ATK rozszerza możliwości swojego systemu transportowego

0

Powoli zbliża się termin wyboru beneficjentów do nowej rundy amerykańskiego programu wsparcia rozwoju prywatnych statków kosmicznych. Firma ATK, chcąc uzyskać finanse na rozwój swojego systemu transportu, informuje, iż za pomocą rakiety Liberty oraz „kompozytowego Oriona” będzie w stanie dostarczyć na niską orbitę wokółziemską oprócz siedmiu astronautów także nieco ponad 2 tony ładunku.

Oferowana przez przedsiębiorstwo Alliant Techsystems Inc. (ATK) możliwość wyniesienia załogi wraz z pewną ilością ładunku wyróżnia się na tle systemów transportu kosmicznego innych firm z tej branży, które projektują jednostki zdolne do przetransportowania jedynie małej ilości ładunku (wraz z załogą).

Agencja NASA już niebawem wybierze najprawdopodobniej dwóch beneficjentów*, którym w ramach trzeciej rundy programu CCP (Commercial Crew Program), noszącego nazwę CCiCap (Commercial Crew Integrated Capability), przekazane zostanie od 300 do 500 mln dolarów na rozwój komercyjnych systemów transportu. Umowy, mające być zawarte na okres 21 miesięcy, mogą zostać podpisane jeszcze w tym miesiącu z wybranymi podmiotami. Zbudowane i przetestowane środki transportu posłużą za kilka lat do wymiany pierwszych członków załóg Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

Propozycja ATK zakłada zbudowanie składającej się z dwóch stopni rakiety Liberty. Pierwszy stopień oparty będzie o znaną z programu promów kosmicznych rakietę wspomagającą SRB (Solid Rocket Booster) na paliwo stałe. W Liberty zostanie jednak zastosowana jej pięciosegmentowa wersja, która – co warto podkreślić – została już trzykrotnie przetestowana i nie przewiduje się kolejnych, próbnych odpaleń.

Drugi stopień Liberty będzie w rzeczywistości zapożyczonym pierwszym stopniem rakiety Ariane 5 z silnikiem Vulcain 2 na paliwo kriogeniczne. Konstruktor stopnia – europejska firma Astrium, zakończyła ostatnio serię testów, potwierdzając, iż wykorzystywane technologie i procesy produkcji do budowy elementów rakiet Ariane 5 będą miały także zastosowanie do budowy górnych stopni dla rakiet Liberty.

{youtube}VL3x3AMFNbc{/youtube}
Materiał wideo przedstawiający testowanie narzędzi i procesów produkcji zbiorników dla paliw kriogenicznych (obróbka, formowanie oraz spawanie). Zbiorniki rakiety Liberty będą musiały być dodatkowo wzmocnione, stąd konieczność zweryfikowania możliwości produkcji oraz poddania obróbce paneli o grubszych ściankach / Credits: youtube.com, SpaceFellowship

Na szczycie rakiety znaleźć ma się zbudowana przez ATK i Lockheed Martin Corp. kapsuła, która pomieści 7 osób. Dodatkowo sprzężony z kapsułą byłby moduł logistyczny LLM (Liberty Logistics Module), zdolny pomieścić około 2300 kg ładunku. Proponowana kapsuła jest w rzeczywistości kopią statku Orion, jednak w zamyśle zbudowana ma być z materiałów kompozytowych (Orion MPCV agencji NASA będzie zbudowany ze stopu aluminiowo-litowego). Egzemplarz testowy kapsuły firmy ATK powstał już kilka lat temu przy wsparciu Ośrodka Badawczego Langley agencji NASA.

Firma ATK, w przededniu ogłoszenia beneficjentów programu CCiCap, dodaje do swojej propozycji systemu transportowego moduł logistyczny, który oparty ma być na jednostkach MPLM (Multi-Purpose Logistics Module). Te moduły były wykorzystywane w przeszłości do dostarczania ładunków na Międzynarodową Stację Kosmiczną (transportowane w ładowniach promów kosmicznych). Wewnątrz takiego modułu logistycznego możliwe jest przetransportowanie czterech regałów w standardzie ISPR (International Standard Payload Rack). W zasadzie oznacza to możliwość dostarczenia przez firmę ATK na orbitę zespołu naukowców wraz z dedykowanym sprzętem do przeprowadzenia badań. Przy wykorzystaniu prywatnej stacji kosmicznej (np. Bigelow) taka propozycja systemu transportowego może w przyszłości sprzyjać powstaniu niezależnych ośrodków testowych na orbicie (bądź kompletnym zaopatrywaniu hoteli).

ATK prowadzi jak na razie prace nad swoją rakietą Liberty oraz kapsułą Orion przy wykorzystaniu własnych środków finansowych. Firma zawarła z NASA bezkwotową umowę, nazywaną Space Act Agreement, otrzymując w ten sposób od amerykańskiej agencji kosmicznej wsparcie w postaci doradztwa technicznego.

(ATK, NASA)

*Może okazać się, że finansowanie przyznane zostanie jeszcze w mniejszej części trzeciej firmie, która będzie rozwijała swój system w odrobinę wolniejszym tempie.Wizja artystyczna rakiety Liberty / Credits: ATK, NASA

Comments are closed.