Ten artykuł będzie stale uzupełniany w miarę postępu prac. Zapraszamy do relacji z rosyjskiego spaceru kosmicznego EVA-30 z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, którego rozpoczęcie zaplanowane jest na 15:15 CET (16.02.2012). Transmisję z wydarzenia będzie można oglądać na kanale NASA TV. Dodatkowe informacje na temat sposobów jej odbierania znajdują się na końcu tego artykułu.
Godzina 21:46 CET (16.02.2012)
Spacer EVA-30 oficjalnie zakończony po 6 godzinach i 15 minutach.
Godzina 21:32 CET (16.02.2012)
Kosmonauci przystąpili do zamykania śluzy.
Godzina 21:27 CET (16.02.2012)
Po zakończeniu ostatnich działań obaj kosmonauci są już wewnątrz śluzy i przeprowadzają proces inwentaryzacji.
Godzina 21:13 CET (16.02.2012)
Oleg Kononienko wykonuje jedno z zadań dodatkowych, jakim jest zbiór próbek spod okrycia izolacyjnego MLI na poszyciu modułu Zwiezda. Próbki wrócą na Ziemię i zostaną przebadane w poszukiwaniu ewentualnych ciekawych związków, które mogły wykształcić/znaleźć się na module. Jest to ostatnie zadanie (dodatkowe) na dzisiejszy spacer.
Godzina 20:56 CET (16.02.2012)
Kosmonauci będą jeszcze instalować dodatkowy eksperyment, który musi być podjęty z śluzy.
Godzina 20:28 CET (16.02.2012)
Wysięgnik Strela-2 jest w chwili obecnej składany. Mija piąta godzina spaceru.
Godzina 20:09 CET (16.02.2012)
Zadanie instalacji osłon zostało usunięte z planu dzisiejszego spaceru ze względu na małą ilość czasu, która pozostała do końca wyjścia. Obecnie kosmonauci skupiają się na dodatkowych zadaniach.
Godzina 19:50 CET (16.02.2012)
W międzyczasie zainstalowany został eksperyment z próbkami materiałów, który pozostanie na zewnątrz Stacji ISS przez dłuższy czas.
Godzina 19:42 CET (16.02.2012)
Obecnie kosmonauci przeprowadzają czynności związane z zakończeniem dzisiejszego głównego zadania. Wysięgnik Strela-2, wykorzystany dzisiaj do przeniesienia bliźniaczego elementu, zostanie niebawem złożony i zabezpieczony. Jeśli starczy czasu, to spacerowicze przejdą do kolejnego zadania dzisiejszego spaceru, jakim jest instalacja osłon MMOD (Micro-Meteoroid Orbital Debris) przeciwko mikrometeoroidom i kosmicznym śmieciom na poręczach rozmieszczonych na module Zwiezda.
Godzina 19:33 CET (16.02.2012)
Mijają 4 godziny tego spaceru kosmicznego.
Godzina 19:16 CET (16.02.2012)
Wysięgnik został zainstalowany w nowym miejscu.
Godzina 19:11 CET (16.02.2012)
Obaj kosmonauci pracują teraz nad instalacją wysięgnika Strela-1.
Godzina 19:08 CET (16.02.2012)
Osłona została odrzucona.
Wyrzucona osłona nowego miejsca instalacji wysięgnika Strela-1 / Credits: NASA
Godzina 18:59 CET (16.02.2012)
Trwa odpowiednie sytuowanie wysięgnika Strela-1 na miejscu instalacji na module MRM-2 (Poisk).
Godzina 18:49 CET (16.02.2012)
Jeden z kosmonautów pracuje już przy miejscu instalacji wysięgnika Strela-1. Wpierw należy usunąć ciemną osłonę, która osłania port instalacyjny. Osłona ta będzie później wyrzucona.
Godzina 18:39 CET (16.02.2012)
Kosmonauci pracują wciąż nad przemieszczeniem wysięgnika. Zamieszczamy zdjęcie dzisiejszych spacerowiczów (NASA):
Godzina 18:39 CET (16.02.2012)
Oleg przeszedł do swojego kolegi, pomóc mu w czynnościach przy wysięgniku Strela-1.
Anton w drodze do Olega / Credits: NASA
Godzina 18:32 CET (16.02.2012)
Stacja ISS wyleciała ze strefy cienia.
Oleg Kononienko na końcu wysięgnika Strela-2 / Credits: NASA
Godzina 18:28 CET (16.02.2012)
Dla osób często oglądających amerykańskie spacery kosmiczne dzisiejsze wyjście na zewnątrz Stacji ISS oraz dotychczasowe działania kosmonautów mogą się wydać nieco chaotyczne. Związane jest to z systemem treningów, który w porównaniu do tego obowiązującego u Amerykanów, inaczej wygląda u Rosjan. Główna różnica to brak listy kroków (tzw. checklist’y) u Rosjan, co przekłada się na większą ilość dyskusji w czasie rosyjskich spacerów kosmicznych. Ponadto osoby szkolące się do wykonania spaceru kosmicznego uczą się wykonania konkretnych zadań, natomiast Amerykanie wszystkich działań w czasie spaceru krok po kroku. Oba systemy treningowe mają swoje zalety i wady.
