Ten artykuł będzie stale uzupełniany w miarę postępu prac. Zapraszamy do relacji z rosyjskiego spaceru kosmicznego EVA-31 na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, którego rozpoczęcie zaplanowane jest na 16:40 CEST (20.08.2012). Transmisję z wydarzenia będzie można oglądać na kanale NASA TV. Dodatkowe informacje na temat sposobów jej odbierania znajdują się na końcu tego artykułu.
Godzina 23:40 CEST (20.08.2012)
W czasie dzisiejszego spaceru wykonane zostały wszystkie zadania priorytetowe (relokacja wysięgnika Strela 2, wypuszczenie satelity Sfera, instalacja osłon przeciwmeteoroidowych na module Zwiezda). Poprawność i szybki czas ich wykonania pozwoliły na podjęcie dwóch zadań dodatkowych – zabrania do śluzy eksperymentu “Biorisk-MSN” oraz instalację elementów stabilizujących drabinkę przy śluzie Pirs.
Tym samym kończymy relację z dzisiejszego spaceru kosmicznego. Dziękujemy za odwiedziny oraz zapraszamy ponownie za 10 dni (30 sierpnia 2012 roku) na kolejny, tym razem amerykański, spacer kosmiczny związany z Międzynarodową Stacją Kosmiczną.
Godzina 23:35 CEST (20.08.2012)
Spacer kosmiczny EVA-31 zakończył się oficjalnie o 23:28 CEST. 4 minuty później rozpoczęty został proces podnoszenia ciśnienia w śluzie Pirs.
Godzina 23:24 CEST (20.08.2012)
Obaj kosmonauci czekają na polecenie z Kontroli Misji w Moskwie na zamknięcie włazu do śluzy Pirs.
Godzina 23:00 CEST (20.08.2012)
Inwentaryzacja sprzętu zakończona. Padałka i Malenczenko wykonają jeszcze szereg fotografii, dających pogląd na stan powierzchni rosyjskich modułów Stacji.
Godzina 22:51 CEST (20.08.2012)
Instalacja dwóch wsporników drabinki przy śluzie modułu Pirs została ukończona. Oznacza to zakończenie ostatniego zadania tego spaceru. Kosmonauci przechodzą do inwentaryzacji narzędzi.
Godzina 22:46 CEST (20.08.2012)
Wcześniej przeprowadzona została jeszcze kolejna próba zamknięcia eksperymentu CKK 2, jednak bez pomyślnych rezultatów.
Godzina 22:35 CEST (20.08.2012)
W ramach pozostałego czasu podjęty został jeden z pojemników eksperymentu “Biorisk-MSN” z modułu Pirs. Pojemnik umieszczony został już w śluzie Pirs. Kosmonauci pracują obecnie nad instalacją dwóch elementów wspierających drabinkę prowadzącą do śluzy modułu Pirs, która poprawi jej stabilność.
Godzina 21:53 CEST (20.08.2012)
Zadanie instalacji pięciu osłon przeciwmeteoroidowych zostało już ukończone (ostatnią osłoną była P26). Kosmonauci są godziny do przodu względem harmonogramu, co oznacza, iż niebawem podjęte zostaną zadania dodatkowe.
Godzina 21:39 CEST (20.08.2012)
Kolejne osłony (P24 i P25) także zostały już zamontowane na swoich miejscach.
Godzina 21:12 CEST (20.08.2012)
Dwie osłony (P28 i P27) zostały już zainstalowane. Spacerowicze przechodzą teraz na drugi koniec modułu, gdzie zainstalowane zostaną trzy kolejne osłony.
Godzina 20:59 CEST (20.08.2012)
Obecnie nie ma podglądu na pracujących na zewnątrz ISS Rosjan z uwagi na brak zasięgu. Niemniej trwają prace nad instalacją pierwszych osłon.
Godzina 20:45 CEST (20.08.2012)
Obaj kosmonauci skupiają się na ostatnim obowiązkowym zadaniu dzisiejszego spaceru – instalacji osłon przeciwmeteoroidowych na module Zwiezda.
Godzina 20:35 CEST (20.08.2012)
Satelita wypuszczony! Za około 3 miesiące ulegnie zniszczeniu w atmosferze Ziemi.
