CalTech chce przejąć od NASA wyłączony teleskop GALEX.
7 lutego NASA zakończyła misję Galaxy Evolution Explorer (GALEX), przełączając satelitę w tryb bezpieczny. Powodem jest zakończenie finansowania misji. California Institute of Technology negocjuje przejęcie misji od NASA i kontynuowanie ultrafioletowego przeglądu nieba.
Misję zakończono po przeglądzie dokonanym przez urzędników NASA, którzy zdecydowali, że misja teleskopu ultrafioletowego GALEX ma dla agencji niski priorytet i zostanie pozbawiona dalszego finansowania.
Jak mówi Jaya Bajpayee z zarządu NASA, agencja “nie może przyjąć finansowania z zewnątrz w celu kontynuowania misji”. Sprawdzana jest jednak możliwość przekazania satelity GALEX i związanej z nim infrastruktury naziemnej na podstawie ustawy Stevensona-Wydlera. Ustawa Stevensona-Wydlera o innowacyjności technologicznej pozwala na przekazywanie rządowych nadwyżek sprzętu naukowego instytucjom edukacyjnym i organizacjom non-profit.
NASA korzystała z tej ustawy już wielokrotnie, ale nigdy na jej podstawie nie przekazano własności nad działającym w kosmosie satelitą. Dzieje się tak jednak często w przypadku satelitów komercyjnych, które podlegają sprzedaży i kupnie będąc już na orbicie.
CalTech również dopiero bada możliwość przejęcia satelity, zarówno pod względem prawnym jak i finansowym. Bajpayee spodziewa się otrzymać ostateczną decyzję uczelni do 31 marca. Jeśli uniwersytet jednak nie zechce zaopiekować się GALEX-em, satelita zostanie trwale wyłączony. Na razie przyrządy naukowe statku są wyłączone, a przesłona teleskopu opuszczona w celu ochrony zwierciadła.
GALEX, zbudowany przez firmę Orbital Sciences Corporation, został wyniesiony rakietą Pegasus XL 28 kwietnia 2003 roku. Ma masę ponad 300 kilogramów i krąży po orbicie o wysokości ok. 700 kilometrów. Od 2009 roku nie działa jeden z detektorów zbierających promieniowanie UV w zakresie 135-180 nm. Pod innymi względami GALEX jest sprawny. Działa też detektor pracujący w zakresie bliskiego UV, 180-280 nm. Oba czujniki korzystają z 50-centymetrowego teleskopu, którym do tej pory sfotografowano ponad 80% nieba. Misja kosztowała NASA ok. 151 milionów dolarów.
W 2010 roku panel niezależnych astronomów zaproponował NASA przedłużenie misji do 2013 roku. Jednak NASA postanowiła zakończyć misję wcześniej. Do końca lata 2012 roku agencja będzie jeszcze finansowała procesy analizowania i składowania danych z satelity.
(SFN)