Dodatkowo występują różnice techniczne, np. wykorzystywana technika połączenia spacerowicza linkami asekuracyjnymi ze Stacją, czy chociażby inne ciśnienie panujące wewnątrz rosyjskiego skafandra Orlan-MK (jest wyższe, co oznacza, iż ruchy są trudniejsze do wykonania).
Godzina 18:21 CET (16.02.2012)
Przemieszczenie zostało znowu zastopowane ze względu na bliskie odległości do mijanych części Stacji ISS oraz kiepskiej widoczności (wciąż trwa noc orbitalna).
Godzina 18:16 CET (16.02.2012)
Anton, będący na końcu Strela-2 i nadzorując przemieszczanie wysięgnika Strela-1, instruuje Olega jak ma sterować wysięgnikiem Strela-2. Odległość Olega do MRM-2 jest bardzo mała – około 1,5 m – w związku z czym manewr musi być teraz przeprowadzany z wyjątkową ostrożnością.
Godzina 18:11 CET (16.02.2012)
Manewr przemieszczania został wznowiony.
Godzina 18:05 CET (16.02.2012)
Mija ponad 2,5 godziny tego spaceru.
Godzina 18:04 CET (16.02.2012)
Proces przemieszczania został na chwilę zatrzymany (kilkanaście minut). Stacja ISS przelatuje w tej chwili w cieniu Ziemi – w czasie rosyjskich spacerów duże operacje przemieszczania przerywane są na ten czas.
Godzina 17:54 CET (16.02.2012)
Chwilowo nie ma obrazu wideo, Stacja ISS jest poza zasięgiem.
Godzina 17:47 CET (16.02.2012)
Spacerowiczom udało się w końcu uczynić progres – wysięgnik Strela-1 jest w tej chwili trzymane przez jednego z kosmonautów i następuje przemieszczenie dzięki pracy drugiego wysięgnika.
Proces przemieszczania wysięgnika Strela-1. Po prawej Oleg Kononienko trzymający wysięgnik Strela-1 / Credits: NASA
Godzina 17:39 CET (16.02.2012)
Obaj kosmonauci pracują teraz nad głównym zadaniem tego spaceru – przemieszczeniu wysięgnika Strela-1 za pomocą bliźniaczego Strela-2 w kierunku modułu MRM-2 (Poisk), gdzie zostanie on zainstalowany. Wcześniej wymagane było wydłużenie wysięgnika Strela-2, co widoczne jest dobrze na materiale wideo zamieszczonym na początku tej relacji (1:30-2:00).
Godzina 17:22 CET (16.02.2012)
Przed chwilą jeden z kosmonautów przypadkowo uwolnił jakiś drobny przedmiot, który oddalił się od Stacji.
Godzina 17:22 CET (16.02.2012)
Przed chwilą jeden z kosmonautów przypadkowo uwolnił jakiś drobny przedmiot, który oddalił się od Stacji.
Godzina 17:09 CET (16.02.2012)
Ponad 1,5 godziny od rozpoczęcia spaceru EVA-30. Prace są już około godzinę opóźnione względem planu prac. Wysięgnik Strela przysparza kosmonautom wiele problemów.
Godzina 16:59 CET (16.02.2012)
Przed chwilą kosmonauci przez chwilę sprzeczali się ze sobą odnośnie ułożenia wysięgnika Strela.
Godzina 16:41 CET (16.02.2012)
Trwają przenosiny wysięgnika STRELA.
Godzina 16:32 CET (16.02.2012)
Godzina od rozpoczęcia spaceru EVA-30. Wysięgnik Strela jest już gotowy do przeniesienia.
Godzina 16:24 CET (16.02.2012)
Zbliża się pierwsza godzina rosyjskiego spaceru kosmicznego EVA-30. Prace dotychczas przebiegają w tempie wolniejszym od planowanego.
Godzina 15:58 CET (16.02.2012)
Także kamera Kononenki prawidłowo przekazuje obraz.
Godzina 15:55 CET (16.02.2012)
Kamera zainstalowana na hełmie Szkaplerowa działa prawidłowo. Kosmonauta przemieszcza się w kierunku jednego z wysięgników Strela.
Godzina 15:52 CET (16.02.2012)
Kosmonauci opuszczają śluzę.
Godzina 15:48 CET (16.02.2012)
Kontrola naziemna informuje o braku podglądu z kamer kosmonautów. Wydano polecenie wyłączenia a następnie ponownego włączenia kamer.
