Na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej wkrótce rozpoczną się eksperymenty związane z przygotowaniami do załogowego lotu na Marsa i obiektów typu NEO (Near Earth Object). Oznacza to, że ISS mogłaby zacząć gościć pojedynczych astronautów nawet na okres 14 miesięcy.
Planowane testy mają objąć symulację opóźnienia w komunikacji (w przypadku Marsa jest to około 10 minut), rozszerzenie autonomii ISS oraz stopniowe wydłużanie misji astronautów, docelowo nawet do 500 dni (obecnie jest to maksymalnie 180). Jeśli państwa tworzące program ISS zgodzą się na taki projekt, stacja zacznie powoli zamieniać się w orbitalne laboratorium marsjańskie.
ISS 500?
Niewątpliwie najbardziej interesującym punktem testów są długotrwałe misje. Pomimo rosyjskich doświadczeń w tym obszarze i stale rosnącej wiedzy o lotach załogowych, wciąż wiele kwestii pozostaje niezbadanych.
Pobyt na orbicie bardzo źle wpływa na działanie ludzkiego organizmu. Astronauci tracą 1-2% masy kostnej każdego miesiąca, jednocześnie zwiększa się ilość wapnia w moczu i ryzyko pojawienia się kamieni nerkowych. Mięśnie zaczynają zanikać, system immunologiczny jest osłabiony, serce i płuca pracują mniej wydajnie, pogarsza się wzrok. Tempo tych zmian może być spowolnione dzięki odpowiednim ćwiczeniom, które pochłaniają sporą część dnia każdego astronauty podczas jego pobytu na ISS. Istnieje jednak wiele niewiadomych dotyczących tego, jak ludzki organizm będzie reagował w przypadku misji powyżej 6 miesięcy.
Osobną kwestią są problemy psychologiczne i socjologiczne. Lekarze i naukowcy podkreślają, że przy obecnym stanie wiedzy dotyczącej psychiki długotrwałych i długodystansowych lotów, nie jesteśmy w stanie wysłać ludzi na Marsa.
Obecnie górnym limitem czasowym dla pobytu astronautów na ISS jest około 210 dni. Tyle wynosi czas funkcjonowania rosyjskich statków kosmicznych Sojuz, pełniących również funkcję kapsuł ratunkowych.
Władimir Popowkin, szef Rosyjskiej Agencji Kosmicznej szacuje, że pierwsza rosyjska misja o długości 500 dni rozpocznie się w okolicach 2017-2018 roku. Do tego czasu Roskosmos będzie stopniowo wydłużał czas pobytu rosyjskich astronautów, najpierw do 9 miesięcy, a następnie roku. Do idei przedłużania misji swoich astronautów jak na razie sceptycznie nastawieni są Amerykanie.
Testy komunikacji
W czerwcu tego roku, po dotarciu Ekspedycji 32., na Stacji rozpocznie się pierwsza seria “testów marsjańskich”. Raz w miesiącu astronauci będą komunikować się z centrum kontroli w Houston wyłącznie za pomocą internetowego czata oraz e-maili. Eksperci z NASA zakładają, że ten rodzaj komunikacji przynosi prawie takie same efekty jak metody tradycyjne. Interakcja centrum kontroli będzie stopniowo ograniczona do minimum, tak by astronauci zyskali więcej autonomii. Na część pytań astronautów odpowiedzi będą wysyłane automatycznie. Następnie zostanie wprowadzone sztuczne, 10 minutowe opóźnienie w komunikacji głosowej. Ma to przetestować po jakim czasie ten negatywny efekt zacznie oddziaływać na jakość współpracy stacja naziemna – załoga. Opóźnienie w komunikacji jest jednym z głównych problemów potencjalnej misji na Marsa. Podróżujący z prędkością światła sygnał radiowy potrzebuje około 10 minut aby dotrzeć z jednej planety na drugą, co oznacza 20-minutowe oczekiwanie na reakcję drugiej strony.
Obecnie astronauci z ISS mogą dzwonić lub używać komunikatora wideo praktycznie w każdym momencie, zarówno w celu komunikacji z centrum kontroli w Houston, jak i swoimi rodzinami.
(SFN)
