Near Earth Object). Co więcej, ta planetoida należy do szczególnego podtypu o nazwie PHA (ang. Potentially Hazardous Asteroid), który obejmuje obiekty wystarczająco duże (średnica powyżej 100 metrów), by wywołać duże zniszczenia na Ziemi w przypadku potencjalnej kolizji. Szacuje się, że uderzenia obiektów z grupy PHA następują raz na około 10 tysięcy lat. Przewiduje się także, że jest około 3-6 tysięcy takich obiektów, a obecnie ludzkość wykryła i skatalogowała zaledwie 30% z nich.

Pomiędzy 1992 a 2008 rokiem nastąpiło łącznie pięć przelotów 4179 Toutatis w pobliżu Ziemi. We wrześniu 2004 roku ta planetoida zbliżyła się do naszej planety na odległość około 1,5 miliona kilometrów, czyli około 4 razy większej niż dystans pomiędzy Ziemią a Księżycem. Dzięki tym przelotom udało się dokładnie poznać charakterystykę orbity planetoidy – dziś wiemy już, że 4179 Toutatis nie stwarza żadnego zagrożenia dla Ziemi przynajmniej przez kolejne sześćset lat.

12 grudnia 2012 roku doszło do kolejnego przelotu tej planetoidy koło Ziemi. W momencie największego zbliżenia, które nastąpiło około godziny 07:40 CET, dystans pomiędzy naszą planetą a 4179 Toutatis wyniósł około 7 milionów kilometrów. Jest to odległość w przybliżeniu 18 razy większa odległość niż pomiędzy Ziemią a Księżycem.

Był to ostatni taki bliski przelot tej planetoidy na kolejne pięćdziesiąt lat, dlatego też zorganizowano kampanię obserwacyjną tej planetoidy, głównie za pomocą radioteleskopów, w celu otrzymania obrazów radarowych. Ponadto nastąpił przelot chińskiej sondy Chang’e 2, która pomiędzy 2010 a 2011 rokiem przebywała na orbicie księżycowej, do kwietnia tego roku w okolicach punktu L2 układu Ziemia-Słońce, a następnie skierowała się ku planetoidzie 4179 Toutatis.

Do przelotu sondy Change’2 nastąpiło 13 grudnia 2012 roku, około godziny 09:30 CET. Przelot był udany i dzień później Chiny opublikowały pierwsze zdjęcia z przelotu, które prezentujemy w galerii tego artykułu. Wraz z publikacją zdjęć Chiny oświadczyły, że ich Chang’e 2 zbliżyła się do 4179 Toutatis na minimalną odległość zaledwie 3,2 km, co przy prędkości przelotu jest bardzo wysoką precyzją.

Na opublikowanych zdjęciach widać nieregularny kształt planetoidy, zgodny z uzyskanymi wcześniej obrazami radarowymi. Do wykonania zdjęć użyto kamery inżynieryjnej sondy o niskiej rozdzielczości (prędkość przelotu nie pozwoliła na użycie podstawowej kamery misji), ale widać dużą ilość bloków skalnych na powierzchni 4179 Toutatis.

Tak bliski przelot Change’2 jest wynikiem dobrze znanej orbity 4179 Toutatis. Dzięki obserwacjom radarowym pozycja tej planetoidy jest znana z dokładnością kilku metrów, co ułatwiło planowanie misji stronie chińskiej. Niemniej jednak ten przelot można uznać za duży sukces misji Chang’e 2.

Strona chińska prawdopodobnie opublikuje jeszcze kilka zdjęć. Jedno z nich pokazała w chińskiej telewizji. Na zdjęciu widać powierzchnię planetoidy 4179 Toutatis z dużą małych kraterów.  Z pewnością także niebawem dojdzie do wstępnej analizy i korekty obrazów wykonanych przez sondę.

Misja Chang’e 2 jest komentowana w wątku na Polskim Forum Astronautycznym.

(PFA, CNSA)

4179 Toutatis okiem Change'2 / Credits - CNSA, Xinhuashidian

Comments are closed.