Moment tuż po uwolnieniu satelity TEKh-44 Sfera (NASA TV)
Godzina 20:25 CEST (20.08.2012)
Padałka czyni przygotowania do wykonania drugiego obowiązkowego zadania tego spaceru – wypuszczenia satelity Sfera.
Godzina 20:19 CEST (20.08.2012)
Padałka podjął próbę wykonania zadania dodatkowego (z uwagi na przebywanie w rejonie oraz dobrą sytuację z harmonogramem) – podjęcia eksperymentu CKK 2, który jednak uległ zablokowaniu i prawdopodobnie nie zostanie zabrany do wewnątrz Stacji podczas tego spaceru.
Padałka próbujący podjąć eksperyment CKK 2, który wystawiony jest na warunki przestrzeni kosmicznej już od 7 lat (NASA TV)
Godzina 19:56 CEST (20.08.2012)
W chwili obecnej Malenczenko przemieszcza wysięgnik Strela 1, z Padałką na jego końcu, w kierunku modułu Pirs.
Godzina 19:40 CEST (20.08.2012)
Wysięgnik Strela 2 został przytwierdzony do adaptera.
Godzina 19:30 CEST (20.08.2012)
Obaj kosmonauci pracują obecnie nad przytwierdzeniem wysięgnika Strela 2 do specjalnego adaptera na module Zarja.
Godzina 19:19 CEST (20.08.2012)
Mija ponad 100 minut od rozpoczęcia tego spaceru kosmicznego. Dzięki bardzo doświadczonym wykonawcom tego EVA (dla przypomnienia Padałka odbył 8, a Malenczenko 4 spacery kosmiczne) prace nad dość trudnym zadaniem związanym z relokacją wysięgnikiem Strela 2 przebiegają sprawnie. Relokacja i wszystkie prace jej towarzyszące miały zająć 3 godziny. W chwili obecnej kosmonauci są zatem około 50 minut przed czasem.
Godzina 19:12 CEST (20.08.2012)
Operatorem wysięgnika Strela 1 jest Malenczenko. Padałka wraz z wysięgnikiem Strela 2 znalazł się już przy docelowym miejscu instalacji tego elementu – modułu Zarja.
Godzina 19:06 CEST (20.08.2012)
W chwili obecnej Padałka trzyma wysięgnik Strela 2 za pomocą rąk, będąc przymocowanym do rozkładanego wysięgnika Strela 1.
Operacja przenosin wysięgnika Strela 2 odbywa się za pomocą bliźniaczego Strela 1, który jest widoczny na powyższym ujęciu. Na końcu Strela 1 znajduje się Padałka, natomiast przy panelu kontrolnym (na dole) Malenczenko (NASA TV)
Godzina 18:47 CEST (20.08.2012)
Widok na rosyjską część Stacji. W tle widoczny europejski bezzałogowy pojazd ATV-3.
Widok na rosyjską część Stacji oraz ATV-3 (NASA TV)
Godzina 18:33 CEST (20.08.2012)
Ramię Strela 2 zostało odłączone od modułu Pirs – w tej chwili jest podłączone jedynie do ramienia Strela 1.
Odłączony od modułu Pirs wysięgnik Strela 2 (NASA TV)
Godzina 18:26 CEST (20.08.2012)
Nastąpiło połączenie obu wysięgników Strela.
Widok na Jurija Malenczenko przy module Poisk (NASA TV)
Godzina 18:22 CEST (20.08.2012)
Spojrzenie na rosyjski segment Międzynarodowej Stacji Kosmicznej z perspektywy Giennadija Padałki.
Widok na rosyjską część ISS – 18:22 CEST (NASA TV)
Godzina 18:20 CEST (20.08.2012)
Trwa ruch ramienia Strela 1.
Godzina 18:11 CEST (20.08.2012)
W czasie dzisiejszego spaceru kosmicznego podgląd z kamery na hełmie będzie dostępny jedynie od Giennadija Padałki. Drugi kosmonauta nie jest wyposażony w taką kamerę.
Godzina 18:05 CEST (20.08.2012)
Giennadij Padałka wykonuje kilka czynności uruchamiających ramię Strela 2.
Godzina 17:51 CEST (20.08.2012)
Giennadij Padałka znajduje się w punkcie sterowania ramieniem Strela 2.
