Na pytanie “czy warto zastosować technologie kosmiczne w zarządzaniu lasami?” nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wiele będzie głosów za i wiele przeciw. Odpowiedniejsze będzie więc postawienie pytań: które technologie, dlaczego są już stosowane i w jaki sposób ułatwiają codzienną pracę służb leśnych?
Lasy w Polsce stanowią względnie duże obszary. Teledetekcja przy takich powierzchniach staje się bardzo pomocnym narzędziem, dostarczającym szeroki zakres usług, które mogą znacząco ułatwić prace związane z gospodarką leśną.
Dużym walorem teledetekcji jest między innymi możliwość badania kilku wielkości/parametrów (zmiennych w czasie) na dużym obszarze. Dzięki systematycznie robionym zdjęciom satelitarnym można zgromadzić wiele cennych danych. Tym samym, przy wykorzystaniu danych pobranych w określonych odstępach czasowych, można wykryć szereg zmian dotykających monitorowanego środowiska. Teledetekcja może zostać użyta zarówno do analizy długoterminowych zmian lub do codziennego monitoringu, alarmując odpowiednie służby w przypadku wystąpienia pożaru albo choroby drzew.
Podsumowując, teledetekcja dostarcza informacji przestrzennej, która:
- może być użyta do dokładnego monitorowania zarządzanego terenu leśnego oraz utworzenia szczegółowych map powiązanych z Systemem Informacji Geograficznej
- oszczędza czas w porównaniu do tradycyjnych obserwacji, zmniejszając dotychczasowe koszty
- umożliwia prace z jednorodnymi i dokładnymi danymi
- dostosowywana jest do użytkownika. Dane teledetekcyjne mogą być dostarczane wraz z odpowiednim oprogramowaniem komputerowym a skala i rozdzielczości zdjęć jest dobierana w zależności od monitorowanego obszaru.
Kilka przykładów na usługi teledetekcyjne stosowane w leśnictwie:
- Miejscowa i regionalna inwentaryzacja lasów
- Tworzenie map zasobów naturalnych
- Inwentaryzacja (średnia wielkość drzewostanu, skład gatunkowy, gęstość zalesienia, powierzchnia zalesionego terenu)
- Plany zagospodarowania miejscowego
- Monitoring ilości dwutlenku węgla zaabsorbowanego przez lasy
- Śledzenie zmian:
- Wylesianie
- Monitorowanie zmian w czasie eksploatacji terenów leśnych
- Kontrola certyfikacji (FSC, PEFC)
- Zapobieganie i zarządzanie zagrożeniami naturalnymi
- Stan zdrowotny lasów
- Pożary
- Monitoring szkód wywołanych przez burze
Większość terenów leśnych w Polsce to Lasy Państwowe, które są jednym z najsprawniej zarządzanych przedsiębiorstw państwowych przynoszących zyski, gdzie teledetekcja jest dobrze znanym i stosowanym narzędziem. Pojawiają się natomiast pytania czy jest efektywnie wykorzystywana i jak wygląda sytuacja w lasach prywatnych, które powierzchniowo są znacznie mniejsze. Czy właściciele lasów prywatnych mają dostęp do technologii satelitarnych?