Godzina 15:45 CET (16.02.2012)
Kosmonauci nadal poszukują rozwiązania problemu. W międzyczasie kompleks Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przelatuje nad Argentyną.
Godzina 15:39 CET (16.02.2012)
Trwają prace nad rozwiązaniem problemu z instalacją pierścienia zabezpieczającego element śluzy.
Godzina 15:34 CET (16.02.2012)
Kosmonauci włączają swoje kamery zainstalowane na hełmach. Po zakończeniu przygotowań opuszczą śluzę i rozpoczną dzisiejsze prace.
Godzina 15:31 CET (16.02.2012)
Zewnętrzny właz śluzy został otwarty. Tym samym oficjalnie rozpoczyna się spacer kosmiczny EVA-30, który powinien potrwać około sześciu godzin.
Godzina 15:28 CET (16.02.2012)
Wydano pozwolenie na otwarcie włazu zewnętrznego.
Godzina 15:25 CET (16.02.2012)
Zakończono przygotowania do otwarcia włazu zewnętrznego i rozpoczęcia spaceru.
Godzina 15:16 CET (16.02.2012)
Kosmonauci przełączają się na zasilanie wewnętrzne.
Godzina 15:12 CET (16.02.2012)
Zakończono usuwanie powietrza ze śluzy. Trwają ostatnie testy szczelności przed otwarciem włazu zewnętrznego.
Godzina 15:04 CET (16.02.2012)
Kontrola naziemna potwierdza gotowość kosmonautów do rozpoczęcia spaceru kosmicznego. Proces przygotowawczy do wyjścia dwóch członków załogi w przestrzeń kosmiczną został zakończony. Trwa obniżanie ciśnienia w śluzie.
Godzina 14:53 CET (16.02.2012)
Trwają testy szczelności śluzy oraz systemów komunikacyjnych. Początek spaceru spodziewany jest nieco później niż planowano.
Godzina 14:45 CET (16.02.2012)
NASA TV rozpoczyna transmisję z przeprowadzanego spaceru kosmicznego EVA-30.
Godzina 14:30 CET (16.02.2012)
Według informacji pochodzącej z ośrodka JSC, kamera zainstalowana na hełmie Olega Kononienki będzie nosiła oznaczenie nr 20, podczas gdy podobne urządzenie na skafandrze Antona Szkaplerowa nr 18.
Godzina 14:01 CET (16.02.2012)
Właz modułu MRM-2 (Poisk) został zamknięty około pół godziny temu.
Godzina 12:45 CET (16.02.2012)
Poniżej prezentujemy materiał NASA przybliżający nam dzisiejszy przebieg spaceru:
{youtube}7cgdlRIdZgk{/youtube}
Przegląd spaceru EVA-30 / Credits: youtube.com, ReelNASA
Godzina 12:00 CET (16.02.2012)
Już za kilka godzin dwóch kosmonautów z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej rozpocznie spacer kosmiczny EVA-30, który potrwa około 6 godzin. Wydarzenie będzie pokazywane na żywo w Internecie na kanale NasaTv. Początek transmisji planowany jest na 14:45 CET.
Spacer kosmiczny zostanie przeprowadzony przez członków Ekspedycji 30. na Stację ISS – Olega Kononienko i Antona Szkaplerowa. Głównym zadaniem EVA-30 będzie przeniesienie jednego z dwóch wysięgników Strela, które zainstalowane są na module Pirs. Zadanie to związane jest ze zbliżającym się końcem użytkowania śluzy Pirs, która ma zostać odrzucona od Stacji ISS. Miejsce usuniętego modułu za pewien czas zajmie duży rosyjski komponent – MLM Nauka.
Wysięgnik Strela (w tłumaczeniu dźwig), mierzący nieco ponad 14 metrów długości po rozciągnięciu, trafi na moduł Poisk – usytuowany naprzeciwko modułu Pirs. W przyszłości wspomoże działania związane z przemieszczaniem ładunków w obrębie rosyjskiej części Stacji ISS. Ponadto kosmonauci zainstalują 5 osłon ochronnych na moduł serwisowy Zwiezda, oraz – jeśli czas pozwoli – mały eksperyment na przedniej sekcji Zwiezdy, eksperyment z próbkami na moduł Poisk i dodatkowe elementy w rejon drabiny na module Pirs.
Kosmonauta w rosyjskim skafandrze Orlan-MK / Credits: NASA
Obaj kosmonauci ubrani będą w rosyjskiej skafandry Orlan z niebieskimi znacznikami. Podgląd na działania spacerowiczów możliwy będzie dzięki wypożyczonym amerykańskim zestawom kamer na hełmy. Początek spacer planowany jest na godzinę 15:15 CET.
O programach i sposobach oglądania NASA TV można przeczytać pod tym linkiem.{jathumbnail off}