W listopadzie 2011 roku odkryto siedemsetną egzoplanetę. Wśród nowych planet pozasłonecznych znajduje się także wyjątkowo ciekawy obiekt – Gliese 667C c. Jest to prawdopodobnie najlepszy obecnie znany kandydat na “drugą Ziemię”.
Siódmego listopada, kiedy to informowaliśmy o odkryciu 7 CMa b i HD 156279 b, liczba znanych i potwierdzonych planet pozasłonecznych wynosiła 697. Od tego czasu lista Pozasłonecznych Układów Planetarnych (EPE) wzbogaciła się o siedem różnych egzoplanet. W tym zestawieniu te obiekty planetarne są zarówno potężne (być może brązowe karły) jak i małe, skaliste egzoplanety. Obiekty otrzymały następujące oznaczenia: 2M 0746+20 b, 2M 2140+16 b, 2M 2206-20 b, Kepler-21 b, HD 100655 b, GJ 317 c oraz GJ 667C c.
Trzy pierwsze obiekty w tym zestawieniu, 2M 0746+20 b, 2M 2140+16 b, 2M 2206-20 b, to potężne egzoplanety lub brązowe karły. Masy minimalne tych obiektów są szacowane na 20-30 mas Jowisza a promienie są zbliżone do promienia Jowisza. Te obiekty krążą wokół swoich gwiazd macierzystych z czasami w zakresie około 12-24 lat w średnich odległościach od 140 do 240 jednostek astronomicznych. 2M 0746+20 b, 2M 2140+16 b, 2M 2206-20 b zostały wykryte w 2010 roku, jednak dopiero teraz udało się potwierdzić ich istnienie.
Kolejną egzoplanetą w tym zestawieniu jest Kepler-21 b. Jest to planeta pozasłoneczna o zupełnie innej charakterystyce od powyżej opisanych gazowych gigantów. Masa minimalna Kepler-21 b szacowana jest na mniej niż 10 mas Jowisza a promień wyznaczono na około 0,146 promienia Jowisza. Kepler-21 b krąży bardzo blisko swej gwiazdy macierzystej – w odległości zaledwie 6,5 miliona kilometrów z czasem około 67 godzin.
HD 100655 b to typowy gazowy gigant, krążący stosunkowo daleko od swej gwiazdy macierzystej. Masa minimalna tej egzoplanety szacowana jest na 1,7 masy Jowisza. Ta planeta pozasłoneczna krąży wokół swej gwiazdy macierzystej w odległości około 0,76 jednostki astronomicznej z czasem około 160 dni. Gwiazda macierzysta ma masę około 2,4 większą od naszego Słońca i temperaturę fotosfery równą 4860 K.
GJ 317 c to obiekt wykryty już w 2007 roku, lecz dopiero teraz udało się potwierdzić jego istnienie. Ta egzoplaneta jest dużym, gazowym gigantem (około 2 mas Jowisza), krążącym w odległości około 30 jednostek astronomicznych od swej gwiazdy macierzystej – porównywalnie z Neptunem z naszego Układu Słonecznego. GJ 317 c jest drugą poznaną egzoplanetą w układzie GJ 317 – oprócz niej krąży tam jeszcze Gj 317 b, również gazowy gigant, w średniej odległości około 1,15 jednostki astronomicznej od gwiazdy macierzystej.
Ostatnim i zarazem najciekawszym obiektem planetarnym w tym zestawieniu jest GJ 667C c. Jest to już druga znana egzoplaneta krążąca wokół słabego czerwonego karła (GJ 667C), który z kolei należy do układu wielokrotnego GJ 667. GJ 667C c jest bez wątpienia skalistą egzoplanetą – jej masa szacowana jest na około 3,8 masy Ziemi – jest to zatem obiekt typu “super-Ziemia”. Co więcej, GJ 667C c krąży w odległości około 0,12 jednostki astronomicznej od swej gwiazdy z czasem około 22 dni. Zakres ekosfery dookoła GJ 667C wynosi 0,09 – 0,23 jednostki astronomicznej, więc wydaje się, że egzoplaneta GJ 667C c może krążyć wewnątrz ekosfery tego układu, blisko wewnętrznej granicy. Jeśli tak jest w rzeczywistości, to GJ 667C c byłby najpoważniejszym obecnie znanym i potwierdzonym kandydatem do miana “drugiej Ziemi”.
Niestety, GJ 667C jest czerwonym karłem typu “flare star”. Od czasu do czasu ta gwiazdka emituje gwałtowne, krótkotrwałe i silne rozbłyski na szerokim spektrum – od promieniowania rentgenowskiego aż po fale radiowe. Takie rozbłyski mogły bardzo szybko zniszczyć jakiekolwiek życie na GJ 667C c – o ile oczywiście kiedykolwiek życie miało szanse powstać na tej egzoplanecie. Warto tu dodać, że kryterium ekosfery nie jest jedynym ważnym dla powstania i utrzymania życia na obiekcie planetarnym – innymi mogą być zawartość wody, albedo, aktywność wulkaniczna, skład atmosfery, pole magnetyczne itp. Niemniej jednak jest możliwe, że GJ 667C c może lub mogła niegdyś mieć warunki zbliżone do tych na Ziemi lub w ziemskich oceanach.
Aktualnie na liście Pozasłonecznych Układów Planetarnych znajdują się 704 obiekty.
(EPE, PFA, Exoplanetspot)
