Europejski teleskop VLT (Very Large Telescope) Survey Telescope – czyli VST – wykonał najlepsze w historii szerokie zdjęcie pobliskiej galaktyki spiralnej NGC 253.
Dzięki najnowszemu zdjęciu wiemy, że jasne regiony NGC 253 produkują gwiazdy z zaskakująco wysoką częstotliwością. Dane, z których powstał obraz, zostały uzyskane dzięki systemowi VST-Tube stworzonemu przez A. Grado i współpracowników w INAF-Capodimonte Observatory.
NGC 253 znajduje się około 11,5 miliona lat świetlnych od nas w północnej części gwiazdozbioru Rzeźbiarza. Często tę galaktykę określa się po prostu mianem Galaktyki Rzeźbiarza, jak również Galaktyką Srebrnej Monety albo Galaktyką Srebrnego Dolara (Silver Dollar Galaxy).
Galaktykę łatwo dostrzec przez lornetkę, gdyż jest to jedna z najjaśniejszych galaktyk widocznych na ziemskim niebie. Wiele z jasnych plamek widocznych na zdjęciu to bardzo młode gromady gwiazd składające się na galaktykę. Radiacja tych młodych (zwykle widocznych na biało albo niebiesko) obiektów sprawia, że okoliczny gazowy wodór zaczyna świecić – i to dość jasno (kolor niebieski na tym zdjęciu).
Najnowsza z ekspozycji NGC 253 powstała podczas fazy kalibracji instrumentu VST – jest to faza weryfikowana, czy teleskop daje poprawne dane. Gdy nowe urządzenie zostanie pozytywnie zaopiniowane, zaczyna działalność naukową. Czasem jednakże już podczas tej fazy nowe instrumenty zwracają tak dobre dane, że można je z pewną dozą ostrożności wykorzystać do badań naukowych. Tak m. in. działo się z wieloma instrumentami zamontowanymi podczas misji serwisowych Kosmicznego Teleskopu Hubble`a.
Dane z VST porównuje się z podczerwonymi zdjęciami z VISTA, co pozwala łatwo zidentyfikować, gdzie znajdują się najmłodsze gwiazdy. Oryginalne zdjęcie ma ponad 12 tysięcy pikseli szerokości, a doskonałe warunki atmosferyczne w obserwatorium ESO Paranal w połączeniu z supernowoczesną optyką teleskopu pozwoliły zobrazować w nierozmazany sposób gwiazdy na całej powierzchni kadru.
VST to 2,6-metrowy teleskop służący do przeglądów nieba o polu widzenia jednego stopnia – czyli dwukrotnie szerszym, niż Księżyc widziany z Ziemi. VST to przedsięwzięcie podjęte wspólnie przez INAF-Osservatorio Astronomico di Capodimonte (Neapol, Włochy) oraz ESO (European Southern Observatory). Teleskop jest wyposażony w 268-megapikselową kamerę skonstruowaną w taki sposób, aby obrazować niebo zarówno na dużym obszarze, jak i z wysoką rozdzielczością. VST to największy teleskop na świecie przeznaczony do przeglądów nieba w paśmie widzialnym, co stanowi świetne uzupełnienie dla VISTA, który działa w podczerwieni.
Powiększenie obrazu nie tylko pozwala ujrzeć NGC 253 w szczegółowy sposób, ale również ukazuje wiele innych galaktyk widocznych w tle, a znajdujących się od nas znacznie dalej.
Źródło: ESO