Giennadij Padałka przy punkcie sterowania (operator’s post) ramienia Strela 2 (NASA TV)
Godzina 17:48 CEST (20.08.2012)
Za około pięć minut Międzynarodowa Stacja Kosmiczna znajdzie się w zasięgu satelitów TDRSS, jednocześnie chowając się w cieniu Ziemi.
Godzina 17:45 CEST (20.08.2012)
Kosmonauci przenoszą narzędzia, które zostaną wykorzystane w trakcie dzisiejszych prac na zewnątrz Stacji.
Godzina 17:37 CEST (20.08.2012)
Zewnętrzny właz śluzy modułu Pirs został otwarty, co oficjalnie rozpoczyna spacer kosmiczny EVA-31.
Godzina 17:33 CEST (20.08.2012)
Wydano pozwolenie na otwarcie zewnętrznego włazu śluzy.
Godzina 17:32 CEST (20.08.2012)
Kontrola misji przekazuje nadzór nad misją specjaliście EVA.
Godzina 17:25 CEST (20.08.2012)
Skafandry kosmonautów zostały przełączone na zasilanie wewnętrzne.
Godzina 17:20 CEST (20.08.2012)
Za około 5 minut zakończy się stabilizacja ciśnienia w śluzie. Następnie będzie już można otworzyć zewnętrzny właz, co jednocześnie będzie oznaczało oficjalne rozpoczęcie EVA.
Godzina 17:05 CEST (20.08.2012)
Trwa obniżanie ciśnienia w śluzie Pirs. Operacja usunie powietrze zawarte w module, tak aby można było otworzyć zewnętrzny właz i rozpocząć tym samym spacer kosmiczny EVA-31. Opóźnienie względem planu wynosi obecnie 25 minut, jednak nim zewnętrzny właz zostanie otwarty, może wydłużyć się do około 50 minut.
Godzina 17:02 CEST (20.08.2012)
Ciśnienie ustabilizowało się w okolicach 591 mmHg. Wydano pozwolenie na kontynuację przygotowań do wyjścia w przestrzeń kosmiczną.
Godzina 17:00 CEST (20.08.2012)
Ciśnienie wynosi 592 mmHg. Kontrola naziemna uważa, że sytuacja się stabilizuje i niedługo będzie można wydać pozwolenie na rozpoczęcie spaceru kosmicznego.
Godzina 16:54 CEST (20.08.2012)
Ciśnienie wynosi około 591 mmHg. Wyjście w przestrzeń kosmiczną z pewnością ulegnie dalszemu przesunięciu w czasie.
Godzina 16:50 CEST (20.08.2012)
Zespół naziemny podjął decyzję o monitorowaniu ciśnienia w śluzie przez dłuższy czas. Obecnie wynosi ono 588 mmHg. Jednocześnie trwają konsultacje wewnątrz zespołu co do dalszego postępowania w poszukiwaniu przyczyn wystąpienia tego problemu.
Godzina 16:45 CEST (20.08.2012)
Zespół nadal rejestruje niewielki przeciek. Trwają poszukiwania przyczyny.
Godzina 16:40 CEST (20.08.2012)
Ponieważ kontrola misji ma zamiar przeprowadzić dodatkowe testy szczelności, otwarcie zewnętrznego włazu powinno mieć miejsce w okolicach godziny 17:00 CEST.
Godzina 16:35 CEST (20.08.2012)
Trwa obniżanie ciśnienia w śluzie. Sprawdzana jest szczelność włazu pomiędzy modułem Pirs, a modułem Zwiezda.
Godzina 16:26 CEST (20.08.2012)
Właz został zamknięty.
Godzina 16:25 CEST (20.08.2012)
Wydano polecenie ponownego zamknięcia włazu.
Godzina 16:23 CEST (20.08.2012)
Właz modułu został otwarty. Kosmonautom wydano polecenie dokładnej inspekcji uszczelnienia tego elementu stacji, a następnie ponownego jego zamknięcia.
Godzina 16:20 CEST (20.08.2012)
W trakcie zmiany ciśnienia o godzinie 16:10 CEST w śluzie Pirs wykryto niewielki przeciek do modułu Zwiezda. Ciśnienie zostanie ponownie wyrównane, a właz prowadzący do wnętrza stacji otwarty.
Godzina 16:15 CEST (20.08.2012)
Według ostatnich informacji przygotowania do wyjścia w przestrzeń kosmiczną prowadzone są zgodnie z planem. Podczas tego spaceru kosmicznego użyte zostaną rosyjskie skafandry Orlan, charakterystyczne ze względu na swój “właz”, znajdujący się w ich tylnej stronie, dzięki czemu ich zakładanie i zdejmowanie może odbywać się relatywnie szybko. Skafandry tego typu były także wykorzystywane przez Chiny.
Godzina 16:10 CEST (20.08.2012)
Jednym z celów dodatkowych jest także przeniesienie eksperymentu Biorisk, w którym na działanie warunków kosmicznych wystawiono zestaw próbek organicznych – bakterii, grzybów – w celu sprawdzenia ich zdolności do przetrwania i wzrostu w takim środowisku.
Godzina 16:00 CEST (20.08.2012)
NASA TV rozpoczyna transmisję ze spaceru EVA-31.
Godzina 15:45 CEST (20.08.2012)
W przypadku gdy kosmonauci będą mieli dość czasu, jeden z nich (prawdopodobnie Padałka) spróbuje odzyskać eksperyment CKK2, znajdujący się na zewnątrz modułu Pirs. Przypominający walizkę CKK2 zawiera w sobie zestaw próbek różnych materiałów, które wystawiono na długotrwałe działanie warunków panujących na niskiej orbicie okołoziemskiej, aby móc sprawdzić ich odporność na tak wrogie środowisko. Po zamknięciu pokrywy eksperymentu, zostanie on przeniesiony do wnętrza śluzy i w najbliższej przyszłości sprowadzony na Ziemię w celu wykonania analizy próbek.
Godzina 15:25 CEST (20.08.2012)
Kolejnym ważnym celem dzisiejszych prac będzie montaż pięciu paneli osłon chroniących przed niewielkimi okruchami materii oraz kosmicznymi śmieciami. Osłony te noszą oznaczenie od P24 do P28 i będą chronić niewielki fragment modułu Zwiezda w pobliżu jego węzła cumowniczego.
Godzina 14:45 CEST (20.08.2012)
Jednym z głównych zadań misji jest także wypuszczenie małego satelity TEKh-44 Sfera. Urządzenie to jest stosunkowo niewielkich rozmiarów – posiada średnicę około 50 centymetrów i masę około 13 kilogramów. Ponieważ centrum kontroli chce mieć pewność, że satelita oddali się od Stacji, wypuszczanie obiektów tego typu odbywa się w trakcie trwania orbitalnego dnia, tak aby pokładowe kamery mogły śledzić ich trajektorię. Sfera umożliwi między innymi opracowanie dokładnego modelu atmosferycznego dla wysokości od 100 do 400 kilometrów. Szacowany okres przebywania na orbicie do momentu deorbitacji wynosi około trzech miesięcy.
Godzina 14:15 CEST (20.08.2012)
Wysięgnik Strela 2 oraz jego kuzyn Strela 1 służą do przenoszenia ładunków w trakcie trwania spacerów kosmicznych. Aby przeniesienie Strela 2 było możliwe, wpierw zostanie on uchwycony przez Strela 1 i dopiero wtedy odłączony od modułu Pirs. Następnie Strela 1 przesunie wysięgnik w okolice modułu Zarja, gdzie Strela 2 zostanie ponownie zamocowany.
Godzina 13:00 CEST (20.08.2012)
Spacer kosmiczny EVA-31 został podzielony na dwa zasadnicze segmenty. Pierwszy z nich to segment zadań podstawowych, które powinny zostać wykonane w trakcie trwania tego wyjścia w kosmos. Są to:
- Przesunięcie wysięgnika Strela 2 z modułu Pirs na moduł Zarja.
- Wypuszczenie niewielkiego satelity, będącego z grubsza stalową kulą, co pozwoli na dopracowanie modeli matematycznych, dotyczących deorbitacji obiektów z niskich orbit okołoziemskich.
- Instalacja pięciu osłon przeciwmeteoroidowych na module Zwiezda.
Druga sekcja zawiera zadania rozszerzone, których wykonanie zależeć będzie od dostępnego czasu, pozostałego po wykonaniu zadań głównych. Do zadań dodatkowych należą:
- Odzyskanie eksperymentu naukowego CKK2 z modułu Pirs.
- Odzyskanie jednego z pojemników eksperymentu “Biorisk-MSN” z modułu Pirs.
- Instalacja dwóch elementów przytrzymujących drabinkę EVA na module Pirs.
Godzina 12:00 CEST (20.08.2012)
Planowana w przyszłości instalacja nowego, rosyjskiego modułu MLM Nauka, umożliwi przeprowadzanie badań i eksperymentów naukowych na niskiej orbicie okołoziemskiej, które obecnie dla tego kraju są dość ograniczone, ze względu na stosunkowo niedużą przestrzeń dostępną w jedynym jak na razie module naukowym – Poisk. Nauka stanie się tym samym głównym, rosyjskim modułem badawczym. Nie jest jednak jasne, kiedy właściwie moduł ten znajdzie się na orbicie – datę jego wyniesienia wielokrotnie przesuwano i obecnie wskazuje się na 2014 rok. Dzisiejszy spacer kosmiczny częściowo przygotuje już Stację na montaż MLM Nauka w przyszłości, ponieważ ta nowa sekcja badawcza ISS zostanie zainstalowana w miejsce modułu Pirs, gdzie dziś będą pracować kosmonauci. Oczywiście nie jest to jedyny cel dzisiejszego EVA.
Godzina 9:00 CEST (20.08.2012)
Za kilka godzin w przestrzeń kosmiczną wyjdą dwaj Rosjanie z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej – dowódca 32. Ekspedycji Giennadij Padałka oraz Inżynier Misji Jurij Malenczenko. Kosmonauci w czasie spaceru kosmicznego przeprowadzą takie prace jak: relokacja jednego z dwóch wysięgników Strela z modułu Pirs na Zarja, wypuszczenie małego satelity naukowego oraz instalacja pięciu osłon MMOD (Micro-Meteoroid Orbital Debris) na module Zwiezda, które chronić będą przed uderzeniami mikrometeoroidów. Spacer potrwa około 6,5 godziny.
Kosmonauta w rosyjskim skafandrze Orlan-MK / Credits: NASA
Zadanie związane z przemieszczeniem wysięgnika Strela-2 związane jest ze zbliżającym się końcem użytkowania śluzy Pirs, która ma zostać odrzucona od stacji ISS. Miejsce usuniętego modułu zajmie duży rosyjski komponent – MLM Nauka. Wysięgniki Strela (w tłumaczeniu dźwig) mierzą nieco ponad 14 metrów długości po rozłożeniu, a w przyszłości wspomogą działania związane z przemieszczaniem ładunków w obrębie rosyjskiej części stacji ISS. Bliźniaczy wysięgnik (Strela-1) został już przemieszczony kilka miesięcy temu, podczas spaceru EVA-30, na moduł Poisk.
Wykonawcy spaceru kosmicznego EVA-31 / Credits: NASA
W realizacji zadania przemieszczenia wysięgnika Strela-2 wykorzystany zostanie bliźniaczy wysięgnik (Strela-1), który w czasie poprzedniego spaceru kosmicznego, na początku tego roku, przemieszczony został na moduł Poisk / Credits: NASA
Proces relokacji jednego wysięgnika Strela przy wykorzystaniu bliźniaczego sprzętu / Credits: NASA
W czasie spaceru kosmicznego EVA-31 uwolniony zostanie mały satelita naukowy / Credits: NASA
Miejsce instalacji paneli ochronnych na module Zwiezda / Credits: NASA
Spacer odbędzie się ze śluzy w rosyjskim module Pirs. Jego początek zapowiadany jest na godzinę 16:40 CEST. Kilkadziesiąt minut wcześniej rozpocznie się relacja w Internecie na kanale Nasa Tv. Kosmonautów odróżnić będzie można po kolorowych elementach na ich skafandrach Orlan (Padałka – czerwone elementy, Malenczenko – niebieskie).
Wykonawcy dzisiejszego, 163. wyjścia w przestrzeń kosmiczną wokół stacji ISS, posiadają spore doświadczenie w przeprowadzaniu takich prac. Padałka brał udział w ośmiu, natomiast Malenczenko w czterech spacerach kosmicznych.
O programach i sposobach oglądania NASA TV można przeczytać pod tym linkiem.
Grafiki przedstawione w pierwszym wpisie tej relacji można obejrzeć w lepszej rozdzielczości na stronie NASA.{jathumbnail off}
